Zwolnienie z obowiązku ewidencjonowania na kasie rejestrującej

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z 13 lipca 2023 r., sygn. akt I SA/Kr 530/23.

Istota sprawy

Spółka [dalej również jako: wnioskodawczyni, skarżąca] zajmuje się świadczeniem usług krótkoterminowego, średnioterminowego i długoterminowego wynajmu samochodów osobowych i dostawczych dla przedsiębiorców oraz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. Spółka miała wątpliwości co do skutków w VAT podejmowanych przez siebie czynności w ramach prowadzonej działalności.

Po zakończonym wynajmie (krótkoterminowym) lub w terminie wynikającym z umowy (wynajem średnio- i długoterminowy) klient otrzymuje fakturę drogą elektroniczną. Obok kosztów związanych ze świadczeniem usług na fakturze niekiedy wykazywane są również inne opłaty. Te związane bezpośrednio z wynajmem, np. opłata za dotankowanie samochodu na skutek zwrotu samochodu z niepełnym bakiem, oraz o charakterze „karnym” za wykorzystywanie samochodu w sposób niewłaściwy, np. za palenie tytoniu w samochodzie czy udostępnienie pojazdu osobie postronnej.

Co istotne, wraz z wystawieniem faktury na rzecz osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej następuje fiskalizacja obrotu przy pomocy jednej, centralnej drukarki fiskalnej. Jest ona zainstalowana w siedzibie spółki.

Spółka zrezygnowała całkowicie z obrotu gotówkowego. Z tego powodu płatności za jej usługi mogą nastąpić tylko za pośrednictwem banku, w formie:

1. tradycyjnego przelewu bankowego,
2. przelewu online lub płatności kartą płatniczą w internecie w formie usługi oferowanej przez internetowy system płatności Tpay.com,
3. płatności kartą płatniczą, przy użyciu terminala płatniczego,
4. wpłaty klienta na rachunek bankowy spółki bezpośrednio w oddziale banku lub poczty.

Spółka wystąpiła do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej [dalej: DKIS] z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej, w którym zapytała:

• czy może skorzystać ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania przy pomocy kas rejestrujących obrotu i kwot podatku należnego VAT w zakresie świadczonych usług wynajmu samochodów na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej[1]?
• czy może skorzystać ze wskazanego zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania obrotu i kwot podatku należnego VAT przy pomocy kas rejestrujących w zakresie świadczonych usług wynajmu samochodów w sytuacji, gdy faktura dokumentująca sprzedaż na rzecz osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej obejmuje zarówno usługi najmu, jak i dodatkowe opłaty za uzupełnienie braków wyposażenia samochodu lub właściwej ilości paliwa, ujęte na fakturze za wynajem samochodu?

Zdaniem wnioskodawczyni odpowiedź na dwa powyższe pytania powinna brzmieć: „tak”.

Stanowisko DKIS

Organ podatkowy podzielił to stanowisko jedynie częściowo[2]. Uznał, że spółka nie może skorzystać ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania obrotu i kwot podatku należnego usług wynajmu samochodów, gdy faktura obejmuje dodatkowe opłaty, a zapłata za usługi dokonywana jest kartą płatniczą przy użyciu terminala płatniczego. W pozostałym zakresie stwierdził, że rozumowanie wnioskodawczyni jest prawidłowe.

Sprawa przed WSA

WSA w Krakowie w wyroku z 28 listopada 2018 r.[3] uchylił w części interpretację indywidualną. Zdaniem sądu zaskarżona interpretacja  nie zawierała uzasadnienia prawnego, które spełniałoby wymogi określone w Ordynacji podatkowej[4].

Skarga kasacyjna

Z kolei NSA w wyroku z 10 stycznia br.[5], uchylił zaskarżony wyrok WSA w Krakowie w całości i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania.

Sprawa ponownie trafia do WSA

Organ w odpowiedzi na skargę wskazał, że zapłata przez terminal stacjonarny nie powinna być objęta zwolnieniem z obowiązku ewidencjonowania za pomocą kasy rejestrującej. Co więcej, powinna być traktowana jako zapłata gotówkowa.

Sąd rozpoznając ponownie sprawę uchylił zaskarżoną interpretację. W ustnym uzasadnieniu wskazał, że „stanowisko organu jest (…) niezrozumiałe”. Z niezrozumiałych dla sądu powodów organ w wydanej interpretacji uznał, że podatnik może skorzystać ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania obrotu przy zastosowaniu kasy rejestrującej w przypadku płatności kartą w internecie za pośrednictwem pośrednika internetowego. Z drugiej strony, jeżeli klient dokona płatności kartą przy pomocy terminala płatniczego, spółce takie prawo nie przysługuje.

Sąd podzielił stanowisko wyrażone przez skarżącą, zgodnie z którym obie płatności de facto niczym się nie różnią. Co istotne zarówno w przypadku pierwszej, jak i drugiej opcji płatności następuje taki sam przepływ środków pieniężnych pomiędzy terminalem czy internetem a bankiem, a następnie bankiem i spółką.

WSA zwrócił również uwagę, że często operatorem takich płatności jest ten sam podmiot. Nie ma zatem żadnego racjonalnego powodu, aby uznać stanowisko DKIS w tej sprawie za prawidłowe.

Znaczenie w VAT

W tym przypadku nie pozostaje nic innego, jak zgodzić się z WSA i uznać wyrok za pozytywną wiadomość dla podatników. Nie ma żadnych wątpliwości co do tego, że płatność dokonywana za pomocą karty płatniczej stanowi rozliczenie bezgotówkowe[6]. Z tego powodu stanowisko DKIS należy uznać za nieprawidłowe, a nawet contra legem.

Co więcej, zapłata kartą płatniczą w internecie oraz zapłata kartą za pośrednictwem terminala płatniczego praktycznie niczym się nie różnią. Występujące pomiędzy tymi metodami płatności różnice są nieistotne z punktu widzenia przyznania podatnikowi prawa do skorzystania ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania obrotu i kwot podatku należnego.

_______

[1] Na podstawie zwolnienia określonego w § 2 ust. 1 w zw. z poz. 39 załącznika do rozporządzenia MF z dnia 20 grudnia 2017 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących.

[2] W interpretacji z 12 lipca 2018 r., sygn. akt 0111-KDIB3-2.4012.298.2018.2.ASZ.

[3] Sygn. akt I SA/Kr 1005/18.

[4] art. 14c § 1 i 2 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 z późn. zm.).

[5] Sygn. akt I FSK 829/19.

[6] Stanowi o tym wprost ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2324 z późn. zm.) w art. 63 ust. 3 pkt 4.