Pakiet unijnych zmian VAT in the Digital Age cz 3

Kontynuując omawianie propozycji zmian w ramach pakietu VAT in the Digital Age (ViDA) w tym wpisie skupimy się na fakturach, a zmiany w tym obszarze są naprawdę istotne.

Pierwszą proponowaną przez KE zmianą, którą zdecydowanie należy ocenić na plus, jest wprowadzenie fakturowania elektronicznego jako standardu, a tym samym zniesienie wymogu uzyskania zgody odbiorcy na przesyłanie faktur w tej postaci. Obecne regulacje miały jeszcze sens kilkanaście lat temu, gdy dostęp do technologii cyfrowych nie był jeszcze tak powszechny jak dziś. Obecnie, w dobie bezproblemowego dostępu do internetu czy smartfonów, utrzymywanie obowiązku wystawiania faktur papierowych wydaje się zbędnym obciążeniem dla podatników i czynnikiem hamującym rozwój i automatyzację procesów fakturowych.

Warto przy tym zwrócić uwagę, że pakiet ViDA zakłada stopniowe przechodzenie z fakturowania w obecnej postaci do fakturowania w pełni elektronicznego, opartego na fakturze ustrukturyzowanej. Jak bowiem wynika z propozycji zmian art. 218 Dyrektywy VAT, w latach 2024-2028, dopuszczalne będzie stosowanie dokumentów papierowych lub elektronicznych przy jednoczesnym pozostawieniu państwom członkowskim możliwości nałożenia obowiązku fakturowania elektronicznego, z zastrzeżeniem, iż podatnicy powinni mieć możliwość wystawiania elektronicznych faktur ustrukturyzowanych według standardu określonego w Decyzji Wykonawczej Komisji (UE) 2017/1870 z dnia 16 października 2017 r. w sprawie publikacji odniesienia do normy europejskiej dotyczącej fakturowania elektronicznego i wykazu syntaktyk zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/55/UE (LINK).

Docelowo zaś, tj. od 1.1.2028 r. zasadą ma być właśnie wystawianie faktur ustrukturyzowanych, przy czym państwa członkowskie mają mieć możliwość akceptowania innych postaci faktur, z wyjątkiem transakcji wewnątrzwspólnotowych, które obligatoryjnie będą podlegały fakturowaniu elektronicznemu.

Bardzo istotną kwestią, zwłaszcza w kontekście planowanego w Polsce wdrożenia KSeF, jest zastrzeżenie, że wystawianie faktur i ich przesyłanie nie może być uzależnione od wcześniejszej autoryzacji lub weryfikacji przez organy podatkowe. Co prawda w okresie 2024-2028, państwa które otrzymały zgodę na odstępstwo od Dyrektywy i stosowanie takiego systemu (tzw. clearingowego) na podstawie obecnych przepisów, będą mogły stosować wprowadzone systemy, jednak od 1.1.2028 r. utracą taką możliwość. Oznacza to, że wprowadzany w Polsce system KSeF nie będzie spełniał wymogów unijnych z uwagi na wbudowany mechanizm walidacji faktur ustrukturyzowanych.

Kolejną zmianą związaną z fakturowaniem jest skrócenie terminu na wystawienie faktury w transakcjach wewnątrzwspólnotowych, który ma wynosić jedynie 2 dni robocze. Termin ten wydaje się dość krótki i być może w toku prac nad ostateczną treścią Dyrektywy zostanie wydłużony. Niemniej, podatnicy powinni być gotowi na to, aby od 1.1.2028 r. mieli możliwość wystawiania faktur w takim terminie.

Warto również odnotować, że na skutek planowanego od 1.1.2028 r. uchylenia art. 223 Dyrektywy, ma zostać zlikwidowana możliwość wystawiania zbiorczych faktur, obejmujących kilka różnych dostaw realizowanych w trakcie jednego miesiąca kalendarzowego.
W ramach pakietu ViDA ma zostać również poszerzony zakres danych wymaganych na fakturze i tak, od 1.1.2028 r., podatnicy byliby zobowiązani do podawania na fakturze następujących danych:

• w przypadku faktury korygującej – numer identyfikujący fakturę korygowaną;
• numer IBAN rachunku bankowego dostawcy, na który zostanie zaksięgowana płatność za fakturę. Jeżeli numer IBAN nie jest dostępny, każdy inny identyfikator, który jednoznacznie identyfikuje rachunek bankowy, na który zostanie uznana faktura;
• dzień, w którym płatność za dostawę towarów lub świadczenie usług jest wymagalna lub, w przypadku uzgodnienia płatności częściowych, data i kwota każdej płatności.

Jak widać, proponowane w ramach pakietu ViDA zmiany są znaczącym krokiem naprzód w kierunku cyfryzacji rozliczeń VAT i zautomatyzowania ich weryfikacji przez organy podatkowe, a także harmonizacji rozwiązań stosowanych przez państwa członkowskie. Biorąc pod uwagę, że celem istnienia UE jest tworzenie jednego wspólnego rynku, z równym dostępem dla wszystkich podatników, ogółem kierunek zmian należy zatem ocenić pozytywnie. Jest to niezwykle istotne, ponieważ obecnie równolegle poszczególne kraje UE wprowadzają różne rozwiązania, a podatnicy prowadzący działalność w kilku krajach muszą się do tych różnych systemów dostosować, co z kolei generuje niepotrzebne obciążenia i koszty.