Organy podatkowe korzystają z możliwości recharakteryzacji transakcji

W transakcjach realizowanych z podmiotami powiązanymi należy w szczególności zwracać uwagę na specyfikę transakcji, która wpływa na uzyskany dochód jak również może świadczyć o jej odpłatnym lub nieodpłatnym charakterze. Warto pamiętać o instrumencie tzw. recharakteryzacji, wprowadzonym do przepisów z zakresu cen transferowych od 2019 roku, z którego mogą korzystać organy podatkowe.

Instrument oparty jest na założeniu, że w przypadku uznania przez organy podatkowe, że podmioty niepowiązane nie zawarłyby danej transakcji kontrolowanej lub zawarłyby inną transakcję w porównywalnych okolicznościach, organ ma prawo określić dochód (stratę) z transakcji „właściwej” względem transakcji kontrolowanej.

Czy wystąpił dochód do opodatkowania?

Praktyka wskazuje, że organy podatkowe już korzystają z narzędzia recharakteryzacji w celu określenia dochodu. Przykładem jest wyrok WSA z dnia 7 września 2020 r., sygn. akt. I SA/Wr 201/20, w którym organ uznał, że czynność darowizny pomiędzy podmiotami powiązanymi została zawarta dla pozoru. W istocie, zdaniem organu, doszło do zbycia udziałów. A w konsekwencji, organ uznał, że transakcja powinna mieć odpłatny charakter. Tym samym oszacował przychód wynikający z transakcji i ustalił dochód do opodatkowania na poziomie rynkowym. Do ustalenia rynkowej wartości zbywanych udziałów organ wykorzystał umowę sprzedaży udziałów pomiędzy podmiotem powiązanym a zewnętrznym kontrahentem. Spór dotyczył zobowiązania podatkowego za 2014 r.!

W przytoczonym wyroku sąd zgodził się ze stanowiskiem zaprezentowanym przez organ.

Powyższy wyrok pokazuje, że organy wykorzystują recharakteryzację do transakcji zawartych przed 2019 r., czyli datą wprowadzenia instrumentu do przepisów. Zdaniem organów jaki i ustawodawcy, możliwość stosowania powyższego narzędzia istniała od zawsze, zaś wprowadzone od 2019 r. przepisy jedynie to doprecyzowały.

Jakie wnioski?

Warto zadbać o odpowiednie przygotowanie się przed dokonaniem transakcji, tak aby ustalić ją na warunkach nieodbiegających od tych, jakie zostałyby zawarte z podmiotami niepowiązanymi. Należy również zweryfikować czy transakcja spełnia przesłanki typowe dla danego rodzaju transakcji. W tym zakresie konieczna jest również odpowiednia konstrukcja umowy, która odda właściwy charakter i przebieg transakcji.

Ma to szczególne znaczenie w przypadku transakcji finansowych np. pożyczek. Jeżeli przy pożyczce występuje jednocześnie brak spłaty czy kapitalizacji odsetek, organy mogą uznać, że transakcja nie ma charakteru pożyczki a jest dopłatą na kapitał.

Więcej informacji na temat instrumentu recharakteryzacji znajdą Państwo w naszym wpisie: https://www.mddp.pl/recharakteryzacja-oraz-brak-uznania-transakcji-przez-organy-nowe-narzedzia-kontrolujacych/.