TSUE o obniżonej stawce VAT dla wstępu, instruktora i zajęć grupowych w centrum fitness

Okazuje się, że niektóre problemy dotyczące stosowania obniżonych stawek VAT występują w tej samej postaci w różnych państwach członkowskich. Przykładem są usługi wstępu do obiektów sportowych. Wątpliwości co do tego, czy obniżona stawka obejmuje tylko opłaty za wejście, czy również asystę instruktora i zajęcia grupowe, występowały niedawno w Polsce, a w zeszłym tygodniu identyczne wątpliwości za sprawą pytania prejudycjalnego z Belgii rozstrzygał Trybunał Sprawiedliwości UE.

Jeszcze kilka lat temu polskie organy podatkowe w stosunku do opłat za korzystanie z klubu fitness potwierdzały, że obniżona stawka VAT 8% obejmuje opłaty za wstęp do klubu fitness (siłowni etc.). Jednak już w stosunku do usług trenera personalnego w tym samym klubie nakazywały stosować stawkę podstawową (np. interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 12 grudnia 2014 r., sygn. akt IBPP2/443-907/14/RSz). Organy podatkowe uznawały, że usługi treningu personalnego wykraczają już poza zakres związany z normalnym i typowym użytkowaniem obiektu sportowego.

Obecnie jednak nie budzi już wątpliwości, że obniżona 8% stawka VAT obejmuje przykładowo następujące świadczenia:

• wstęp na grupowe zajęcia taneczne prowadzone przez instruktora (WIS z 21 czerwca 2022 r., sygn. 0112-KDSL1-2.440.91.2022.2.PR),
• wstęp na grupowe zajęcia typu aqua aerobic na basenie (WIS z 2 listopada 2021 r., sygn. 0112-KDSL2-1.440.200.2021.4.MC),
• naukę gry w tenisa z trenerem dla dzieci i młodzieży, realizowaną w ramach treningów grupowych (WIS z 26 kwietnia 2022 r., sygn. 0112-KDSL2-1.440.337.2021.6.SS),
• korzystanie ze ścianki wspinaczkowej pod nadzorem operatora ściany (WIS z 23 lutego 2022 r., sygn. 0112-KDSL1-1.440.308.2021.2.AKU).

Mniej więcej w tym samym czasie co w Polsce również w Belgii powstała wątpliwość, jak należy rozumieć wstęp do obiektów sportowych pod kątem ustalenia zakresu zastosowania stawki obniżonej. Wątpliwości te doprowadziły do wydania przez Trybunał Sprawiedliwości UE 22 września br. wyroku w sprawie C‑330/21 The Escape Center, w którym wskazano, kiedy zarówno sam wstęp do obiektu sportowego (siłowni), jak również spersonalizowane wsparcie i zajęcia grupowe może korzystać z obniżonej stawki VAT.

Trybunał wskazał, że zastosowanie obniżonej stawki do wsparcia instruktora i zajęć grupowych powinno mieć miejsce, gdy:

• wsparcie to jest związane z korzystaniem z owych obiektów i jest ono niezbędne do uprawiania sportu

lub

• wsparcie to ma charakter dodatkowy w stosunku do prawa do korzystania z owych obiektów, ewentualnie lub w stosunku do ich rzeczywistego wykorzystywania.

Uzasadniając swoje stanowisko Trybunał wskazał, że niektóre rodzaje aktywności fizycznej uprawiane na siłowni wymagają nadzoru instruktora. A z drugiej strony, z samej istoty zajęć grupowych wynika, że wymagają udziału kilku osób w celu wspólnego ćwiczenia. Te powiązania uzasadniają uznanie, że występuje świadczenie kompleksowe.

W wyroku w sprawie C‑330/21 The Escape Center interesujące jest nowe kryterium istnienia świadczeń złożonych, jakim jest dodatkowy charakter jednego z nich. Jest to rozwinięcie tezy o tym, że świadczenie uboczne służy skorzystaniu w jak najlepszy sposób ze świadczenia głównego. Być może to kryterium ułatwi większej liczbie podatników uzasadnienie tezy, że ich towary lub usługi mają charakter świadczenia złożonego.

Ciekawe jest również to, że w dwóch państwach członkowskich do podobnych wniosków doprowadziły dwie drogi. W Belgii konieczne było „klasyczne” skorzystanie z pytania prejudycjalnego, a z kolei w Polsce sądy same dokonywały wykładni prowspólnotowej. Potwierdza to, że w celu eliminacji niektórych absurdów prawa podatkowego, np. w zakresie stawek VAT, podatnicy mają kilka możliwości działania, a każda z nich powinna być dokładnie rozważona.