Odliczenie VAT od wydatków związanych z samochodami osobowymi powinno uwzględniać prewspółczynnik JST

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 11.9.2024 r., sygn. I FSK 1691/23, uznał że odliczając VAT w związku z nabyciem i używaniem samochodów osobowych („użytek mieszany”) JST powinny stosować dwa ograniczenia: prawo do odliczenia 50% podatku naliczonego (art. 86a ust. 1 ustawy o VAT) oraz prewspółczynnik (art. 86 ust. 2a-2h ustawy o VAT). Uchylony tym samym został niezwykle korzystny dla JST wyrok pierwszej instancji, zakładający, że w przypadku samochodów osobowych możliwość odliczenia 50% podatku naliczonego stanowi jedyne stosowane ograniczenie.

Podwójne ograniczenie odliczenia

Sąd potwierdził tym samym pogląd, jaki od wielu lat prezentują organy podatkowe. Zdaniem NSA, ze względu na to, że przepisy o odliczaniu połowy podatku naliczonego w związku z „mieszanym użytkiem” samochodów osobowych nie odwołują się wprost do sytuacji podatników takich jak JST – czyli wykonujących czynności objęte zakresem VAT jak i czynności nieopodatkowane – to powinny być stosowane również regulacje o prewspółczynniku. Tylko w taki sposób oddane zostanie to, że JST wykorzystują samochody osobowe do działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza.

Samochody dające pełne prawo do odliczenia

Wyrok NSA należy odnieść także do samochodów osobowych uznawanych za wykorzystywane wyłącznie w działalności ze względu na cechy konstrukcyjne lub spełnienie dodatkowych warunków (np. prowadzenie ewidencji przebiegu). O ile w dalszym ciągu podstawą do obliczenia kwoty VAT naliczonego możliwego do odliczenia będą pełne kwoty VAT wskazane na fakturach, to jednak kwoty te powinny być pomnożone przez prewspółczynniki jednostek organizacyjnych używających te pojazdy.