Zasady dokonywania korekt – czy wyroki NSA zmienią praktykę stosowania kursu walut?

Wyróżniamy dwa rodzaje korekt – in plus, które zwiększają przychód lub zmniejszają koszty uzyskania przychodów oraz in minus, które zmniejszają przychód lub zwiększają koszty uzyskania przychodów. Sposób dokonywania korekty uzależniony jest od jej przyczyny. W tym wpisie odnoszę się do korekt innych niż korekty cen transferowych.

Zgodnie z ustawą o CIT, jeżeli korekta przychodu lub kosztu spowodowana jest błędem rachunkowym lub inną oczywistą omyłką, przychody lub koszty korygowane są wstecznie czyli w okresie ujęcia tych przychodów lub kosztów na podstawie faktury pierwotnej. W pozostałych przypadkach, gdy korekta nie jest spowodowana błędem rachunkowym lub oczywistą omyłką, korekty należy dokonać na bieżąco tj. w okresie rozliczeniowym, w którym faktura korygującą została wystawiona lub otrzymana. Zasada ta dotyczy m.in. takich sytuacji jak udzielenie rabatu czy zwrot towaru.

Błąd rachunkowy i oczywista omyłka

Z błędem rachunkowym mamy do czynienia w przypadku błędów arytmetycznych takich jak np. wpisanie na fakturze niewłaściwej ceny lub ilości towaru. Natomiast przez oczywistą omyłkę należy rozumieć błąd inny niż rachunkowy np. niepoprawne oznaczenie nabywcy towaru. Cechą charakterystyczną błędu rachunkowego oraz oczywistej omyłki jest ich pierwotny charakter co oznacza, że błędy te istnieją już w momencie wystawienia faktury pierwotnej. Ponadto, zgodnie ze stanowiskiem organów podatkowych, jeżeli podatnik nie ma pewności co do charakteru przyczyny korekty (omyłka nie jest oczywista), powinien dokonać korekty przychodów lub kosztów w okresie otrzymania lub wystawienia dokumentu potwierdzającego przyczynę korekty.

Korekty faktur w walutach obcych

O ile zagadnienie momentu dokonania korekty nie budzi zbyt wielu wątpliwości, sytuacja nie jest już tak oczywista, gdy wartości wynikające z faktury określone są w walucie obcej. Głównym problemem jest ustalenie, z którego dnia przyjąć kurs waluty obcej. Do pewnego momentu, zarówno organy jak i sądy stały na stanowisku, że w przypadku korekty dokonywanej w walucie obcej należy przyjąć kurs historyczny tj. kurs średni ogłaszany przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu z faktury pierwotnej. Dominujące podejście zostało zakwestionowane w dwóch wyrokach NSA z 25 maja 2022 r., w których sąd stwierdził, że w sytuacji, gdy korekta rozliczana jest na bieżąco należy przyjąć kurs bieżący czyli kurs średni NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wystawienia dokumentu korygującego. Pytanie, czy wyroki NSA wpłyną na zmianę podejścia organów podatkowych.

Kwestia przeliczania waluty obcej według kursu historycznego jest szczególnie problematyczna, gdy wystawiana jest zbiorcza faktura korygująca. Przyjęcie podejścia organów podatkowych przy rozliczaniu korekty wynikającej ze zbiorczej faktury korygującej w walucie obcej, która odnosi się do kilkudziesięciu lub nawet kilkuset faktur pierwotnych stanowi nie lada wyzwanie. Możliwość przeliczania wartości korekty rozliczanej na bieżąco według bieżącego kursu skutkowałaby nie tylko oszczędnością czasu, ale minimalizacją ryzyka pomyłki przy ustalaniu właściwego kursu waluty. Uważam, że literalne brzmienie przepisów pozwala na taką wykładnię.

***

Zachęcamy do udziału w naszym szkoleniu (w formule on demand), “Korekty podatkowe w VAT, CIT, TP i cłach – wszystko, co trzeba wiedzieć przed zamknięciem roku”.

Więcej informacji o szkoleniu >> link.