Ulga na złe długi w VAT po wyroku Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej

15 października 2020 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku w sprawie C‑335/19 (E. sp. z o.o. sp. k.) orzekł, że polskie przepisy w zakresie tzw. „ulgi na złe długi” (art. 89a ustawy o VAT) nakładają na podatników niedozwolone wymagania w celu odzyskania zapłaconego VAT od nieuregulowanych (w całości lub części) należności. W konsekwencji za niedopuszczalne należy uznać wprowadzone przez polskiego ustawodawcę wymagań, aby:

1. w dniu dostawy towaru lub świadczenia usług, a także w dniu poprzedzającym dzień złożenia korekty deklaracji podatkowej w której podatnik zamierza skorzystać z „ulgi na złe długi” dłużnik był zarejestrowany jako podatnik VAT i nie był w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji,
2. w dniu poprzedzającym dzień złożenia korekty deklaracji podatkowej wierzyciel zarejestrowany jako podatnik VAT.

Tym samym, w celu skorzystania z ulgi na złe długi wystarczającym jest wykazanie, że wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie w ciągu 90 dni od dnia upływu terminu jej płatności (do końca 2018 termin ten wynosił 150 dni). W naszej ocenie treść orzeczenia Trybunału nie pozostawia również wątpliwości, że warunek zgodnie z którym dłużnik nie jest w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego również jest niezgodny z zasadą proporcjonalności, a tym samym nie musi być stosowany przez podatników.

Mając na uwadze orzeczenie Trybunału, podatnicy którzy do tej pory nie skorzystali z ulgi na złe długi:

1. w zakresie transakcji z innymi podatnikami (relacje B2B) z uwagi na brak spełnienia któregokolwiek z warunków formalnych, w szczególności których dłużnicy znaleźli się w stanie upadłości lub likwidacji, już dziś mogą:
   1. składać korekty deklaracji podatkowych wraz z wnioskiem o zwrot nadpłaty za okresy w których przysługiwało im prawo do korekty VAT – w zakresie okresów dla których nie została wydana decyzja określająca,
   2. wnioskować o zwrot należnych kwot VAT w drodze wznowienia postępowania podatkowego – w zakresie okresów za które ostateczne decyzje określające zostały wydane.
2. w zakresie transakcji z konsumentami (relacje B2C) którzy nie uregulowali swoich zobowiązań, również mogą wnioskować o zwrot nadpłaty. W naszej ocenie treść wyroku Trybunału stanowi również podstawę do korekty VAT w przypadku sprzedaży na rzecz konsumentów (osób fizycznych).

W konsekwencji zasadnym jest dokonanie przez podatników przeglądu nieuregulowanych wierzytelności, od których VAT nie został skorygowany, za okres ostatnich 5 lat (gdzie z końcem 2020 r. upływa termin na skorygowanie rozliczeń VAT za okres od grudnia 2014 r. do listopada 2015 r.)

Oczywiście doradcy z MDDP ofertują wsparcie w zakresie przygotowania wniosków oraz odzyskania przez Państwa kwot VAT od nieuregulowanych należności.