Wielkość poręczycieli a wysokość wynagrodzenia za udzielenie poręczenia
Temat nieodpłatnych poręczeń wewnątrzgrupowych wciąż wzbudza wątpliwości wśród podatników. Niektóre kwestie poruszaliśmy już na naszym blogu TUTAJ.
Zawieranie transakcji poręczeń pomiędzy podmiotami powiązanymi jest powszechnie praktykowane. Zdarzają się sytuacje, w których zobowiązanie jest poręczane solidarnie przez kilka podmiotów. Wyobraźmy sobie sytuację, w której spółka uzyskuje w banku kredyt w wysokości 20 mln zł. Poręczycielami są 2 osoby fizyczne powiązane ze spółką. Umowy poręczeniowe wskazują na charakter solidarny i warunkowy poręczeń. W jaki sposób ustalić wysokość wynagrodzenia za udzielenie poręczenia?
Zagadnienie to zostało poruszone w interpretacji indywidualnej z dnia 24 lutego 2017 r. (sygn. 2461-IBPB-1-3.4510.1176.2016.1.APO). Wnioskodawca w przedmiotowej interpretacji indywidualnej stał na stanowisku, że wielość poręczycieli nie powinna skutkować wzrostem wynagrodzenia z tytułu poręczeń, a przychód z tytułu otrzymania nieodpłatnego świadczenia powinien zostać ustalony od kwoty kredytu.
Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach nie zgodził się z takim podejściem, uznając stanowisko podatnika za nieprawidłowe. Według organu każdą umowę poręczenia należy traktować odrębnie. Oznaczałoby to, że w sytuacji udzielenia zabezpieczenia kredytu przez kilku poręczycieli, wynagrodzenie należałoby ustalić odrębnie dla każdej relacji z poręczycielem. Sytuacja taka doprowadziłaby do zwielokrotnienia wartości przychodu otrzymanego przez kredytobiorcę z tytułu nieodpłatnego świadczenia.
Podatnik zaskarżył wydaną interpretację indywidualną. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie (sygn. ISA/Lu 539/17) wyrokiem z dnia 22 września 2017 uchylił zaskarżoną interpretację indywidualną. Sprawa trafiła następnie Naczelnego Sądu Administracyjnego, który wyrokiem z dnia 18 grudnia 2019 roku (sygn. II FSK 19/18) oddalił skargę kasacyjną i przyznał rację podatnikowi.
Zgodnie z prezentowanym przez NSA podejściem, „istnienie odrębnych umów poręczenia, zabezpieczających ten sam kredyt nie oznacza, że wynagrodzenie za udzielenie poręczenia należy ustalać odrębnie dla każdej z umów poręczenia, bowiem w istocie prowadzi to jedynie do zwielokrotnienia jego wysokości.” NSA wskazał również, że odpowiedzialność poręczających jest ograniczona tylko do wysokości kredytu. Nie jest zatem zasadne twierdzenie, że spółka uzyskała przychód w wysokości wartości poręczenia zwielokrotnionego do liczby umów poręczeniowych.
Zaprezentowane w wyroku stanowisko NSA jest logiczne i słuszne.
Pozostaje tylko mieć nadzieję, że organy podatkowe również będą przyjmowały ten tok myślenia.