To już! Zmiany wprowadzone pakietem SLIM VAT 3 weszły w życie

Już od początku lipca zaczęła obowiązywać kolejna nowelizacja ustawy o VAT[1]. Pakiet SLIM VAT 3 ma na celu ułatwienie rozliczania podatku VAT.

Najważniejsze zmiany, które weszły w życie od 1.07.2023 r., to:

• zwiększenie limitu dla małego podatnika:

Podniesiony został limit wartości sprzedaży, który uprawnia do posiadania statusu małego podatnika – z 1,2 mln € do 2 mln €.

• korygowanie faktur wystawionych w walucie obcej:

W przypadku zmiany podstawy opodatkowania wyrażonej w walucie obcej kurs walutowy, jaki należy przyjąć do przeliczenia kwoty korekty podstawy opodatkowania na fakturze korygującej, musi być taki sam jak w pierwotnym rozliczeniu. Dotyczy to zarówno faktur korygujących in plus, jak i in minus.

Przeliczenia na złote należy dokonywać według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez NBP na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego lub ostatniego kursu wymiany opublikowanego przez Europejski Bank Centralny na ostatni dzień poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego. Co ważne, zasada ta nie dotyczy jednak podatników dokonujących korekt i stosujących zasady przeliczania wynikające z przepisów o CIT.

Jeżeli jednak podatnik wystawił fakturę na kwotę wyrażoną w walucie obcej przed powstaniem obowiązku podatkowego, wówczas przeliczenia na złote dokonuje się według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez NBP na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień wystawienia faktury. Podatnik może również zastosować kurs EBC.

• wewnątrzwspólnotowe dostawa i nabycie towarów

Od początku lipca podatnikowi VAT przysługuje prawo do wykazania i skorygowania WDT w okresie rozliczeniowym, w którym powstał obowiązek podatkowy.

W przypadku WNT zmiana dotyczy następującego obszaru – albowiem prawo do odliczenia VAT powstaje w okresie rozliczeniowym, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu nabycia towaru.

Aby podatnik mógł jednak dokonać odliczenia VAT z tytułu WNT, będzie musiał uwzględnić kwotę VAT należnego od takiej transakcji w deklaracji VAT, w której zobowiązany będzie rozliczyć ten podatek.

• uproszczenia w fakturowaniu sprzedaży zaewidencjonowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej oraz prowadzeniu ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących

Gdy faktura będzie dotyczyć sprzedaży zaewidencjonowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej, to wówczas:

1. do egzemplarza faktury pozostającego u podatnika trzeba będzie dołączyć paragon fiskalny dotyczący tej sprzedaży – w formie papierowej

albo

2. należy pozostawić w dokumentacji numer dokumentu oraz unikatowy numer kasy rejestrującej, które zawarte są na paragonie fiskalnym w postaci elektronicznej.

Powyższa zmiana nie będzie dotyczyć jednak sprzedaży dokumentowej fakturą, która wystawiona zostanie za pomocą kasy rejestrującej – w sytuacjach gdy wartość sprzedaży i kwota VAT są zaewidencjonowane w dobowym raporcie fiskalnym kasy.

Co istotne, od teraz podatnicy zwolnieni z VAT mają możliwość uzyskania zwrotu kwoty wydanej na zakup kasy. W tym celu powinni złożyć wniosek do właściwego naczelnika urzędu skarbowego [dalej jako: NUS] w miesiącu następującym po miesiącu, w którym rozpoczęli prowadzenie ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej. Urząd skarbowy może dokonać zwrotu bez wydawania w tej sprawie decyzji, ale jedynie wówczas, gdy prawidłowość złożonego przez podatnika wniosku nie wzbudzi wątpliwości fiskusa. W sytuacji stwierdzenia przez NUS nieprawidłowości we wyda on decyzję określającą prawidłową wysokość zwrotu lub odmowną.

• zmiany w sankcjach VAT jako pokłosie wyroku TSUE z 15 kwietnia 2021 w sprawie C-935/19, Grupa Warzywna Sp. z o.o. vs DIAS we Wrocławiu

Najnowsza nowelizacja ustawy o VAT przewiduje, że podatnik, który popełnił błąd, nie powinien być traktowany na gruncie sankcji VAT analogicznie do oszustów podatkowych.

Mając na uwadze orzeczenie TSUE w sprawie C-935/19, Grupa Warzywna Sp. z o.o. polski prawodawca dokonał zmiany w przepisach, przez co otworzył organom podatkowym drogę do ustalania sankcji VAT-owskich w sposób zindywidualizowany, uwzględniający zaistniałe okoliczności w danej sprawie.

Sankcje VAT wynoszące 30%, 20% i 15% kwoty zaniżenia zobowiązania podatkowego w VAT zostały zmniejszone do 20% lub 15%, przy czym maksymalna wysokość „kary” będzie mogła być stosowana wyłącznie w przypadku stwierdzenia oszustwa podatkowego.

• sprzedaż opodatkowana oraz zwolniona/niepodlegająca VAT a obliczanie proporcji

Ostatnia zmiana odnosi się do podatników prowadzących tzw. „sprzedaż mieszaną”, a więc taką, która jest opodatkowana VAT i zwolniona z VAT lub niepodlegająca opodatkowaniu VAT.

W miejsce starych regulacji przyjęto przepisy, zgodnie z którymi podatnik będzie zobowiązany do zawiadomienia NUS o przyjętych danych, które wyliczone zostały szacunkowo, lub o przyjętej proporcji.

Kwota podatku niepodlegająca obecnie odliczeniu, która pozwala na przyjęcie, że proporcja przekraczająca 98% w rzeczywistości wynosi 100%, została zwiększona: kiedyś było to 500 zł, teraz – 10 000 zł.

Znaczenie w VAT

Zmiany wprowadzone pakietem SLIM VAT 3 należy uznać za pozytywne. W istocie możne je określić jako ułatwiające rozliczenia VAT.

Na przykład, zwiększenie limitu sprzedaży, który uprawnia do posiadania statusu małego podatnika VAT, z pewnością spowoduje, że więcej podmiotów będzie mogło skorzystać z metody kasowej oraz rozliczeń kwartalnych w VAT.

Z kolei dzięki zmianie w zakresie korygowania faktur wystawionych w walucie obcej wiadomo już, że kurs walutowy, jaki należy przyjąć do przeliczenia kwoty korekty podstawy opodatkowania na fakturze korygującej zarówno in plus, jak i in minus, musi być taki sam jak w rozliczeniu pierwotnym.

Dobrą wiadomością jest również wdrożenie w życie postanowień z wyroku TSUE w sprawie C-935/19, Grupa Warzywna Sp. z o.o. Traktowanie podatnika, który popełnił błąd (a błędy z reguły popełniane są nieumyślnie), w taki sam sposób co oszusta podatkowego (który zasadniczo wie, że łamie prawo i jego zachowanie nakierowane jest na, przykładowo, wyłudzenie VAT) w zakresie sankcji VAT było w oczywisty sposób niesprawiedliwe. Należy więc mieć nadzieję, że organy podatkowe stosując nowe regulacje VAT zawsze będą miały na uwadze indywidualną sytuację podatnika oraz zaistniałe okoliczności danej sprawy.

_______

[1] Ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 z późn. zm.).