Wytyczne OECD dotyczące skutków pandemii COVID-19 - Rządowe programy pomocy

Spowodowane pandemią ograniczenia w działalności przedsiębiorstw wpłynęły znacząco na wyniki wielu podmiotów, które często ledwo utrzymywały się na rynku. Niejednokrotnie wpłynęły one na upadek przedsiębiorstw, a te firmy, którym udało się przetrwać, często mierzą się ze znaczącym spadkiem rentowności. Zgodnie z oczekiwaniami podatników rządy poszczególnych państw udzielały pomocy przedsiębiorstwom działającym w branżach, które zostały najbardziej dotknięte lockdownem i z tego powodu nie generowały przychodów lub były zmuszone do ponoszenia kar umownych ze względu na przestoje w produkcji. Wytyczne COVID-19 wskazują, jaki otrzymane dofinansowania mogą mieć wpływ na rozliczenia z zakresu cen transferowych, w tym na przygotowanie analiz cen transferowych. Rządowe programy pomocy Pomoc rządowa definiowana jest jako program pieniężny lub niepieniężny, w którym rząd lub inny organ publiczny zapewnia kwalifikującym się podatnikom bezpośrednie lub pośrednie korzyści ekonomiczne, takie jak dotacje, subwencje, bezzwrotne pożyczki, ulgi podatkowe lub ulgi inwestycyjne. Celem pomocy rządowej jest przede wszystkim pomoc przedsiębiorstwom w przetrwaniu pandemii i zabezpieczenie miejsc pracy. Wytyczne COVID-19 wskazują , że programy pomocy rządowej mogą mieć wpływ na ceny transferowe, niezależnie od tego, czy pomoc ta udzielana jest członkowi grupy kapitałowej bezpośrednio, czy też udzielana jest niezależnym podmiotom na rynku, na którym ta grupa kapitałowa funkcjonuje. Dlatego też wpływ pomocy rządowej powinien być wzięty pod uwagę przy określaniu potencjalnego wpływu tych programów na kontrolowane transakcje oraz przy porównywaniu ich skutków z efektami innych, istniejących wcześniej programów pomocy. W szczególności,  wytyczne COVID-19 sugerują wzięcie pod uwagę następujących czynników: – czy otrzymanie pomocy rządowej zapewnia ich beneficjentowi przewagę rynkową, – jaka była wartość wzrostu przychodów lub spadku kosztów w wyniku otrzymanej pomocy rządowej, – jaki był czas trwania programu, – jakie są konsekwencje pomocy rządowej dla kontrahentów beneficjenta tej pomocy (tj. klientów i dostawców). W konsekwencji, podczas przeprowadzania analizy porównywalności może okazać się konieczne uwzględnienie otrzymania pomocy rządowej przy doborze podmiotów porównywalnych do próby. Przykładowo, w celu wyselekcjonowania najbardziej miarodajnych danych porównawczych należy odnieść się do transakcji zawieranych na tym samym lub podobnym rynku geograficznym przez podmioty niepowiązane pełniące te same funkcje, angażujące te same aktywa oraz ponoszące te same ryzyka. Konieczna może okazać się aktualizacja strategii selekcji w celu uwzględnienia rozbieżności w porównywalności spowodowanych przez różne rodzaje otrzymanej pomocy. Przy stosowaniu jednostronnych metod weryfikacji rynkowego charakteru cen niezbędne może być ustalenie sposobu rachunkowego ujęcia rządowego wsparcia, np. może zostać ono potrącone z kosztów lub ujęte odrębnie. Ponadto, w różnych standardach rachunkowości wsparcie rządowe może wpływać na różne poziomy rentowności – w oparciu o zysk brutto, zysk operacyjny, zysk netto. Prawdopodobnie kwestia udzielonej pomocy rządowej będzie wpływała na potrzebę dokonania korekty porównywalności w celu zapewnienia maksymalnej porównywalności podmiotu badanego i próby podmiotów potencjalnie porównywalnych. Warto pamiętać również o tym, że odmienny sposób rachunkowego ujęcia wparcia rządowego może świadczyć o odmienności charakteru uzyskanego wsparcia, co może negatywnie wpłynąć na porównywalność podmiotów oraz utrudnić dokonanie korekty porównywalności.