Likwidacja stawki LIBOR a ceny transferowe
Zgodnie z decyzją Brytyjskiego Urzędu Nadzoru Finansowego (FCA) oraz Bank of England wraz z końcem 2021 roku przestanie być publikowana stopa referencyjna LIBOR (London Interbank Offer Rate), która na globalnym rynku finansowym odgrywa znaczącą rolę. Stopa LIBOR jest uśrednioną miarą, po której banki są skłonne pożyczać sobie środki finansowe na rynku międzybankowym w odniesieniu do pięciu walut – USD, EUR, CHF, GBP, JPY. Stopa LIBOR jest podstawą wielu umów regulujących transakcje finansowe, takich jak pożyczki, obligacje czy instrumenty pochodne występujące m.in. w grupach kapitałowych.
Zgodnie z informacją ogłoszoną przez FCA, w związku z tym, że wartość stopy referencyjnej jest określana na podstawie deklaracji dużych instytucji finansowych, często poddawana jest manipulacjom. W rezultacie zachwiana została wiarygodność stopy LIBOR i jej zgodność z warunkami rynkowymi. Dodatkowym decydującym czynnikiem był również wpływ pandemii COVID-19 na sytuację na rynkach finansowych. W związku z tym FCA podjęło radykalne działania ograniczające wpływ banków na kształtowanie wspomnianego wskaźnika. W tym celu FCA rozpoczęła prace nad alternatywnymi stawkami referencyjnymi wolnymi od ryzyka (RFRs – ang. risk free rates) – SONIA (Sterling Overnight Index Average) dla GBP, SOFR (Secured Overnight Financing Rate) dla USD, ESTR (Euro Short-Term Rate) dla EUR, SARON (Swiss Averaged Rate Overnight) dla CHF oraz TONA (Tokyo Overnight Average Rate) dla JPY. FCA zamierza oprzeć syntetyczne stopy referencyjne na metodologii obliczeniowej, która wykorzystywałaby faktyczne dane dotyczące transakcji rynkowych bazujących na terminowych stopach procentowych.[1]
Likwidacja stopy LIBOR niesie ze sobą daleko idące zmiany w sektorze bankowym oraz w ramach ustaleń pomiędzy podmiotami powiązanymi w transakcjach finansowych, w których zastosowany jest LIBOR. W związku z tym podatnicy, którzy w ramach realizowanych transakcji finansowych zastosowali stopę LIBOR, powinni wziąć pod uwagę zmianę lub wprowadzenie korekt w ramach polityki cen transferowych oraz zapisów umownych. Konieczne może być dokonanie powtórnej kalkulacji oprocentowania w oparciu o nowe stopy referencyjne i ponowne potwierdzenie zgodności z zasadą ceny rynkowej. Wyzwaniem dla podatników będzie konieczność przejścia od 1 stycznia 2022 roku na alternatywną stawkę dla transakcji wewnątrzgrupowych, które dotychczas były zawierane przy założeniu wykorzystania stawki LIBOR. Likwidacja stopy LIBOR nie powinna istotnie wpłynąć na wysokość stopy WIBOR i WIBID. Jednak zgodnie z wytycznymi Rozporządzenia UE BMR[2], GPW Benchmark będąca administratorem wskaźników WIBOR i WIBID (na podstawie zezwolenia KNF), dostosowała sposób kalkulacji i wyznaczania wskazanych stóp.
Decyzja FCA o planowanym zaprzestaniu publikowania dotychczasowej stawki LIBOR dla podatników w praktyce oznacza, że już teraz warto zidentyfikować wszystkie transakcje wewnątrzgrupowe, w których zastosowana jest stopa LIBOR. Następnie warto przeanalizować możliwości przejścia na alternatywne stawki referencyjne opracowane przez FCA oraz określić strategię zmian zanim stawka LIBOR zostanie ostatecznie wycofana.[3]
[1] https://www.bankofengland.co.uk/-/media/boe/files/markets/benchmarks/rfr/factsheet-calling-time-on-libor-why-you-need-to-act-now.pdf
[2] https://www.knf.gov.pl/komunikacja/komunikaty?articleId=71986&p_id=18
[3] https://www.bankofengland.co.uk/-/media/boe/files/markets/benchmarks/what-you-need-to-know-about-libor-transition