Safe harbour – bezpieczne czy ryzykowne zmiany dla podatników?

Safe harbour to mechanizm uproszczonych zasad, które zwalniają podatników z obowiązku sporządzania dokumentacji cen transferowych oraz przeprowadzania analizy cen transferowych. Jednakże, aby skorzystać z tego mechanizmu, podatnik musi spełnić warunki określone w przepisach.

Mechanizm Safe harbour obejmuje dwa rodzaje zwolnień. Po pierwsze transakcje kontrolowane dotyczące usług o niskiej wartości dodanej, a po drugie transakcje kontrolowane związane z pożyczkami. Jednak aby skorzystać z tych zwolnień, należy spełnić konkretne warunki, które określił ustawodawca. Jeśli warunki zostaną spełnione, organ podatkowy odstępuje od określenia dochodu lub straty w zakresie wysokości narzutu na kosztach usług lub oprocentowania pożyczki. Na co należy zatem zwrócić uwagę?

Zarówno w przypadku usług o niskiej wartości dodanej jak i pożyczek należy spełnić wspólne warunki:

• podatnik pełniący w transakcji rolę pożyczkodawcy lub usługodawcy (w zależności od typu transakcji) nie może mieć siedziby, miejsca zamieszkania ani zarządu na terytorium kraju stosującego szkodliwą konkurencję podatkową;
• w przypadku usług narzut na kosztach dla usług nabywanych nie może przekroczyć 5%, a dla usług świadczonych narzut nie może być niższy niż 5%; w odniesieniu do pożyczki należy pamiętać, że nie można jej udzielić na okres dłuższy niż 5 lat.

Dodatkowo w przypadku usług o niskiej wartości dodanej należy również pamiętać, że:

• narzut na kosztach usług nabywanych lub świadczonych należy określić za pomocą metody koszt plus lub metody marży transakcyjnej netto;
• konieczna jest również odpowiednia kalkulacja, która zawiera informacje dotyczące rodzaju i wysokości kosztów uwzględnionych w kalkulacji, sposób zastosowania i uzasadnienie wyboru klucza alokacji dla wszystkich podmiotów powiązanych korzystających z tych usług oraz opis transakcji, obejmujący analizę funkcji, aktywów i ryzyk.

Z kolei w przypadku transakcji pożyczek należy pamiętać, że:

• oprocentowanie pożyczki w ujęciu rocznym na dzień zawarcia umowy musi zostać ustalone w oparciu o rodzaj bazowej stopy procentowej i marżę, określone w obwieszczeniu ministra właściwego do spraw finansów publicznych aktualnym na dzień zawarcia tej umowy;
• nie mogą występować inne wypłaty związane z obsługą pożyczki, w tym prowizji lub premii niż odsetki od udzielonego kapitału;
• w trakcie roku podatkowego łączny poziom zobowiązań albo należności podmiotu powiązanego z tytułu kapitału pożyczek z podmiotami powiązanymi liczony odrębnie dla udzielonych oraz zaciągniętych pożyczek nie może wynosić więcej niż 20 000 000 zł lub równowartość tej kwoty.

Co te zmiany oznaczają dla podatników?

Wprowadzone zmiany w praktyce oznaczają dla podatników, ze zakres zwolnienia został rozszerzony- jeśli spełnią warunki to wówczas są zwolnienie nie tylko ze sporządzenia analizy ale również pełnej dokumentacji. Należy jednak pamiętać, że warunki zwolnienia wymagają sporządzenia określonych dokumentów – nie pełnej dokumentacji, ale dodatkowej kalkulacji, której przygotowanie wymaga większych nakładów pracy ze strony podatników. Jest to istotny aspekt o którym nie można zapomnieć dla Safe harbour.

Rozbudowana baza kosztowa to najtrudniejszy elementy zwolnienia Safe harbour- bardzo często trudny do spełnienia w przypadku zakupu usług od podmiotów zagranicznych. Metoda koszt plus, jedna z dwóch metod wykorzystywanych w przypadku Safe harbour, polega na ustaleniu ceny przedmiotu transakcji kontrolowanej na poziomie sumy bazy kosztowej i narzutu zysku, kalkulowanego w odniesieniu do bazy kosztowej. Pod pojęciem ceny transferowej w przypadku metody koszt plus należy rozumieć wysokość realizowanego narzutu zysku. Przez bazę kosztową rozumie się sumę kosztów bezpośrednio związanych albo sumę kosztów bezpośrednio lub pośrednio związanych z wytworzeniem we własnym zakresie lub nabyciem przedmiotu transakcji kontrolowanej.

Metoda koszt plus znajduje jednak największe zastosowanie do weryfikacji ceny w przypadku transakcji sprzedaży dóbr lub świadczenia usług na rzecz podmiotów powiązanych, w których podmiot sprzedający ustala cenę na podstawie poniesionych kosztów (bezpośrednich albo bezpośrednich i pośrednich) powiększonych o narzut zysku.

Przykładowe trudności w przypadku usług będących przedmiotem zakupu przez usługobiorcę:

• baza kosztowa może się różnić u podmiotów o różnym profilu funkcjonalnym;
• pozyskanie wiarygodnych informacji o strukturze i alokacji kosztów;
• należy pozyskać wiarygodne informacje o przyjętej polityce rachunkowości, stosowanych kalkulacjach kosztów;

Przepisy regulujące Safe harbour w cenach transferowych nie są jednolite w skali globalnej i mogą się różnić w zależności od kraju oraz jurysdykcji. Zaraportowanie transakcji korzystających z mechanizmu Safe harbour przy jednoczesnym niespełnieniu warunków może generować ryzyko dla podatników. Potencjalnie takie sytuacja mogą stanowić podstawę kontroli podatkowych, gdzie organ kontrolujący badać będzie pełne obowiązki z zakresu cen transferowych w przypadku zakwestionowania możliwości skorzystania ze zwolnienia. Dlatego kluczowe jest zachowanie ostrożności i przestrzeganie wymogów prawnych, aby uniknąć niepotrzebnych kosztów i ryzyka zakwestionowania przyjętego podejścia podatnika przez organy.

Podsumowując wprowadzone przez ustawodawcę zmiany dotyczące Safe harbour mogą wzbudzać mieszane odczucia u podatników. Z Jednej strony możliwe jest zwolnienie z przygotowania dokumentacji cen transferowych, jednak z drugiej należy przygotować rozbudowaną kalkulację oraz analizę funkcjonalną. Chcąc skorzystać ze zwolnienia z tytułu Safe harbour należy pamiętać o konieczności spełnienia tych warunków.