Mikro i mali przedsiębiorcy poza obowiązkami TP?

Od 2021 r. w przypadku podmiotów powiązanych o statusie mikroprzedsiębiorcy lub małego przedsiębiorcy lokalna dokumentacja cen transferowych może nie zawierać analizy cen transferowych. Również w formularzu TPR podatnicy nie wypełniają pól dotyczących analizy.

Dotychczas tego typu podmioty były zwolnione jedynie z konieczności przedłożenia dokumentacji cen transferowych na żądanie organów w ciągu 30 dni, jeśli wystąpiły okoliczności wskazujące na prawdopodobieństwo zaniżenia wartości transakcji kontrolowanej.

Dla przypomnienia: status mikroprzedsiębiorcy lub małego przedsiębiorcy posiada podmiot, który w co najmniej jednym roku z dwóch ostatnich lat obrotowych łącznie spełnia następujące warunki:

• zatrudnienie średnioroczne poniżej 10 pracowników w przypadku mikroprzedsiębiorcy lub 50 w przypadku małego przedsiębiorcy, i
• roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz z operacji finansowych nieprzekraczający równowartości 2 mln EUR wyrażonych w PLN w przypadku mikroprzedsiębiorcy lub 10 mln EUR w przypadku małego przedsiębiorcy lub suma aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nieprzekraczająca równowartości 2 mln EUR wyrażonych w PLN w przypadku mikroprzedsiębiorcy lub 10 mln EUR w przypadku małego przedsiębiorcy.

Zwolnienie z przygotowania analiz cen transferowych jest istotnym uproszczeniem. Ma ono  na celu zmniejszenie obowiązków administracyjnych i nakładów finansowych po stronie podatników. Samą zmianę należy ocenić pozytywnie. Analizy cen transferowych są najbardziej czaso- oraz kosztochłonnym elementem dokumentacji cen transferowych. Wyłączenie z obowiązku ich przygotowania stanowi więc niewątpliwą ulgę dla przedsiębiorców.

Jednak jednocześnie należy podkreślić, że zwolnienie to nie oznacza, że organy podatkowe nie mogą weryfikować rynkowego charakteru transakcji. Co więcej, przedsiębiorca, który składa oświadczenie o sporządzeniu dokumentacji, musi w nim również potwierdzić, że transakcja została zrealizowana na warunkach rynkowych. W praktyce więc wielu przedsiębiorców może zdecydować się jednak na przeprowadzenie analizy cen transferowych. Umożliwi im to zabezpieczenie przed ew. sankcjami KKS (w zakresie oświadczenia o rynkowym charakterze transakcji) oraz potwierdzenie w przypadku ew. kontroli, na jakiej podstawie uznano że transakcja jest realizowana na warunkach rynkowych.

Co ciekawe, nawet samo ustalenie statusu mikro lub małego przedsiębiorcy może okazać się problematyczne. Przedsiębiorcy mogą, na przykład, mieć wątpliwości dotyczące ustalenia poziomu średniorocznego zatrudnienia albo obrotu netto z operacji finansowych lub okresu, za który muszą zweryfikować warunki pod kątem cen transferowych.