Najnowsze dane statystyczne dotyczące procedury zawierania uprzednich porozumień cenowych (APA)

Krajowa Administracja Skarbowa udostępniła nowe statystyki dotyczące procedury zawierania uprzednich porozumień cenowych (APA).

APA stanowi rodzaj umowy zawieranej między podatnikiem a organem podatkowym, w której organ uznaje, że cena transferowa transakcji kontrolowanej została ustalona na warunkach, które ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane. Dla podatników APA stanowi efektywne narzędzie ograniczenia ryzyka nieprawidłowego ustalania cen transferowych oraz zakwestionowania sposobu ich ustalania przez organy kontrolujące. Dodatkowo, transakcje objęte APA zwolnione są z obowiązku sporządzania lokalnej dokumentacji cen transferowych.

Do końca 2022 r. dla części podatników uzyskanie decyzji APA stanowiło ponadto jedyną możliwość, aby za lata 2018-2021 uwzględnić bez ustawowego limitu koszty usług wewnątrzgrupowych w kosztach uzyskania przychodów. Transakcje wewnątrzgrupowe objęte pozytywnymi decyzjami APA nie podlegały bowiem limitowaniu wynikającemu z art.15e ustawy o CIT (uchylonemu z dniem 1 stycznia 2022 r.). Powyższe najpewniej w dalszym ciągu stanowi konsekwencję wydawania w głównej mierze decyzji w sprawie jednostronnych APA, które dotyczą nie tylko opłat, usług czy należności poniesionych po zawarciu przez podatnika APA, ale całego roku podatkowego w którym wydano decyzję i roku poprzedniego.

Według statystyk, w 2022 r. zawarto 96 jednostronnych APA, co stanowi wynik analogiczny do 2021 r. Jednocześnie, w odniesieniu do roku poprzedniego, w 2022 r. odnotowano spadek do 2 zawartych dwustronnych APA. Trzeci rok z rzędu żaden podatnik nie zawarł natomiast wielostronnego APA.

Łącznie w całym 2022 r. zawartych zostało 98 APA, a więc odnotowano nieznaczny spadek w odniesieniu do rekordowego pod kątem ilości wydawanych uprzednich porozumień cenowych roku 2021 (wówczas zawartych zostało w sumie 101 APA).

Znacznie więcej niż wskazują na to powyższe wyniki zostało złożonych wniosków przez podatników w sprawie wydania decyzji APA. Na dzień 31 grudnia 2022 r. w toku było aż 288 postępowań w przedmiocie zawarcia jednostronnych APA oraz 51 dwustronnych APA. Przez organy prowadzona jest również 1 sprawa dotycząca zawarcia wielostronnego APA. Przy założeniu utrzymania takiego samego tempa rozpatrywania wniosków jak miało to miejsce w 2022 r., Ministerstwo Finansów upora się za 3 lata z samymi decyzjami dotyczącymi procedowanymi jednostronnymi APA. Badania te potwierdzają zatem, że pomimo zapewnień organów o wprowadzeniu usprawnień celem efektywniejszego wydawania decyzji, rozpatrzenie wniosków APA w dalszym ciągu wymaga od podatników dużych nakładów czasu.

Powyższe przekłada się chociażby na płynność finansową i rozliczenia podatkowe podatnika. Przedłużający się czas rozpatrywania wniosku o APA może bowiem realnie wpływać chociażby na zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów niektórych wydatków ponad określony w ustawie limit. Co więcej, podatnicy oczekując na wydanie decyzji nie mogą skorzystać ze zwolnienia z obowiązku przygotowywania lokalnej dokumentacji cen transferowych dla transakcji objętych decyzją APA.

Dane opublikowane przez KAS przedstawiają również metody weryfikacji cen transferowych występujące w zawartych uprzednich porozumień cenowych. Z opublikowanych statystyk wynika, że ustalając ceny rynkowe w ramach APA, podatnicy w uzgodnieniu z organem najczęściej posiłkują się metodą marży transakcyjnej netto. Prawie 75% z wszystkich zawartych uprzednich porozumień cenowych w okresie od 2006 r. do 31 grudnia 2022 r. opiera się właśnie na tej metodzie.

Podatnicy kierują swoje wnioski o decyzję w sprawie APA najczęściej w zakresie transakcji zakupu usług przez podmiot krajowy, natomiast rzadziej dla transakcji sprzedaży dóbr materialnych do Polski bądź poza krajem, czy korzystania z wartości niematerialnych przez podmiot krajowy.

Miejmy nadzieję, że w bieżącym roku Ministerstwo Finansów upora się w końcu z zalegającymi wnioskami APA dotyczącymi art. 15e ustawy o CIT. Być może usprawnienie przyniesienie opublikowany w 2022 r. podręcznik OECD dotyczący dwustronnych APA, który w swoim założeniu ma być m.in. krokiem ku skróceniu czasu oczekiwania na rozpatrzenie wniosków (o czym pisaliśmy tutaj).

Szczegółowe statystyki są dostępne na oficjalnej stronie Ministerstwa Finansów – link tutaj.

W przypadku pytań dotyczących procedury APA, zachęcamy do kontaktu z ekspertami Zespołu Cen Transferowych MDDP.