Opinie w zakresie globalnego minimalnego podatku wyrównawczego GloBE

Ustawa z 6 listopada 2024 r. o opodatkowaniu wyrównawczym jednostek składowych grup międzynarodowych i krajowych (inaczej GloBE) wprowadza zmiany do Ordynacji Podatkowej.

Zmiany te obejmują m.in. wyłączenie możliwości wydawania interpretacji ogólnych, interpretacji indywidualnych oraz opinii zabezpieczających w sprawach dotyczących opodatkowania podatkami wyrównawczymi (ustanowionymi ustawą GloBE). W zamian ustawodawca wprowadził nowe, narzędzia ochronne, które będą służyć podatnikom dla zabezpieczania ich interesów prawnopodatkowych i usunięcia ich wątpliwości związanych z opodatkowaniem wyrównawczym. Są to:

1. opinia w sprawie opodatkowania wyrównawczego (opinia GloBE) oraz
2. opinia zabezpieczająca w sprawie opodatkowania wyrównawczego (opinia zabezpieczająca GloBE).

Dlaczego stworzono oddzielne opinie w zakresie opodatkowania wyrównawczego?

Stworzenie oddzielnych opinii w zakresie opodatkowania wyrównawczego (tj. opinii GloBE i opinii zabezpieczającej GloBE) podyktowane jest wysokim stopniem skomplikowania i zawiłości przepisów ustawy. Ustawodawca zaproponował zatem rozwiązanie, które w założeniu ma pozwolić na uzyskanie formalnego potwierdzenia, jaka interpretacja przepisów ustawy GloBE będzie korzystać z mocy ochronnej wynikającej z OrdPod.

Czym jest opinia GloBE?

Opinia GloBE stanowi – wydawaną na wniosek zainteresowanego – interpretację przepisów prawa dotyczących opodatkowania wyrównawczego (w szczególności przepisów ustawy GloBE). Zastosowanie się do tej opinii (m.in. przed jej zmianą albo uchyleniem) wiąże się z mocą ochronną wynikającą z OrdPod (czyli nie może szkodzić zainteresowanemu).

Podobnie jak w przypadku interpretacji indywidualnych, opinia GloBE wydawana jest przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (DKIS). Inaczej jednak wyglądają wybrane aspekty wnioskowania, a także wydawania opinii.

Po pierwsze, wniosek o wydanie opinii GloBE podlega opłacie wstępnej i opłacie głównej. Opłata wstępna wynosi 15 000 zł, natomiast opłata główna wynosi od 15 000 zł do 50 000 zł. Wysokość opłaty głównej zależy od stopnia skomplikowania wniosku, ilości poruszonych zagadnień i przedstawionych czynności, a także od kosztów sporządzenia projektu. Wysokość opłaty głównej jest określana przez DKIS w drodze postanowienia, na które służy podatnikowi zażalenie. Jest to ogromna różnica w porównaniu do zwykłej interpretacji indywidualnej, w przypadku której wysokość opłaty wynosi 40 zł od zdarzenia przyszłego/stanu faktycznego.

Po drugie, DKIS powinien wydać opinię GloBE bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 8 miesięcy od dnia złożenia wniosku. Jest to znacząca różnica w porównaniu do tradycyjnej interpretacji indywidualnej, na której wydanie DKIS ma 3 miesiące. Przepisy w zakresie opinii GloBE nie przewidują instytucji „interpretacji milczącej” – innymi słowy (w przeciwieństwie do interpretacji indywidualnej) brak wydania opinii GloBE w ww. terminie, nie skutkuje uznaniem stanowiska wnioskującego za prawidłowe.

Po trzecie, opinia GloBE pozostaje ważna przez 5 lat od dnia jej wydania. W trakcie trwania tego okresu DKIS może z urzędu zmienić lub uchylić opinię GloBE w całości, lub w części. Zmiana opinii GloBE ma również 5-letni okres ważności liczony od dnia wydania tej zmiany. W wypadku zmiany przepisów ustawy GloBE opinia GloBE wygasa w części, w jakiej stała się ona niezgodna ze znowelizowanymi przepisami. W takim wypadku opinia GloBE wygasa z dniem wejścia w życie przepisów, z którymi jest ona niezgodna.

Po czwarte, w związku ze stworzeniem Rady ds. Opodatkowania Wyrównawczego, ustawa GloBE przewiduje możliwość zasięgnięcia przez DKIS opinii Rady – w toku postępowania o wydanie opinii GloBE.

Rada GloBE jest organem doradczym przy Ministrze Finansów, którego zadaniem jest m.in. wsparcie DKIS w wydawaniu opinii GloBE. Zainteresowany ma prawo do przedkładania Radzie swojego stanowiska i to zarówno na wezwanie, jak i z własnej inicjatywy. Rada wydaje opinię w terminie do 2 miesięcy (licząc od daty otrzymania wystąpienia DKIS o tę opinię). Opinia jej nie jest dla DKIS wiążąca, a więc DKIS może wydać rozstrzygnięcie odmienne.

Czym jest opinia zabezpieczająca GloBE?

Opinia zabezpieczająca GloBE stanowi opinię zabezpieczającą wydawaną jedynie w zakresie opodatkowania wyrównawczego – w odniesieniu do planowanych lub rozpoczętych a niezakończonych czynności. Podobnie jak „zwykła” opinia zabezpieczająca, opinia zabezpieczająca GloBE daje zainteresowanemu gwarancję, że w stosunku do opisanej we wniosku czynności nie zostanie zastosowana klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania (tzw. klauzula GAAR przewidziana w art. 119a OrdPod). Organem odpowiedzialnym za wydawanie opinii zabezpieczającej GloBE jest Szef Krajowej Administracji Skarbowej (Szef KAS).

Jako że opinia zabezpieczająca GloBE może dotyczyć jedynie czynności planowanych lub czynności rozpoczętych a jeszcze niezakończonych, nie zostanie ona wydana w sprawach już zakończonych. Z uzasadnienia do ustawy GloBE wynika, że takie rozwiązanie ma na celu – w pierwszej kolejności – zachęcenie grup kapitałowych do zachowania większej staranności przy prowadzeniu działań biznesowych pod kątem obciążeń podatkowych.

Szef KAS powinien wydać opinię zabezpieczającą GloBE bez zbędnej zwłoki, nie później niż w terminie 12 miesięcy liczonych od dnia otrzymania wniosku. Opłata za wydanie opinii GloBE wynosi 65 000 zł. Ustawa nie przewiduje możliwości wspólnego ubiegania się o opinię zabezpieczającą GloBE.