Odliczenie VAT dla spółki holdingowej wynajmującej nieruchomości

Kwestia rozliczania podatku VAT przez spółki holdingowe często jest istotnym zagadnieniem dla finansów tych spółek. Spółki holdingowe często ponoszą bardzo wysokie koszty związane z nabyciem spółek zależnych (koszty doradztwa, koszty prawne) i rodzi się pytanie spółka może odliczyć podatek VAT związany z tymi kosztami często w niebagatelnych kwotach.

Z przepisów Dyrektywy VAT oraz bogatego orzecznictwa wynika jednoznacznie, iż samo nabycie i posiadanie akcji nie jest działalnością gospodarczą przyznającą nabywcy lub posiadaczowi status podatnika. Zatem spółkom „czysto” holdingowym nie przysługuje odliczenie VAT.

Z kolei prawo takie przysługuje spółce jeżeli udziałowi w innym przedsiębiorstwie towarzyszy pośrednie lub bezpośrednie uczestnictwo w zarządzaniu spółkami, poprzez dokonywanie czynności opodatkowanych VAT, takich jak świadczenie na rzecz tych spółek usług finansowych, handlowych i technicznych.

W sprawie c-320/7 Marle Participations SARL Trybunał Sprawiedliwości rozstrzygał wniosek złożony w ramach sporu pomiędzy francuską spółką holdingową a organami podatkowymi. Spółka poniosła istotne koszty związane z nabyciem innych spółek, jednakże jedynymi usługami, które świadczyła wobec tych spółek były usługi wynajmu nieruchomości opodatkowane VAT. Organy podatkowe odmówiły odliczenia VAT Spółce – argumentując, iż nie świadczy ona żadnych usług w zakresie zarządzania w odniesieniu do spółek zależnych.

W wyroku TSUE  stwierdził, iż pojęcie  „uczestnictwa holdingu w zarządzaniu jego spółką zależną” należy rozumieć jako obejmujące każdą dokonywaną przez holding na rzecz jego spółki zależnej transakcję konstytuującą działalność gospodarczą w rozumieniu Dyrektywy VAT – w tym także najem nieruchomości (jeżeli jest opodatkowany VAT).

Jednakże Sąd wskazał, iż podatek VAT może być rozliczony jedynie w tej części w jakiej dotyczy kosztów związanych z nabyciem spółek, którym wynajmowane są pomieszczenia. Jeżeli koszty związane są ze spółkami, którym spółka holdingowa nie wynajmowała pomieszczeń i nie świadczyła żadnych innych usług – odliczenie VAT nie przysługuje.

Wyrok TSUE jest z pewnością istotny dla funduszy inwestycyjnych, dla których koszty nabycia spółek portfelowych stanowią bardzo istotną pozycję. W tym kontekście wyposażenie spółki holdingowej w atrakcyjną nieruchomość biurową może przyczynić się do znaczącego obniżenia kosztów.