Nowelizacja CIT - organy podatkowe zadbają o rynkowy charakter transakcji?

Jednym z elementów nowelizacji przepisów TP jest wprowadzenie instrumentów mających na celu egzekwowanie obowiązku stosowania cen rynkowych, czyli tzw. recharakteryzacji oraz możliwości nieuznania transakcji. Instytucja recharakteryzacji oraz nieuznawania transakcji– na czym polegają? Zgodnie z nowelizacją, istota wymienionych instrumentów polega na tym, że organ określając dochód lub stratę będzie mógł uznać, że w danych okolicznościach podmioty niepowiązane nie zawarłyby danej transakcji lub zawarłyby inną transakcję. Zastosowanie omawianych instytucji będzie możliwe, jeżeli w wyniku powiązań warunki pomiędzy podmiotami powiązanymi będą różnić się od warunków, które ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane. Nie uznając transakcji lub dokonując recharakteryzacji organ będzie mógł zakwestionować oraz zmienić charakter transakcji. Jako przykład recharakteryzacji transakcji, MF wskazuje transakcję cash pooling’u. Jeżeli podmiot zawsze udziela finansowania w gotówce, a inny podmiot tylko ją przyjmuje, to zgodnie ze stanowiskiem MF, do czynienia mamy z transakcją pożyczki, a nie cash pooling’u. W takiej sytuacji organy będą mogły dokonać recharakteryzacji takiej transakcji. Natomiast, jako przykład nieuznania transakcji – MF podaje sytuację opisaną w Wytycznych OECD. Odnosi się on do producenta prowadzącego działalność na terenie zalewowym, który płaci powiązanemu ubezpieczycielowi bardzo wysoką składkę. W takiej sytuacji należałoby uznać, że żaden niepowiązany ubezpieczyciel nie podjąłby się ubezpieczenia ze względu na zbyt wysokie ryzyko. Dlaczego recharakteryzacja oraz nieuznawanie transakcji wzbudzają kontrowersje? Recharakteryzacja oraz instytucja nieuznawania transakcji stanowią źródło poważnych wątpliwości wśród ekspertów. Zastrzeżenia pojawiły się również wśród przedstawicieli instytucji rządowych. W ramach konsultacji międzyresortowych Rządowe Centrum Legislacji zwróciło uwagę, iż nowelizacja nie przewiduje warunków korzystania z omawianych narzędzi przez organy oraz że konieczność jej wprowadzenia nie została w wystarczający sposób uzasadniona. Nie wiadomo zatem, jakie są przesłanki stosowania recharakteryzacji lub nieuznawania transakcji, czyli instytucji o nadzwyczajnym charakterze. Nowelizacja w obecnym kształcie pozostawia te kwestie uznaniu organów. Niezbędne jest jednoznaczne określenie kryteriów umożliwiających organom zastosowanie tych instrumentów oraz precyzyjne wskazanie zakresu uprawnień organów podatkowych. Co na to Ministerstwo Finansów? MF poinformowało, że szczegółowy sposób i tryb dokonywania recharakteryzacji oraz nieuznawania transakcji zostanie uregulowany w rozporządzeniu. Treść projektu rozporządzenia zostanie przekazana wraz z projektem ustawy na posiedzenie Stałego Komitetu Rady Ministrów. Na bieżąco będziemy informować Państwa o przebiegu prac nad nowelizacją ustawy o CIT oraz rozporządzeniami wykonawczymi do ustawy.