Stawki akcyzowe – zmiana linii orzeczniczej

Zmiana linii orzeczniczej w zakresie zwolnienia z akcyzy

Do niedawna sądy uznawały, że przy korzystaniu ze zwolnienia wynikającego z art. 30 ust. 1 ustawy o podatku akcyzowym, w przypadku posiadania decyzji o umorzeniu świadectw pochodzenia wydanych po zmianie stawek (tj. po 1 stycznia 2019 r.), należy stosować niższą stawkę akcyzy wynoszącą 5 zł/MWh zamiast wcześniejszej 20 zł/MWh.

Obecnie jednak następuje zmiana w linii orzeczniczej na bardziej korzystną dla podatników. Przykładem jest wyrok NSA z 3 października 2024 r. (sygn. I FSK 539/21).

W tym orzeczeniu NSA rozstrzygnął, którą stawkę akcyzy – poprzednią (20 zł/MWh) czy nową (5 zł/MWh) – należy stosować w sytuacji, gdy zobowiązanie podatkowe powstało w jednym roku, ale dokument potwierdzający umorzenie świadectw pochodzenia energii dotarł do podatnika w kolejnym roku.

Kluczowe stanowisko NSA dotyczące stawek akcyzowych

Sąd uznał, że w przypadku braku przepisów przejściowych obowiązuje zasada, zgodnie z którą:

• stawkę akcyzy należy ustalać według przepisów obowiązujących w momencie produkcji energii, a nie w momencie uzyskania świadectwa pochodzenia.
• jeśli energia elektryczna została wyprodukowana w okresie wyższej stawki (20 zł/MWh), to zwolnienie akcyzowe również powinno być rozliczane według tej wyższej stawki, nawet jeśli dokumenty potwierdzające umorzenie świadectw wpłynęły w czasie obowiązywania niższej stawki (5 zł/MWh).

NSA podkreślił, że moment otrzymania dokumentów ma jedynie charakter techniczny, a rozliczenie podatku za dany okres powinno uwzględniać przepisy obowiązujące w chwili produkcji energii.

Podobne stanowisko NSA wyraził również w wyroku z 22 października 2024 r. (sygn. I FSK 417/21), co potwierdza kierunek zmian w linii orzeczniczej.