SLIM VAT 2 – co nas czeka w zakresie ulgi na złe długi

W ramach upraszczania rozliczeń VAT Ministerstwo Finansów opublikowało kolejną odsłonę pakietu zmian w obszarze VAT, tzw. pakiet SLIM VAT 2.  Planowane zmiany zakładają m.in dostosowanie przepisów ustawy o VAT do orzeczenia TSUE z dnia 15 października 2020 r. w sprawie C-335/19, w którym Trybunał stwierdził niezgodność z Dyrektywą VAT polskich regulacji w obszarze ulgi na złe długi. Regulacje te umożliwiają podatnikom – wierzycielom, pod pewnymi warunkami, skorygowanie podatku VAT należnego w przypadku braku otrzymania zapłaty w ciągu 90 dni od upływu terminu płatności.

Uwzględniając wnioski płynące z orzeczenia Trybunału w nowelizacji zaproponowano zniesienie obecnych wymogów zastosowania ulgi w zakresie tego, by dłużnik na moment dostawy towarów / świadczenia dla niego usług oraz na dzień poprzedzający korektę deklaracji przez wierzyciela: (i) był zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT; (ii) nie był w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, upadłościowego lub w likwidacji. Proponowane zmiany nie przewidują jednocześnie analogicznego rozwiązania w odniesieniu do wierzyciela – wciąż ma być utrzymany wymóg, by wierzyciel na dzień poprzedzający moment korekty nadal był zarejestrowanym podatnikiem VAT. Rozwiązanie takie jest niezgodne z tezami powołanego wyroku TSUE, który już dziś może być stosowany przez polskich podatników, więc przepisy powinny go w pełni odzwierciedlać.

Co istotne, proponowane rozwiązania obejmują również dopuszczenie skorygowania podatku VAT należnego w ramach „ulgi na złe długi” w przypadku, gdy nabywcą (dłużnikiem) są osoby fizyczne – konsumenci oraz podatnicy VAT korzystający ze zwolnienia. W przypadku transakcji ze wskazanymi podmiotami (innymi niż czynni podatnicy VAT) wierzyciel będzie mógł skorzystać z „ulgi na złe długi”, jeżeli wierzytelność zostanie potwierdzona prawomocnym orzeczeniem sądu i skierowana na drogę postępowania egzekucyjnego lub wierzytelność zostanie wpisana do rejestru długów prowadzonego na poziomie krajowym lub wobec dłużnika zostanie ogłoszona upadłość konsumencka. W powyższym zakresie powstaje pytanie, czy wprowadzenie dodatkowych warunków (elementów zabezpieczających) przed wykorzystywaniem ulgi na złe długi w celach oszustw lub wyłudzeń VAT znajduje podstawy w orzeczeniu TSUE i nie będzie prowadzić do naruszenia zasad potwierdzonych przez Trybunał.

Z pewnością z pozytywnym odbiorem podatników spotka się propozycja wydłużenia terminu na skorzystanie z mechanizmu korekty VAT z 2 do 3 lat od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność licząc od końca roku, w którym została ona wystawiona.

Postulowanym rozwiązaniem byłoby jednak wydłużenie terminu na skorzystanie z powyższego mechanizmu z 2 do 5 lat, tak aby korespondował z instytucją przedawnienia (przewidzianą w art. 70 § 1 Ordynacji podatkowej).

Zachęcamy również do lektury zmian w zakresie korekt WNT i importu usług, o których pisaliśmy na naszym bloku [TUTAJ]