Rewolucyjny wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE dotyczący przepisów o solidarnej odpowiedzialności członków zarządu

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał dziś przełomowy wyrok (sygn. C-277/24 Adjak) kwestionujący przyjęty w Polsce model , w którym uznał, że polskie przepisy dotyczące solidarnej odpowiedzialności członków zarządu za zaległości podatkowe spółki są niezgodne z prawem unijnym.

Które przepisy budziły wątpliwości?

W Polsce członkowie zarządu ponoszą solidarną odpowiedzialność za zobowiązania podatkowe spółki, które powstały w czasie pełnienia ich obowiązków. Odpowiedzialność ta zachodzi, gdy:

• stwierdzono błędy w rozliczeniach podatkowych spółki,
• egzekucja z majątku spółki okazała się bezskuteczna,
• zarząd nie zgłosił wniosku o upadłość w wymaganym terminie.

Jednym z głównych problemów członków zarządu jest to, że w ramach postępowań o solidarnej odpowiedzialności nie mają możliwości kwestionowania ustaleń organów podatkowych dokonanych we wcześniejszym postępowaniu wymiarowym wobec spółki.  Nie mogą również brać czynnego udziału w takim postępowaniu jako strona. Decyzja wymiarowa wobec spółki staje się prejudykatem, a członek zarządu nie może skutecznie podważać jej treści.

Te polskie przepisy oraz praktyka organów skłoniły Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu do skierowania pytania prejudycjalnego do TSUE.

Co orzekł TSUE?

TSUE uznał, że p w ramach postępowania dotyczącego solidarnej odpowiedzialności za zaległości podatkowe spółki członek zarządu musi mieć:

• zapewnione prawo do skutecznego kwestionowania ustaleń dokonanych przez organy podatkowe w postępowaniu wobec spółki oraz
• dostęp do akt tego postępowania.

W ocenie TSUE tylko takie zasady pozwalają na odpowiednią realizację prawa członków zarządu do obrony.

Jakie skutki ma wyrok TSUE dla członków zarządu?

Wyrok TSUE ma fundamentalne znaczenie dla sposobu prowadzenia postępowań dotyczących solidarnej odpowiedzialności zarządu. Orzeczenie może mieć bezpośredni wpływ na wszystkie zakończone i toczące się postępowania!

Wpływ na zakończone postępowania

Członkowie zarządu mogą wystąpić o wznowienie postępowań prowadzonych w oparciu o zakwestionowany model odpowiedzialności, co daje im szansę na podważenie dotychczasowych ustaleń o ich solidarnej odpowiedzialności.

Wpływ na trwające postępowania

Członkowie zarządu w ramach toczących się postępowań powinni mieć możliwość:

• domagania się dostępu do akt sprawy spółki,
• podważania ustaleń organów podatkowych dotyczących zobowiązań spółki, co może wpłynąć na ich sytuację prawną i wykluczyć ich solidarną odpowiedzialność.

Jakich podatków dotyczy wyrok TSUE?

Wyrok dotyczył bezpośrednio podatku od towarów i usług (VAT), jednak jego skutki mogą rozciągać się również na inne podatki objęte systemem odpowiedzialności członków zarządu.

Krótkie terminy na działanie!

Wyrok TSUE otwiera możliwość wznowienia zakończonych postępowań, ale obowiązują krótkie terminy na złożenie tego rodzaju wniosków:

• 1 miesiąc od publikacji wyroku w Dzienniku Urzędowym UE na wznowienie postępowań przed organami podatkowymi,
• 3 miesiące od publikacji wyroku na wznowienie postępowań przed sądami administracyjnymi.

Publikacja wyroku powinna nastąpić w ciągu 1-2 miesięcy. Członkowie zarządu powinni zatem już teraz przeanalizować możliwe skutki wyroku i podjąć działania w celu zabezpieczenia swoich interesów.

Podsumowanie – kluczowe możliwości po wyroku TSUE

Orzeczenie Trybunału to szansa dla członków zarządu na:

• wznowienie zakończonych postępowań przed organami podatkowymi i sądami,
• podważenie decyzji dotyczących solidarnej odpowiedzialności,
• odzyskanie zapłaconych przez członków zarządu kwot,

• dostęp do akt sprawy wymiarowej spółki,

• skuteczną obronę w ramach trwających postępowań o solidarnej odpowiedzialności.

PUBLIKACJA WYROKU TSUE WKRÓTCE! WARTO DZIAŁAĆ SZYBKO!

W przypadku zainteresowania powyższymi informacjami i ich wpływem na Państwa działalność, prosimy o kontakt z:

lub z Państwa doradcą ze strony MDDP.

Niniejszy Tax Alert nie stanowi porady prawnej ani podatkowej. MDDP Michalik Dłuska Dziedzic i Partnerzy spółka doradztwa podatkowego spółka akcyjna nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie informacji zawartych w komunikacie bez wcześniejszego zasięgnięcia opinii doradców prawnych lub podatkowych.