Pułapki i szanse w CIT przed podatkowym zamknięciem roku

Dla podatników, których rok podatkowy jest zbieżny z kalendarzowym, zbliża się czas rocznego rozliczenia podatku CIT. Poniżej omawiamy najważniejsze kwestie, na które podatnicy CIT powinni zwrócić uwagę przed zamknięciem roku podatkowego.

Krajowy minimalny podatek dochodowy

Co do zasady krajowy podatek minimalny dotyczy podmiotów, które w roku podatkowym poniosły stratę ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych lub osiągnęły 2% lub niższy niż udział dochodów ze wskazanego źródła przychodów w przychodach innych niż z zysków kapitałowych.

Rok 2024 jest pierwszym rokiem, za który krajowy podatek minimalny  należy obliczyć i odprowadzić do urzędu skarbowego.

Stawka krajowego podatku minimalnego wynosi 10%. Podatnicy mają możliwość ustalenia podstawy opodatkowania na dwa sposoby. Pierwszy z nich składa się z trzech komponentów, tj. 1,5% wartości przychodów ze źródła przychodów z działalności operacyjnej, koszty finansowania dłużnego poniesione na rzecz podmiotów powiązanych przekraczające ustawowy limit oraz koszty usług niematerialnych poniesione na rzecz podmiotów powiązanych również w wartości przekraczającej wskazany w ustawie limit. W drugiej metodzie, „uproszczonej”, podstawę opodatkowania stanowi 3% osiągniętych przez podatnika w roku podatkowym przychodów ze źródła przychodów z działalności operacyjnej.

Ustawa o CIT przewiduje także pokaźny katalog podmiotów wyłączonych z opodatkowania krajowym podatkiem minimalnym są to m.in.: mali podatnicy, podmioty  które rozpoczęły działalność w trakcie roku podatkowego oraz w dwóch kolejnych latach podatkowych, czy też podmioty, które osiągnęły wymagany 2% poziom rentowności w jednym z trzech lat podatkowych bezpośrednio poprzedzających rok podatkowy, za który należny jest krajowy podatek minimalny.

Zobacz nasz kalkulator podatku minimalnego i sprawdź, czy Twoja spółka będzie podlegać temu podatkowi >>
https://www.mddp.pl/krajowy-minimalny-podatek-dochodowy/#kalkulator.

Podatek od przerzuconych dochodów

Podatek od przerzuconych dochodów to danina, która  obejmuje  polskich podatników dokonujących takich transgranicznych płatności na rzecz podmiotów powiązanych, jak  m.in.: za usługi niematerialne, opłaty licencyjne, odsetki czy koszty związane z tzw. „exit fee”.

Wystąpienie obowiązku zapłaty podatku od przerzuconych dochodów  jest uzależnione od wystąpienia kilku okoliczności jednocześnie. Kluczowe obejmują przekroczenie udziału 3% przerzuconych dochodów w całości kosztów uzyskania przychodów, niski poziom efektywnego opodatkowania należności w kraju odbiorcy, przekroczenie 50% udziału tych przychodów w całkowitych przychodach odbiorcy oraz przekazywanie przez niego co najmniej 10% takich środków kolejnemu podmiotowi. Stawka podatku od przerzuconych dochodów wynosi 19%.

Ustawa o CIT przewiduje również przypadki, w których obowiązek podatkowy nie wystąpi. W głównej mierze dotyczy to sytuacji, w których płatności są kierowane do podmiotu z siedzibą w UE/EOG, który prowadzi rzeczywistą i istotną działalność gospodarczą.

Przepisy o podatku od przerzuconych dochodów  po raz pierwszy obowiązywały w rozliczeniu roku 2022, ale już w 2023 roku wprowadzono do nich pewne zmiany. Ze względu na liczne wątpliwości interpretacyjne w czerwcu 2023 roku Ministerstwo Finansów opublikowało projekt objaśnień podatkowych, który do dziś pozostaje jedynie w fazie projektu.

Raportowanie spółek nieruchomościowych

Od 1 stycznia 2021 roku spółki nieruchomościowe, a także ich bezpośredni oraz pośredni wspólnicy, mają obowiązek informowania o podmiotach posiadających udziały w tych spółkach wraz z podaniem ich liczby przypadającej na każdego z nich (tzw. „raportowanie spółek nieruchomościowych”).

Nieprecyzyjna definicja spółki nieruchomościowej oraz brak jednolitej praktyki organów podatkowych i sądów administracyjnych nadal sprawiają podatnikom trudności. Prawidłowe zastosowanie tych przepisów stało się natomiast nieco prostsze po wydaniu interpretacji ogólnej Ministra Finansów z 28 lutego 2023 roku.

