TSUE: ładowanie aut elektrycznych to dostawa towaru

Czynności związane z ładowaniem pojazdów elektrycznych przysporzyły na przestrzeni ostatnich lat wielu wątpliwości interpretacyjnych. Powyższe w zakresie ich klasyfikacji na gruncie VAT jako dostawa towarów lub jako świadczenie usług. Wątpliwości te finalnie znalazły swoje rozstrzygnięcie przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Stan faktyczny

Wyrok TSUE[1] zapadł w sprawie polskiego podatnika zamierzającego udostępniać odpłatnie stacje ładowania pojazdów elektrycznych. Stacje, w zależności od mocy konektora, miały przewidywać możliwość ładowania szybkiego (20-30 minut) lub wolnego (4-6 godzin). W ramach sesji ładowania na rzecz użytkowania pojazdu podatnik zamierzał świadczyć następujące czynności:

• udostępnienie urządzeń do ładowania (w tym integracja ładowarki z systemem operacyjnym pojazdu),
• zapewnienie przepływu energii elektrycznej o odpowiednio zastosowanych parametrach do akumulatorów pojazdu elektrycznego,
• niezbędne wsparcie techniczne dla użytkowników pojazdu,
• udostępnienie użytkownikom specjalnej platformy, strony internetowej czy aplikacji służącej do rezerwacji danego konektora, podglądu historii transakcji i dokonanych płatności, a także możliwości korzystania z tzw. e-portfela, służącego do dokonywania płatności należności za poszczególne sesje ładowania.

Za wyżej wymienione świadczenia ustalone zostało wynagrodzenie od użytkowników pojazdów skalkulowane wyłącznie w oparciu o czas poszczególnych sesji ładowania.

Na tle tak przedstawionego stanu faktycznego podatnik wskazał, że całość realizowanych przez niego świadczeń na rzecz użytkowników stacji ładowania pojazdów stanowi jedną czynność podlegającą opodatkowaniu, tj. odpłatne świadczenie usług. Stanowiska podatnika nie potwierdził Dyrektor KIS. Sprawa trafiła do NSA, który skierował w tej sprawie pytanie prejudycjalne do TSUE.

Rozstrzygnięcie TSUE

TSUE wskazał, że to dostawa energii (towarów) jest świadczeniem głównym, które decyduje o zasadach opodatkowania transakcji, zaś realizowane przez podatnika dodatkowe świadczenia powinny stanowić świadczenie pomocnicze opodatkowane według zasad właściwych dla świadczenia głównego.

Zdaniem TSUE, przy klasyfikacji ładowania pojazdów na gruncie VAT, należy wziąć pod uwagę to, co z punktu widzenia przeciętnego użytkowania stacji ładowania stanowi element dominujący. Zdaniem TSUE to przepływ energii elektrycznej należy uznać za świadczenie dominujące jako upoważniające użytkownika stacji ładowania do nabycia energii elektrycznej (towaru) w celu napędu pojazdu.

Z kolei, w ocenie TSUE, przyznanie użytkownikowi dostępu do urządzeń do ładowania, które umożliwiają integrację ładowarki z systemem operacyjnym pojazdu, stanowi minimalne świadczenie usług nierozerwalnie związane z dostawą energii elektrycznej.

TSUE wskazał, że także wsparcie techniczne, które może być konieczne dla zainteresowanych użytkowników, nie stanowi celu samego w sobie, lecz środek służący jak najlepszemu skorzystaniu z dostawy energii elektrycznej niezbędnej do napędu pojazdu elektrycznego. Stanowi ono zatem usługę pomocniczą w stosunku do dostawy energii elektrycznej.

Jako usługę pomocniczą do dostawy energii należy traktować również udostępnienia aplikacji informatycznych umożliwiających zainteresowanemu użytkownikowi zarezerwowanie konektora, podgląd historii transakcji i wpłatę środków celem zapłaty za ładowanie. Takie świadczenia oferują użytkownikowi pewne dodatkowe udogodnienia praktyczne, których jedynym celem jest poprawa przekazania energii elektrycznej niezbędnej do naładowania pojazdu.

TSUE podkreślił, że zawarte na gruncie Dyrektywy 2014/94/UE w sprawie rozwoju infrastruktury paliw alternatywnych, odesłanie do „usług w zakresie ładowania pojazdów elektrycznych” nie powinno przesądzać o zakwalifikowaniu transakcji ładowania pojazdów jako „świadczenia usług” w rozumieniu Dyrektywy VAT. Celem przepisów unijnych w sprawie rozwoju infrastruktury paliw alternatywnych jest ustanowienie minimalnych wymogów dotyczących rozwoju infrastruktury punktów ładowania pojazdów elektrycznych, nie ustanowienie reguły dotyczącej traktowania, z punktu widzenia VAT, zaopatrzenia w paliwo alternatywne.

Wytyczne Komitetu ds. VAT

Spójne z przywołanym wyrokiem TSUE stanowisko zostało również zaprezentowane przez Komitet ds. VAT będący organem doradczym, który tworzą przedstawiciele państw członkowskich i Komisji Europejskiej.

Komitet ds. VAT rozważając pytanie skierowane przez Włochy i Francję w zakresie klasyfikacji na gruncie VAT stwierdził jednogłośnie, że ładowanie pojazdów elektrycznych powinno być traktowane jako dostawa towarów.

Przykładowo w zakresie pytania francuskiego Komitet ds. VAT wskazał że, w  transakcji przeprowadzanej przez operatora infrastruktury, który zapewnia m.in. zdalną rezerwację, dostarczanie informacji na temat dostępności terminali, ich lokalizacji, rodzaju gniazdek i dostępnego miejsca parkingowego, a wreszcie faktyczne ładowanie akumulatorów pojazdów elektrycznych, to ładowanie akumulatora należy uznać za świadczenie główne, zaś pozostałe świadczenia mają charakter pomocniczy w stosunku ładowania.

Konkluzje

Rozstrzygnięcie czy świadczenie usług ładowania powinno być kwalifikowane jako dostawa towaru, czy też świadczenie usług w kontekście VAT ma istotne znaczenie zarówno dla krajowych operatorów punktów ładowania, jak i podatników zagranicznych m.in. w zakresie określenia miejsca świadczenia z tytułu tych czynności.  Z tego względu wielu podatników może dzisiaj odetchnąć.

Niemniej poza rozstrzygnięciem kwestii VAT należy również równolegle dokonać analizy tego zagadnienia w innych obszarach podatkowych i prawnych m.in. w zakresie akcyzy, gdzie podatnik dostarczający energię elektryczną jako wyrób akcyzowy powinien dokonać przeglądu obowiązków akcyzowych i regulacyjnych m.in. w zakresie uzyskania koncesji związanej ze sprzedażą energii elektrycznej.

___

[1] Wyrok TSUE w sprawie C-282/22 P. w W.