Ceny transferowe są istotne dla przedsiębiorców oraz organów podatkowych. To ceny ustalane w transakcjach między podmiotami powiązanymi, gdzie potencjalnie występuje ryzyko zaniżania dochodów w jednym z krajów. Dlatego właśnie zadbaj o ich odpowiednie ustalenie, a następnie ich właściwą weryfikację. W tym wpisie przedstawiamy główne metody oraz podpowiadamy, jak dobrać tę odpowiednią do specyfiki transakcji.

Jaką metodą ustalać ceny transferowe?

Na wstępie trzeba wyraźnie podkreślić, że podatnik nie jest zobowiązany do korzystania z żadnych konkretnych metod, aby ustalić ceny transferowe. Przepisy o cenach transferowych mówią jedynie, że „podmioty powiązane są obowiązane ustalać ceny transferowe na warunkach, które ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane” (jest to tzw. zasada ceny rynkowej, czyli zasada Arm’s Length). Wybór metody zależy od specyfiki transakcji oraz dostępności wiarygodnych danych, które są niezbędne do zastosowania metody. Ważne zatem, aby wybrać metodę najbardziej odpowiednią do danego typu transakcji. Taką, która uwzględnia jej przebieg.

Jakie są metody weryfikacji cen transferowych?

Jak wspomniano powyżej, podatnicy są zobowiązani  do stosowania w transakcjach pomiędzy podmiotami powiązanymi tzw. zasady ceny rynkowej Na czym polega weryfikacja? Na porównaniu warunków ustalonych w transakcji kontrolowanej z warunkami, które ustaliły w porównywalnych transakcjach podmioty niepowiązane. Weryfikacja cen transferowych odbywa się na podstawie przepisów ustawy o podatku dochodowym.

Polskie prawo (oraz międzynarodowe wytyczne OECD) wprowadza pięć głównych metod weryfikacji cen transferowych. Podzielono je na dwie kategorie:

1. tradycyjne metody transakcyjne

• • Metoda porównywalnej ceny niekontrolowanej (PCN),
  • Metoda ceny odprzedaży,
  • Metoda rozsądnej marży (Koszt plus),

2. metody zysku transakcyjnego

• • Metoda marży transakcyjnej netto (TNMM),
  • Metoda podziału zysków.

Jeśli żadna z tych pięciu standardowych metod nie jest właściwa, możesz zastosować inną, tzw. szóstą metodę, która będzie najodpowiedniejsza w danych okolicznościach, w tym techniki wyceny, o czym pisaliśmy tutaj.

1. Metoda porównywalnej ceny niekontrolowanej (PCN)

Najprostsza i najbardziej bezpośrednia metoda weryfikacji cen. Porównuje cenę ustaloną w transakcji kontrolowanej (czyli między podmiotami powiązanymi) z ceną, którą stosują podmioty niepowiązane w porównywalnych transakcjach

2. Metoda ceny odprzedaży

Cena sprzedaży do podmiotu niepowiązanego towarów lub usług nabytych uprzednio od podmiotu powiązanego jest pomniejszana o rynkową marżę odsprzedaży. Tak ustala się cenę transferową.

3. Metoda koszt plus

W tej metodzie cena transferowa jest kalkulowana na poziomie sumy bazy kosztowej i narzutu zysku. Koszty obejmują zarówno koszty bezpośrednie, jak i też pośrednie związane z nabyciem lub wytworzeniem przedmiotu transakcji.

4. Metoda marży transakcyjnej netto (TNMM)

TNMM polega na badaniu marży zysku netto uzyskanej w transakcji kontrolowanej. Marże zysku netto określa się poprzez odliczenie od przychodu osiągniętego w wyniku transakcji kontrolowanej kosztów poniesionych w związku z jej realizacją.

5. Metoda podziału zysków

Określa łączne zyski/straty osiągnięte przez podmioty powiązane w ramach danej transakcji kontrolowanej. Następnie dzieli je w takiej proporcji, w jakiej zrobiłyby to podmioty niezależne.

6. Inna tzw. szósta metoda

Standardowe metody bywają niewystarczające. Możesz wtedy skorzystać z innej, tzw. szóstej metody, w tym technik wyceny. Techniki wyceny stosuje się głównie, gdy na rynku brakuje porównywalnych transakcji. Taka sytuacja dotyczy głównie unikalnych dóbr niematerialnych, np. patentów czy znaków towarowych, albo wyceny przedsiębiorstw. Uczulamy jednak, że stosowanie technik wyceny może się różnić w zależności od lokalnych rozwiązań prawnych, dostępności danych czy specyfiki regulacji.

Przykłady zastosowania metod:

1. Metoda PCN

Stosowana głównie w transakcjach dotyczących towarów giełdowych lub surowców.

2. Metoda ceny odprzedaży

Idealna w transakcjach, gdzie:
a) jeden z podmiotów jedynie odsprzedaje towary nabyte od innego podmiotu powiązanego, np. sprzęt elektroniczny,
b) jeden z podmiotów dokonuje jedynie bardzo nieznacznej przeróbki towarów przed ich dalszą odsprzedażą.

3. Metoda koszt plus

Częsty wybór w przypadku produkcji na zlecenie, gdzie ceny muszą uwzględniać koszty produkcji i narzut zysku. Sprawdza się też w usługach z zakresu działalności pomocniczej albo dostawach półproduktów.

4.TNMM

Dobry wybór w transakcji, gdzie jeden z podmiotów pełni mniej złożone funkcje, ponosi mniejsze ryzyko i nie angażuje istotnych aktywów niematerialnych. Przykłady: producenci kontraktowi, dystrybutorzy o ograniczonych ryzykach oraz transakcje usługowe.

5. Metoda podziału zysków

Odpowiednia do transakcji, która obejmuje dobra niematerialne i prawne lub usługi o wysokiej wartości dodanej, np. w przypadku współpracy badawczo-rozwojowej.

Podsumowanie

Aby zapewnić zgodność z przepisami i zminimalizować ryzyko podatkowe, ważny jest zarówno wybór odpowiedniej metody ustalania, jak i metody weryfikacji cen transferowych. Co ważne metody te mogą różnić się od siebie.

Gdy ustalasz ceny transferowe, uwzględnij w szczególności:

• charakter transakcji,
• dostępność rzetelnych danych porównawczych,
• specyfikę lokalnych przepisów.

Dobór odpowiedniej metody pomoże zapewnić rynkowość cen i ułatwi ich weryfikację. Daje też ochronę przed ewentualnymi sporami z organami podatkowymi.

Wybierając metodę weryfikacji, pamiętaj, aby zastosować tę, która wynika wprost z przepisów ustawy o podatku dochodowym (CIT lub PIT). Masz kilka do wyboru, ale zastosuj najbardziej odpowiednią w danych okolicznościach.

Potrzebujesz wsparcia w ustaleniu cen transferowych, a może w weryfikacji? Skonsultuj się z nami, aby dobrać najlepszą metodę. Pomożemy Ci też zweryfikować, czy ustalone ceny są rynkowe. Nie czekaj, aż zrobią to organy podatkowe. Zadbaj o zgodność Twojej firmy z obowiązującymi regulacjami – z uwzględnieniem perspektywy lokalnej i międzynarodowej.  Skorzystaj z naszej wiedzy i 20-letniego doświadczenia już dziś.