0% VAT dla darowizn na rzecz ofiar powodzi

Ministerstwo Finansów wzorując się na poprzednich rozporządzeniach wydawanych w okresie pandemii i wspieraniu ofiar konfliktu zbrojnego na Ukrainie przygotowało rozporządzenie wprowadzające czasową stawkę 0% VAT dla nieodpłatnych dostaw towarów i usług mających na celu wsparcie poszkodowanych przez powódź. Słusznie wykorzystano przy tym możliwą ścieżkę prawną rozporządzenia pozwalającego na szybką reakcję. 17 września br. rozporządzenie opublikowano w Dzienniku Ustaw.

Jakie warunki trzeba spełnić, aby zastosować stawkę 0% VAT?

Stawka podatku VAT w wysokości 0% dotyczy nieodpłatnych dostaw towarów lub nieodpłatnego świadczenia usług na rzecz:

(1) organizacji pożytku publicznego,

(2) jednostek samorządu terytorialnego,

(3) Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych oraz

(4) podmiotów leczniczych,

– na cele związane z pomocą poszkodowanym na skutek intensywnych opadów atmosferycznych lub powodzi.

Wymienione podmioty, wskazywane także w wcześniejszych aktach prawnych tego typu, wystąpią poniekąd w roli pośrednika w przekazaniu pomocy od przedsiębiorców do potrzebujących.

Zakres przedmiotowy

Stawka 0% będzie stosowana do darowizn wszelkiego rodzaju towarów lub usług, które mogą się okazać niezbędne do wsparcia poszkodowanych.

Okres zastosowania

Rozporządzenie przewiduje możliwość stosowania obniżonej do 0% stawki podatku VAT dla nieodpłatnych świadczeń począwszy od 12 września 2024 r., czyli wystąpienia pierwszych intensywnych opadów atmosferycznych i podtopień. Stawka VAT w wysokości 0% dla wskazanych transakcji będzie mogła być stosowana do 31 grudnia 2024 r. Nie jest wykluczone przy tym w razie potrzeby dalsze przedłużanie preferencji.

Umowa

Jednocześnie – jak wskazuje MF – w celu utrzymania „szczelności” systemu VAT stawka w wysokości 0% będzie miała zastosowanie pod warunkiem zawarcia pisemnej umowy pomiędzy podatnikiem a jednym ze wskazanych „podmiotów pośredniczących”. Powinno z niej wynikać, że darowane towary lub usługi będą związane z pomocą poszkodowanym w wyniku kataklizmu.

W przypadku choćby legislacji związanej z COViD-19, gdzie zastosowano analogiczny warunek, w Objaśnieniach podatkowych z 2020 r. podkreślono, że „Warunek zawarcia umowy darowizny w formie pisemnej będzie również spełniony w przypadku użycia do celów dokumentacyjnych poczty elektronicznej (e-mail)”.