TSUE: Bony dla pracowników nie zawsze z VAT

W dniu 17 listopada 2022 r. TSUE wydał orzeczenie w sprawie C‑607/20 GE Aircraft Engine Services, w którym stwierdził, że nieodpłatne wydanie swoim pracownikom bonów jako nagród za wyniki osiągane w pracy nie stanowi świadczenia usług opodatkowanego VAT, ponieważ nie następuje na potrzeby prywatne.

Tło sprawy

Sprawa dotyczyła bonów wydawanych na rzecz pracowników przez spółkę prawa brytyjskiego w ramach programu nagradzania najbardziej zasługujących na uznanie i osiągających najlepsze wyniki pracowników. Jedną z form nagród przewidzianych w programie były bony uprawniające pracownika do skorzystania ze strony internetowej zawierającej listę szczegółowo wyznaczonych sprzedawców w celu wybrania jednego z nich, u którego mógł wykorzystać uzyskany bon. Pracownicy byli nominowani do nagród w programie przez innych współpracowników, a nie przez pracodawcę.

Wyrok TSUE

TSUE stwierdził, że świadczenie usług polegających na oferowaniu przez przedsiębiorcę bonów swoim pracownikom w opisanych okolicznościach nie stanowi opodatkowanego VAT nieodpłatnego świadczenia usług. Jako argumenty przemawiające za taką kwalifikacją omawianych usług TSUE wskazał między innymi fakt, iż przekazanie bonów nie służy zaspokojeniu prywatnych potrzeb danego pracownika, lecz uzależnione jest od ściśle zawodowych kryteriów i od wyników pracownika, a inicjatywa nominowania do otrzymania bonów należy do pozostałych współpracowników.

TSUE wskazał także, iż świadczenie takich usług przynosi spółce korzyści w postaci stwarzania możliwości zwiększenia jej obrotów poprzez podniesienie wydajności pracowników na skutek zastosowania motywacji, którą to stanowią bony. W takiej sytuacji, zdaniem TSUE, korzyść osobista pracowników ma jedynie charakter uboczny wobec potrzeb przedsiębiorstwa. Trybunał stwierdził zatem, że świadczenie usług oferowania bonów pracownikom prowadzi do zwiększenia motywacji pracowników spółki a poprzez to do zwiększenia ich wydajności, czego naturalną konsekwencja jest prawidłowe funkcjonowanie i rentowność przedsiębiorstwa. Usługi te nie są więc zdaniem TSUE świadczone dla celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą podatnika.

Znaczenie w VAT

Orzeczenie TSUE zawiera istotne wskazówki co do tego kiedy nieodpłatne świadczenie usług na rzecz pracowników nie będzie opodatkowane VAT. Jeśli celem nieodpłatnie świadczonych usług jest motywacja pracowników, co za tym idzie perspektywa zwiększenia zysków podatnika, to uznaje się je za usługi świadczone dla celów związanych z działalnością gospodarczą podatnika. Choć nie jest to jasno określone w stanie faktycznym sprawy, należy założyć, że chodzi o bony jednego przeznaczenia (SPV) reprezentujące prawo do skorzystania ze ściśle określonych usług. Tezy wyroku TSUE można odnieść nie tylko do bonów, ale również do wszelkich innych nieodpłatnych świadczeń na rzecz pracowników uznawanych za usługi.