Znaczenie profilu funkcjonalnego – klucz do zrozumienia transakcji kontrolowanych

W kontekście cen transferowych jednym z najważniejszych aspektów, który muszą rozważyć podatnicy, jest dokładne określenie i zrozumienie profilu funkcjonalnego podmiotów uczestniczących w transakcji kontrolowanej. Dzięki temu możliwe jest ustalenie, czy warunki transakcji odpowiadają zasadzie ceny rynkowej.

Profil funkcjonalny wynika z zaangażowania podmiotu w transakcję poprzez pełnione funkcje, angażowane aktywa i poziom ekspozycji na ryzyko. Co istotne, profil funkcjonalny powinien odzwierciedlać możliwości zarządzania przypisanym ryzykiem, zarówno w ujęciu organizacyjnym jak i finansowym. Brak właściwego przypisania profilu funkcjonalnego do podmiotu może wiązać się z istotnym ryzykiem w przypadku kontroli podatkowej. Przekonał się o tym podatnik w jednym z orzeczeń sądów z ubiegłego roku.

Rzeczywista rola podmiotów w transakcjach

Niedawne orzeczenie sądowe z 2023 roku podkreśliło, że przy ocenie transakcji kontrolowanych organy podatkowe nie powinny ograniczać się wyłącznie do analizy dokumentów i umów. Istotne jest zrozumienie, jakie faktycznie funkcje pełnią podmioty, jakie aktywa angażują i jakie ryzyka ponoszą. Tym samym, analiza ta powinna odzwierciedlać rzeczywisty przebieg transakcji (ang. delineation).

Orzeczenie to dotyczyło polskiej spółki, która, zdaniem organów podatkowych, działała jako producent o ograniczonych funkcjach i ryzykach, co w świetle przeprowadzonej analizy funkcjonalnej miało wpływ na jej rentowność. Wskazano, że taka charakterystyka działalności powinna prowadzić do generowania niskiego, ale stabilnego zysku. Jednakże, w praktyce spółka ta ponosiła wieloletnie straty, co stało w sprzeczności z jej zdefiniowanym profilem funkcjonalnym.

Co stwierdził sąd?

Przypadek, w którym spółka została zdefiniowana jako producent o ograniczonych funkcjach i ryzykach, a następnie ponosiła straty, rzuca światło na konsekwencje nieprawidłowego ustalenia profilu funkcjonalnego. Sąd uznał, że organ słusznie przeprowadził własną analizę porównawczą, badając rentowność podmiotów o porównywalnym profilu funkcjonalnym do podatnika. W efekcie, zdaniem sądu, spółka nieprawidłowo określiła swój profil funkcjonalny, a co za tym idzie, także rentowność na transakcji kontrolowanej. Wskutek tego organ doszacował spółce dochód do opodatkowania.

Wnioski dla podatników

Podatnicy powinni dokładnie analizować i dokumentować profil funkcjonalny uczestników transakcji, zwracając uwagę na rzeczywiste funkcje, angażowane aktywa i ryzyka. Jest to niezbędne nie tylko dla prawidłowego wypełnienia obowiązków cen transferowych, ale również dla ochrony przed ryzykiem kwestionowania przez organy podatkowe. Przemyślane określenie profilu funkcjonalnego i jego odzwierciedlenie w dokumentacji cen transferowych może być decydujące w przypadku kontroli podatkowych.

Podsumowując, zrozumienie i właściwe określenie profilu funkcjonalnego są kluczowe w cenach transferowych. To nie tylko fundament prawidłowej wyceny transakcji, ale również istotny element strategii minimalizowania ryzyka podatkowego.

Aby bardziej szczegółowo zapoznać się z opisaną sprawą podatnika, zachęcamy do pobrania naszego przeglądu „Ceny transferowe w orzecznictwie. Przegląd trendów w 2023 roku”, którego premiera przypada już na 16 kwietnia 2024 r.

Zapraszamy także do zapisów na tegoroczną edycję śniadań MDDP on tour, podczas których będziemy omawiać najciekawsze tematy, nie tylko z zakresu cen transferowych.