Nowelizacja Ordynacji podatkowej – zabezpieczenie zobowiązań grupy VAT

Krajowa Administracja Skarbowa (KAS) uzgadnia obecnie treść propozycji nowelizacji przepisów Ordynacji podatkowej. Jedną z projektowanych zmian jest możliwość zabezpieczenia zobowiązań podatkowych grupy VAT na majątku ich członków. Zmiany te mogą mieć bardzo istotne znaczenie dla podejmowania decyzji o powstaniu grupy VAT.

Grupy VAT będzie można tworzyć od 1 stycznia 2023 r. Zgodnie zaś z uzgadnianym obecnie projektem nowelizacji Ordynacji podatkowej – organ podatkowy będzie mógł zabezpieczyć zobowiązania podatkowe grupy VAT na majątku ich członków w sytuacji, gdy zajdzie uzasadniona obawa, że zobowiązanie nie zostanie przez grupę wykonane, w szczególności gdy trwale nie uiszcza ona wymagalnych zobowiązań publicznoprawnych.

Już na gruncie obecnie obowiązujących przepisów Ordynacji podatkowej możliwe jest zabezpieczenie zapłaty zobowiązania podatkowego przed terminem płatności (również przed wydaniem decyzji – w trakcie kontroli lub postępowania podatkowego).

Dlatego też uzupełnienie kręgu podmiotów, wobec których można zastosować zabezpieczenie – na pierwszy rzut oka – nie wydaje się zmianą kontrowersyjną. Skoro podatnikiem będzie mogła być grupa VAT (od 2023) – to również w odniesieniu do tych podmiotów organy podatkowe powinny mieć możliwość stosowania zabezpieczenia. Skoro grupy VAT nie stanowią odrębnych podmiotów i nie posiadają wspólnego majątku – to zabezpieczenie powinno być możliwe wobec poszczególnych spółek wchodzących w ich skład.

Wątpliwości budzi jednak to – w odniesieniu do których spółek wchodzących w skład PGK i grupy VAT możliwe będzie stosowanie zabezpieczenia?

Obecna propozycja brzmienia przepisów może prowadzić do wniosku, że takie zabezpieczenie będzie stosowane wobec wszystkich członków PGK oraz grupy VAT – co wydaje się rozwiązaniem całkowicie nietrafnym. Takie rozwiązanie byłoby całkowicie nieproporcjonalne do celów, jakim ma służyć zabezpieczenie. Wydanie decyzji o zabezpieczeniu wobec wszystkich spółek będących członkiem PGK lub grupy VAT może  oznaczać całkowite sparaliżowanie działalności gospodarczej wszystkich podmiotów wchodzących w skład PGK lub grupy VAT (podczas, gdy wystarczające mogłoby być zabezpieczenie majątku tylko jednej spółki). Co więcej – obowiązujące przepisy są tak skonstruowane, że skuteczne zakwestionowanie decyzji o zabezpieczeniu i cofnięcie skutków tych decyzji jest bardzo trudne. To dodatkowo pokazuje, że możliwość zabezpieczenia majątku wszystkich spółek wchodzących w skład PGK lub grupy VAT stanowiłoby bardzo niebezpieczny oręż w rękach organów podatkowych.

Jeśli jednak przyjąć interpretację proponowanych przepisów, zgodnie z którą takie decyzje miałyby być wydawane wobec niektórych członków grupy VAT i PGK – to brak jest propozycji przepisów umożliwiających organowi „wybranie” podmiotów, wobec których dokona zabezpieczenia.

Dlatego też, warto postulować, aby nowe przepisy jasno określały, że w sytuacji konieczności zabezpieczenia zobowiązania podatkowego przed terminem płatności – możliwość wydania takiej decyzji powinna być ograniczona jedynie do konkretnych spółek (np. do wyznaczonego przedstawiciela grupy VAT lub spółkę reprezentującą PGK).