Outsourcing usług przez szpital opodatkowany VAT

Placówka medyczna powinna zajmować się leczeniem i prowadzeniem terapii. Czynności pomocnicze takie jak przygotowywanie posiłków dla pacjentów, pranie bielizny szpitalnej, czy zarządzanie odpadami, mogą być wykonywane na terenie szpitali przez podmioty zewnętrzne na zasadach outsourcingu. I tak rzeczywiście w wielu szpitalach jest. Po interpretacji ogólnej Ministra Finansów z 29 grudnia 2017 r. pojawia się jednak pytanie o dalsze losy współpracy szpitali z tego rodzaju wyspecjalizowanymi podmiotami.

Zgodnie z przepisami zwolnieniu z VAT – oprócz uogólniając – opieki medycznej świadczonej przez podmioty lecznicze czy personel medyczny – podlegają również czynności pomocnicze, ściśle związane z opieką medyczną, wykonywane na terenie placówek medycznych. Wydaje się, że przepis jest jasny. Mimo że zwolnienie z VAT usług opieki medycznej ma charakter przedmiotowo – podmiotowy (czyli oprócz charakteru świadczeń ważne jest kto je wykonuje), stosowanie warunku podmiotowego do „świadczeń ściśle związanych z opieką medyczną” wykonywanych na terenie placówki wydaje się, no cóż, sprzeczne z intencją ustawodawcy. Cel przepisu wydaje się być jasny. Jest nim zwolnienie z VAT tych czynności, które są niezbędne do wykonywania działalności leczniczej, a które same w sobie nie stanowią takiej działalności, i są wykonywane na terenie szpitala. Delegowanie tych zadań wyspecjalizowanym podmiotom wydaje się być najlepszym rozwiązaniem. Niestety Minister w interpretacji ogólnej wymóg kryterium podmiotowego (świadczenie usług przez podmiot leczniczy) przenosi również na usługi „ściśle związane” z usługami medycznymi.

Jednym słowem, jeśli sprzątaniem nieczystości medycznych, praniem bielizny czy wydawaniem posiłku na terenie szpitala zajmuje się sam podmiot leczniczy, usługi takie są zwolnione z VAT. Jeśli zaś robi to inny podmiot (np. wyspecjalizowany komercyjny podmiot świadczący usługi w zakresie usuwania i wywozu nieczystości czy przygotowywania posiłków), usługa taka podlega opodatkowaniu według stawki właściwej dla tego rodzaju usług świadczonych dla innych podatników, co oczywiście zwiększa koszty placówek medycznych, które wykonują same działalność zwolnioną z VAT i nie mają prawa do odliczenia podatku.

To prawda, że przepisy dotyczące zwolnień należy interpretować ściśle i że Dyrektywa VAT mówi o kryterium podmiotowym, określając zwolnienie z opodatkowania dla usług opieki medycznej. Ale np. szersze niż w Dyrektywie VAT stosowanie stawki obniżonej do dostaw wyrobów medycznych nadal funkcjonuje w Polsce, a przepis wydawał się, mimo wszystko dość jasny. Jakie będą dalsze losy outsourcingu zadań „okołomedycznych” przez szpitale, pokaże najbliższa przyszłość.