Złożenia informacji należy dokonać do końca 3 miesiąca po zakończeniu roku obrotowego spółki nieruchomościowej. Dla podmiotów, których rok obrotowy jest zbieżny z rokiem kalendarzowym, termin ten upływa 31 marca 2025 roku.

Podatek u źródła

Od 2022 roku podatnicy dokonujący transgranicznych wypłat dywidend, odsetek lub należności licencyjnych przekraczających 2 mln zł rocznie do jednego odbiorcy muszą stosować mechanizm zwany „pay-and-refund”. Polega on na obowiązkowym poborze podatku według krajowej stawki od nadwyżki ponad tę kwotę, z możliwością ubiegania się o jego zwrot na podstawie preferencji przewidzianych w ustawie o CIT lub odpowiednich umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania.

W praktyce  zdarzają się przypadki, w których podatnicy nie są świadomi zmian w przepisach. Warto pamiętać, że ustawodawca przewidział możliwości wyłączenia tego mechanizmu, jednak ich zastosowanie wymaga wcześniejszego przygotowania.

Dodatkowo do 31 marca 2025 roku podatnicy o roku podatkowym równym kalendarzowemu (a pozostali w ciągu 3 miesięcy od zakończenia roku podatkowego), muszą złożyć informację IFT-2R, zawierającą dane dotyczące m.in. dokonanych wypłat i zastosowanej stawki podatku. Warto zwrócić uwagę, że formularz IFT-2R przewidziany za rok 2024 uległ znaczącym zmianom. Jest to dobra okazja do sprawdzenia, czy przepisy dotyczące podatku u źródła zostały zastosowane prawidłowo.

Korekta przychodu i kosztu z powodu nieterminowych płatności

Wraz z rozpoczęciem 2020 roku do obu ustaw o podatku dochodowym wprowadzona została tzw. „ulga na złe długi”. Celem regulacji jest skorygowanie podstawy opodatkowania o nieterminowe płatności, co do których upłynęło 90 dni od dnia terminu zapłaty. Zastosowanie „ulgi na złe długi” ma miejsce wraz z rozliczeniem zeznania rocznego CIT.

Korekta podstawy opodatkowania ma obowiązkowy charakter dla dłużnika (korekta kosztu) oraz dobrowolny dla wierzyciela (korekta przychodu). Dokonuje się jej, co do zasady, w okresie w którym upłynął wskazany powyżej termin. W kontekście rozliczenia rocznego CIT szczególną uwagę należy więc poświęcić kontroli nieuregulowanych płatności, co do których 90 dniowy termin upływałby na przełomie roku.

Warto także wskazać, że w przypadku, gdy zaliczona do ulgi na złe długi płatność zostanie uregulowana, zmniejszenia oraz zwiększenia podstawy opodatkowania dokonuję się za rok, którym nastąpiła zapłata.

Ulgi podatkowe

Przygotowując się do złożenia zeznania rocznego dobrze jest sprawdzić, czy i jakie ulgi podatkowe za dany rok mogą zostać rozliczone, a odpowiedni dla danej ulgi formularz załączony do zeznania rocznego. Ulga badawczo-rozwojowa, ulga na ekspansję, ulga na robotyzację, ulga na wspieranie szkolnictwa czy sportu, to najpopularniejsze z odliczeń – w większości organizacji dzieją się procesy i ponoszone są wydatki, które mogą być ujęte w co najmniej jednej uldze podatkowej.

Prawidłowe wypełnienie załącznika deklarującego skorzystanie z danej ulgi zwykle wymaga wcześniejszego przygotowania, dlatego też nie należy czekać z weryfikacją dostępnych ulg do ostatniej chwili. Optymalnie jest przygotować się do rozliczenia już w trakcie roku podatkowego.

Pułapki i szanse w CIT – podsumowanie

Przedstawione zagadnienia stanowią tylko część obowiązków nałożonych na polskich podatników w ostatnich latach. Roczne rozliczenie CIT i prawidłowe wykonanie obowiązków informacyjnych wymaga poświęcenia znacznej uwagi i dużego nakładu pracy ze strony podatników, a nierzadko również znakomitej orientacji w skomplikowanych przepisach oraz bieżącej linii interpretacyjnej organów podatkowych i sądów administracyjnych.

Warto także pamiętać, że w gąszczu ograniczeń, przepisów antyabuzywnych czy dodatkowych danin, istnieją instrumenty pozwalające na pomniejszenie zobowiązania podatkowego w postaci szeregu wspomnianych ulg podatkowych.

***
Gdzie kryją się pułapki i szanse związane z rocznym rozliczeniem CIT? Sprawdź na praktycznych przykładach!