Od 1 stycznia 2021 r. obowiązek raportowania zawieranych umów o dzieło

Na mocy art. 22 pkt 1 ustawy z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw, wprowadzony został nowy obowiązek dla podmiotów zatrudniających. Od 1 stycznia 2021 r. w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych zacznie obowiązywać nowododany art. 36 ust. 17, zgodnie z którym płatnik składek lub osoba fizyczna zlecająca dzieło informuje ZUS w terminie 7 dni:

• o zawarciu każdej umowy o dzieło, jeżeli umowa taka zawarta zostanie z osobą:
  • z którą nie pozostaje w stosunku pracy lub
  • jeżeli w ramach takiej umowy nie wykonuje pracy na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy.

Wzór informacji o zawartych umowach o dzieło zostanie określony w drodze rozporządzenia przez ministra właściwego do spraw ubezpieczeń społecznych. Z doniesień medialnych wynika, że ZUS pracuje nad stworzeniem specjalnego rejestru umów o dzieło. Dane z tego rejestru będą przekazywane również do organów Krajowej Administracji Skarbowej. W uzasadnieniu do wprowadzeniu nowego obowiązku raportowania wskazano wprost, że ma on na celu umożliwienie ZUS weryfikowania istnienia obowiązku ubezpieczeń społecznych osób wykonujących umowy nazwane umowami o dzieło. Od 2021 r. organy zyskają zatem dodatkowe dane o działaniach przedsiębiorców, co może przełożyć się wzmożone kontrole w tym zakresie. W związku z nowymi przepisami, konieczne będzie przygotowanie się podmiotów zatrudniających do nowego stanu prawnego, przede wszystkim w zakresie:

• identyfikowania nowo zawieranych umów o dzieło i rozpatrywania ich w kontekście obowiązku raportowania ZUS,
• weryfikacji w danym przypadku faktycznie jedyną właściwą formą współpracy jest umowa o dzieło,
• skutków i obowiązków płatnika w sytuacji ewentualnego przekwalifikowania umowy o dzieło na inną umowę podlegającą obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu.