Restrukturyzacja niejedno ma imię! Globalne spojrzenie na restrukturyzację w cenach transferowych

Międzynarodowe grupy często dokonują restrukturyzacji biznesu. Przypominamy, że restrukturyzację między podmiotami powiązanymi należy przeprowadzić zgodnie z zasadą ceny rynkowej (arm’s length). Mamy świadomość, że każda restrukturyzacja może mieć swój indywidualny charakter. To utrudnia zweryfikowanie jej rynkowego charakteru. Ponadto, restrukturyzacja w rozumieniu przepisów o cenach transferowych może obejmować różne, czasem nieoczywiste transakcje. 

Restrukturyzacja w cenach transferowych – co mówią Wytyczne OECD?

Restrukturyzacją w rozumieniu Wytycznych OECD może być niemal każda transakcja, która wiąże się ze zmianą stosunków handlowych czy finansowych. 

Restrukturyzacja zachodzi zatem, gdy przedsiębiorstwo wielonarodowe modyfikuje i przekształca swoją działalność. I to niezależnie od motywacji biznesowych. Nie ma więc znaczenia, czy chcesz przyspieszyć wprowadzanie produktu na rynek czy też zwiększyć konkurencyjność. Ważne jest to, że Wytyczne OECD wymagają właściwego udokumentowania oraz uzasadnienia Twoich przesłanek (niepodatkowych). Zwracają też uwagę na korzyści, które podmioty chcą osiągnąć dzięki restrukturyzacji. W swoim opracowaniu podatnik musi przekonać, że od początku uwzględniał konsekwencje restrukturyzacji przedsiębiorstwa.

Restrukturyzacja na gruncie Wytycznych OECD – przykłady:

• przeniesienie wartości niematerialnych i prawnych na rzecz podmiotu centralnego,
•     specjalizacja lub „despecjalizacja” (de-specialisation) działalności, w tym jej ograniczenie lub zamknięcie,
• koncentracja funkcji w podmiocie regionalnym lub centralnym.

A co z lokalnymi przepisami w zakresie cen transferowych?

Przepisy podatkowe w poszczególnych państwach mogą określać własne podejście do restrukturyzacji na gruncie cen transferowych. Polskie przepisy są bardziej szczegółowe i często nakładają na podatników więcej obowiązków niż w innych krajach. Definiują one restrukturyzację jako reorganizację, która:

•   obejmuje istotną zmianę relacji handlowych lub finansowych, w tym również zakończenie obowiązujących umów lub zmianę ich istotnych warunków, oraz
•     wiążę się z przeniesieniem pomiędzy podmiotami powiązanymi funkcji, aktywów lub ryzyk; w wyniku tego przeniesienia przewidywany średnioroczny EBIT – w trzyletnim okresie po tym przeniesieniu – uległby zmianie o co najmniej 20% przewidywanego średniorocznego EBIT w tym samym okresie, gdyby nie dokonano przeniesienia.

Brzmi konkretnie i precyzyjnie. Ale czy tak jest w rzeczywistości? Realia biznesowe ujawniły liczne wątpliwości praktyczne. Co zatem zrobić, aby ograniczyć ryzyko i spać spokojnie w przypadku kontroli w zakresie cen transferowych? Zbadać każdą reorganizację pod kątem spełnienia warunków polskiej definicji restrukturyzacji na gruncie cen transferowych.

Dokonanie restrukturyzacji – z jakimi problemami mierzą się grupy? 

Największy problem to brak precyzyjnej czy jednorodnej definicji w zakresie restrukturyzacji. Pozostałe problematyczne kwestie:

• właściwa identyfikacja restrukturyzacji

To obowiązkowy element dokumentacyjny, ale pomaga też zabezpieczyć się przed ryzykiem podatkowym. Identyfikacja może być utrudniona, gdy restrukturyzacja dotyczy nietypowych działań, np. przeniesienia pracowników między podmiotami, które obejmuje rozwiązanie umów o pracę za porozumieniem i zawarcie nowych umów z drugim podmiotem.

•   uwzględnienie przepisów i podejść różnych jurysdykcji w przypadku restrukturyzacji transgranicznych

Podejście do pojęcia restrukturyzacji na potrzeby cen transferowych może się różnić. Transgraniczna restrukturyzacja między podmiotami powiązanymi wymaga więc uwzględnienia różnych (lokalnych) przepisów. Warto też ustalić, co zrobić, gdy reorganizacja zostanie uznana za restrukturyzację tylko w jednej z zaangażowanych jurysdykcji.

•        określenie zasadności i wysokości wynagrodzenia

Każda transakcja między podmiotami powiązanymi powinna zostać zawarta na warunkach rynkowych. Sprawa komplikuje się w przypadku restrukturyzacji. Trzeba wtedy określić, czy z tytułu jej przeprowadzenia konieczne jest wynagrodzenie – tzw. „exit fee”. Nie zawsze jest ono konieczne. Są w pełni uzasadnione sytuacje, gdy dodatkowe wynagrodzenie z tytułu restrukturyzacji: (i) nie będzie zasadne wcale albo (ii) będzie zasadne, ale zostanie uwzględnione w wynagrodzeniu za inną transakcję restrukturyzacyjną.  

Restrukturyzacja a przeniesienie funkcji – przykładowy projekt

Nasz klient z branży nieruchomości planował zlikwidować spółkę, aby uprościć strukturę grupy. Oznaczało to m.in. przenoszenie kilkudziesięciu aktywnych umów w zakresie usług doradczych na inny podmiot z grupy. Projekt wymagał współpracy z działem prawnym oraz działem wycen.

Zaprojektowaliśmy proces, aby zabezpieczyć interesy klienta, ograniczyć ryzyko i dopełnić wszystkich formalności. Zbadaliśmy, czy reorganizacja klienta spełnia definicję restrukturyzacji w rozumieniu polskich przepisów o cenach transferowych. Ustaliśmy też, czy proces powoduje konieczność wypłacenia dodatkowego wynagrodzenia (tzw. exit fee). W tym celu uwzględniliśmy przepływy, których dokonano w poszczególnych etapach restrukturyzacji.

Efekt? Inna spółka z grupy z powodzeniem i bezpiecznie kontynuuje współpracę na podstawie przeniesionych umów.

Jak możemy Ci pomóc w ramach restrukturyzacji?

Czy Twoja Grupa planuje transgraniczną restrukturyzację między podmiotami powiązanymi? A może już ją przeprowadziła? Upewnij się, że uwzględniliście wszystkie aspekty, w tym wynagrodzenia. Chętnie podzielimy się naszą wiedzą i doświadczeniem. Zapraszamy do kontaktu!