NSA nadąża za biznesem – jedna WDT mimo przerwy w transporcie

Biznesowa rzeczywistość to ciągłe zmiany. Przedsiębiorcy, by sprostać wymaganiom i dynamice rynku, muszą modyfikować nie tylko swoją ofertę, lecz również procedury.

Istotną rolę, w szczególności na rynku międzynarodowym, odgrywa logistyka. Organizacja transportu, miejsce dostawy, zapewnienie określonego poziomu dostępności towarów, przepakowanie towaru w zbiorczych „hubach” – to istotne zmienne, które dziś determinują sposób dokonywania dostaw. Również traktowanie podatkowe VAT, w świetle zasady neutralności, powinno podążać za zmieniającą się rzeczywistością. Za żywą praktyką biznesową nie zawsze natomiast nadążają organy podatkowe, a nawet WSA. Naprzeciw podatnikom wyszedł jednak Naczelny Sąd Administracyjny.

W wydanym 21 września 2018 roku wyroku (sygn. I FSK 1500/16) NSA przyznał, że z góry zaplanowana i ustalona pomiędzy stronami przerwa w transporcie nie powoduje „przerwania” dokonywanej dostawy i dostawa ta zachowuje status jednej wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów.

Sprawa dotyczyła spółki, która dokonywała dostaw towarów na rzecz brytyjskiego kontrahenta w następujący sposób:

• spółka transportowała towary bezpośrednio z Polski do magazynu położonego w Belgii,
• brytyjski nabywca towarów pobierał je z belgijskiego magazynu w zależności od zapotrzebowania,
• transportem z Belgii do Anglii zajmował się operator logistyczny belgijskiego magazynu, jednak organizował go nabywca z Wielkiej Brytanii, a koszty ponosił polski dostawca.

Taki model logistyczny dostaw został przez strony uzgodniony w zawartej umowie. Polska spółka była zobowiązana do zapewnienia określonego poziomu dostępności towarów w magazynie na terytorium Belgii. Towary pozostawały w magazynie maksymalnie 3 miesiące, nie były poddawane obróbce czy zmianom. Możliwe było ich przepakowanie czy etykietowanie. Następnie towar transportowany był z Belgii do Wielkiej Brytanii do nabywcy – kontrahenta polskiej Spółki.

Spółka uważała, że dokonuje jednej wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów na rzecz brytyjskiego odbiorcy (WDT PL-UK). Pomimo przerwy w transporcie rozpoznawała bezpośrednie WDT do Wielkiej Brytanii opodatkowane preferencyjną stawką 0% VAT. Na potwierdzenie prawidłowości sposobu rozliczenia transakcji i braku obowiązków podatkowych z tytułu „przystanku” w Belgii, Spółka posiadała decyzję belgijskiej administracji podatkowej o zwolnieniu z rejestracji dla potrzeb VAT w Belgii.

Jednakże, w ocenie polskich organów podatkowych Spółka powinna rozpoznać dwie dostawy – nietransakcyjne przesunięcie towarów do Belgii i WDT z Belgii do Wielkiej Brytanii. Przerwa w transporcie powodowała bowiem  – zdaniem polskiej administracji podatkowej – przerwanie ciągłości dostawy wewnątrzwspólnotowej. Stanowisko takie podzielił WSA.

Dopiero NSA nie miał wątpliwości, że mamy do czynienia z jedną wewnątrzwspólnotową dostawą z Polski do Wielkiej Brytanii. Czasowe zatrzymanie towarów w magazynie w Belgii, z góry przewidywane i wynikające z umowy, nie zmienia traktowania podatkowego, a raportowanie dwóch dostaw byłoby sztucznym dzieleniem transakcji.

To ważny wyrok dla wielu przedsiębiorców dokonujących dostaw w ramach Unii Europejskiej i istotna wskazówka dla organów podatkowych, których stanowisko nie ulega zmianom pomimo zmieniającej się rzeczywistości biznesowej. Wyrok ten należy przyjąć z tym większą aprobatą, gdyż może zwiastować zmianę stanowiska NSA. Stoi on bowiem w opozycji do niedawnego orzeczenia NSA, w którym sąd odmówił podatnikowi prawa do preferencyjnej stawki dla eksportu towarów w przypadku przerwy w transporcie na terytorium innego państwa UE (por. 10 lutego 2017 r., sygn. akt FSK 628/15).