Uszczelnianie systemu ciąg dalszy – subiektywny przegląd planowanych zmian

Nowy rok jest zawsze okazją do czynienia postanowień i snucia dalekosiężnych planów. Natomiast później to od naszej konsekwencji i silnej woli zależy, czy w życie zostaną wcielone zamierzone zmiany.

Dokonując przeglądu świeżo opublikowanych ustaw i aktualnie trwających procesów legislacyjnych wyraźnie rysują się dalsze ambitne plany Ministerstwa Finansów na nadchodzący rok 2019. Jeśli wejdą w życie, dla wszystkich podatników będzie to bardzo pracowity rok.

Poniżej prezentujemy podsumowanie wybranych projektów, które istotnie wpłyną na codzienność podatników VAT:

1. Skrócenie terminu ulgi na złe długi

W ramach zmian wprowadzanych tzw. ustawą deregulacyjną (w celu wprowadzenia uproszczeń dla przedsiębiorców w prawie podatkowym i gospodarczym) skrócone zostały terminy uprawniające do skorzystania z tzw. ulgi na złe długi.

Od 1 stycznia 2019 r. już po 90 dniach od upływu terminu płatności nieściągalność wierzytelności będzie uważana za uprawdopodobnioną. Zmiany te wpisują się w trend przeciwdziałania zatorom płatniczym i przyczynią się do poprawy płynności finansowej podmiotów.

Wejście w życie 01 stycznia 2019 r. (Dz.U. 2018 poz. 2244)

2. MDR, czyli raportowanie schematów podatkowych

Od stycznia 2019 r. wchodzą w życie przepisy o raportowaniu schematów podatkowych przez profesjonalnych doradców. W pewnych przypadkach obowiązek może również obejmować in-house tax menedżerów. Konieczność raportowania dotyczy m.in. schematów optymalizacyjnych w zakresie podatków dochodowych. Jednakże zgodnie z definicją, korzyść podatkowa może również dotyczyć rozliczeń VAT. Przez korzyść podatkową rozumie się także podwyższenie kwoty nadwyżki podatku naliczonego nad należnym do przeniesienia na następny okres rozliczeniowy.

Wejście w życie 01 stycznia 2019 r. (Dz.U. 2018 poz. 2193)

3. Nowa matryca stawek

Ministerstwo rozpoczęło konsultacje nad zmianami w zakresie stawek podatku VAT. Co prawda nowa matryca stawek planowana jest na rok 2020, to pewne istotne zmiany mogą wejść w życie już 1 kwietnia 2019 r. Zgodnie z założeniami matryca stawek będzie referowała do:

• w odniesieniu do towarów: nomenklatury scalonej (klasyfikacji CN)
• w odniesieniu do usług: PKWiU 2015.

Całe grupy danego CN będą podlegały opodatkowaniu daną stawką, co może przyczynić się do wyrównania konkurencyjności na rynku i ograniczenia praktyk nieuczciwej konkurencji.

Dodatkowo, wprowadzona zostanie wiążąca informacja stawkowa (WIS). Nowa instytucja będzie w swej konstrukcji przypominać interpretacje indywidualne (ochrona podatnika) i klasyfikacje wydawane dziś przez GUS (klasyfikacja towaru.usługi). WIS będzie zawierała:

• opis towaru albo usługi, które są przedmiotem decyzji,
• klasyfikację tego towaru według CN albo usługi według PKWiU ,
• właściwą dla tak sklasyfikowanego towaru lub usługi stawkę VAT.

WIS pozwoli na przyporządkowanie CN/PKWiU oraz stawki VAT do określonego towaru/usługi. Jednocześnie przyczyni się do wyeliminowania interpretacji podatkowych w tym obszarze – w zakresie stawek i klasyfikacji nie będzie można już wystąpić o interpretację indywidualną.

Planowane wejście w życie:

• od 1 stycznia 2020 r.:
  – stosowanie nowej matrycy stawek VAT,
  – ochrona WIS,
• od 1 kwietnia 2019 r.:
  – możliwość wystąpienia z wnioskiem o WIS (wiążące do dostaw dokonanych i usług wyświadczonych po 1 stycznia 2020 r.),
  – 8% odniesieniu do książek, nut, map i czasopism.

Etap legislacyjny: konsultacje

https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12317902/katalog/12547422#12547422

4. Rozszerzony plik JPK oraz Centralny Rejestr Faktur

Ministerstwo planuje likwidację obowiązku składania deklaracji VAT 7 (VAT-K, VAT-27 i załączników) poprzez rozszerzenie pliku JPK_VAT. Nowy plik JPK_VAT będzie składał się z części deklaracyjnej oraz części ewidencyjnej.

Na bazie plików JPK_VAT, czyli danych z ewidencji podatników, powstanie Centralny Rejestr Faktur (CRF). Dane te w ramach CRF będą podlegały analizie i weryfikacji. Procesy te będą zautomatyzowane, z wykorzystaniem specjalnego oprogramowania i algorytmów. Na podstawie wygenerowanych raportów, organy będą typowały podatników do kontroli.

Z tego względu tak istotna jest jakość danych, które będą stanowiły dane źródłowe dla algorytmów. Ministerstwo planuje zatem zmobilizować podatników, aby z należytą starannością wypełniali ewidencję, unikali błędów i nieprawidłowości, które będą rzutowały na jakość składanych danych – a w konsekwencji – jakość raportów CRF. Motywacją do dokładnego działania będą sankcje za nierzetelność. Za złożenie ewidencji zawierającej błędy lub dane niezgodne ze stanem faktycznym na podatnika nakładane będą kary pieniężne w wysokości 500 zł za każdą stwierdzoną nieprawidłowość (brak sankcji w przypadku korekty w ciągu 14 dni od wezwania).

W uzasadnieniu projektu Ministerstwo wskazuje, iż podstawowym celem zarówno sankcji dyscyplinujących podatników, jak i wprowadzenia CRF jest walka z wyłudzeniami. Jak czytamy „podstawowym celem jest analiza i kontrola prawidłowości wystawianych przez podatników faktur VAT i eliminacja nadużyć związanych z procederem wystawiania „pustych” faktur i wyłudzeń karuzelowych. Pełniejsze dane pozyskane na podstawie przesyłanych ewidencji, w ramach składanych nowych plików JPK_VAT, będą stanowiły bazę do efektywniejszego wykorzystania Rejestru”.

Projekt zawiera również istotne zmiany formalne w zakresie korzystania z importowej procedury uproszczonej (art. 33a ustawy o VAT). Wyznaczony zostanie jeden naczelnik urzędu celno-skarbowego jako właściwy do przedkładania określonych w przepisie art. 33a oświadczeń i dokumentów. Zniesiony zostanie również obowiązek informowania o zamiarze i rezygnacji z korzystania z procedury.

Planowane wejście w życie 1 lipca 2019 r.

Etap legislacyjny: Opiniowanie

https://legislacja.rcl.gov.pl/docs//2/12318705/12554088/12554089/dokument370615.pdf

5. Biała lista VAT

Trwają prace nad uruchomieniem jednego, codziennie aktualizowanego wykazu, który ma wspomagać podatników przy weryfikacji partnera biznesowego (co jest jednym z warunków dochowania należytej staranności). Lista będzie zwierała informacje dostępne już dziś, lecz w różnych rejestrach (rejestr podatników VAT czynnych, wykaz podatników, którym odmówiono rejestracji/ podatników wykreślonych oraz wykaz podatników przywróconych). Dodatkowo, w ramach działań uszczelniających w nowym wykazie znaleźć się m.in. numery rachunków bankowych podmiotów. Kontrahenci podatnika będą musieli dokonywać płatności na rachunki ujawnione na białej liście. Poza pewnymi wyjątkami, płatność kwoty powyżej 15 tys. PLN na konto spoza listy będzie sankcjonowana – nabywca:

• solidarnie ze sprzedawcą będzie odpowiadał za VAT,
• nie będzie mógł zaliczyć wydatku do kosztów uzyskania przychodów w PIT lub CIT.

numer z wykazu prac legislacyjnych – UA34.

6. Obowiązkowy split payment

Od dawna wiadomo o ministerialnych planach wprowadzenia obowiązkowego split payment wobec produktów podlegających obecnie reżimowi odwrotnego obciążenia w obrocie krajowym. Na wprowadzenie obligatoryjnego mechanizmu podzielonej płatności konieczne jest uzyskanie w tym zakresie zgody Komisji Europejskiej. Polska wystąpiła już z wnioskiem o derogację. Decyzję Komisji możemy poznać już w styczniu 2019 r.

Dodatkowo wskazać należy działania mające na celu uszczelnienie poboru akcyzy oraz kolejne zmiany w pakiecie przewozowym SENT, czy zmiany przepisów dotyczące kas rejestrujących…

To będzie pracowity rok!