Ukraina stroną Konwencji WPT i Konwencji SAD

Od 1 października 2022 r. po spełnieniu wymogów formalnych Ukraina stała się stroną Konwencji o wspólnej procedurze tranzytowej (Konwencja WPT) oraz Konwencji o upraszczaniu formalności w handlu towarami (Konwencja SAD).

Podpisanie obydwu Konwencji przez Ukrainę to kolejny krok do ujednolicenia i uproszczenia przepisów celnych w międzynarodowym obrocie towarowym. Tym samym Ukraina dołączyła do państw, które mogą korzystać z uproszczeń zawartych we wspólnej procedurze tranzytowej (kraje Unii Europejskiej, Turcja, Serbia, Macedonia Północna, Islandia, Lichtenstein, Norwegia, Szwajcaria oraz Wielka Brytania).

Wspólna procedura tranzytowa pozwala na szybki, pozbawiony formalności na granicy przewóz towarów:

• Przewozy odbywają się na podstawie jednego dokumentu tranzytowego – formularza SAD.
• Wystarczy jedno zabezpieczenie złożone w urzędzie wyjścia, ważne na cały przewóz – wzajemne uznawanie zabezpieczenia finansowego.
• Dane dotyczące operacji tranzytowych T1/T2 przekazywane są między urzędami elektronicznie bezpiecznym systemem celnym (NCTS).
• Kontrole na granicach zostają ograniczone do niezbędnego minimum.

Należy podkreślić, że przystąpienie Ukrainy do Konwencji WPT oraz Konwencji SAD niewątpliwe obniży koszty przewozu oraz ułatwi obrót towarowy pomiędzy Ukrainą i państwami członkowskimi UE a także pozostałymi stronami Konwencji. Jest to również ważny krok naprzód w strategii przedakcesyjnej Ukrainy.

Znaczenie w VAT

Ze względu na ograniczenie formalności celnych, mniejsze kolejki na granicy oraz redukcję kosztów stosowanie wspólnej procedury tranzytowej jest bardzo korzystne dla podmiotów gospodarczych.

Niemniej jednak w przypadku obrotu towarowego z Ukrainą, krajem objętym działaniami wojennymi, możliwość korzystania z uproszczeń Konwencji WPT oraz Konwencji SAD stwarza ryzyko dla agencji celnych oraz przewoźników. Jest to spowodowane tym, że podmioty te ponoszą odpowiedzialność za należności celno-podatkowe aż do przeprowadzenia kolejnej procedury celnej w ukraińskim urzędzie celnym. W związku z działaniami wojennymi trudno jest więc oszacować ryzyko przeprowadzania takiej procedury tranzytowej.

Ponadto ważną kwestią przy stosowaniu procedur WPT jest ustalenie, kto i kiedy powinien zapłacić podatek VAT. Należy pamiętać o uwzględnieniu kwestii takich jak: pochodzenie towaru, kim jest nabywca, kim jest sprzedawca oraz w jakim państwie dochodzi do transakcji.