Korekta deklaracji VAT-7 możliwa również po wyrejestrowaniu

Pomimo zakończenia działalności przez osobę fizyczną nadal przysługuje jej prawo do złożenia korekty deklaracji VAT-7, za okres w którym działalność była prowadzona.

Tak właśnie całkiem niedawno uznał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 6 marca 2019 roku (sygn. akt I FSK 209/17). Choć to nie pierwszy taki wyrok, który jednoznacznie staje po stronie podatników, to jednak problem polega na tym, że fiskus wciąż nie pozawala wyrejestrowanym podatnikom na korektę deklaracji VAT-7.

Rozpatrywana przez NSA sprawa dotyczyła podatniczki, która w związku ze zlikwidowaniem działalności gospodarczej została wyrejestrowana z rejestru czynnych podatników VAT. Podatniczka chciała wiedzieć, czy po zaprzestaniu działalności przysługuje jej prawo do korekty deklaracji VAT. Po analizie przepisów Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach uzależnił skorzystanie z prawa do korekty deklaracji, od wcześniejszej powtórnej rejestracji dla celów VAT.

Innego zdania był zarówno Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach (sygn. akt III SA/Gl 360/16), jak i Naczelny Sąd Administracyjny. W ocenie sądów administracyjnych wykreślenie z rejestru podatników VAT czynnych nie jest uzasadnieniem pozbawienia podmiotu będącego stroną prawa do złożenia korekty deklaracji VAT-7, ani też odmówieniu jemu prawa do sporządzenia korekty faktury. NSA przypomniał, że osoba fizyczna wykreślona z rejestru podatników VAT zachowuje status podatnika tego podatku w odniesieniu do okresu rozliczeniowego, w którym była faktycznie zarejestrowanym podatnikiem.

Z pewnością przyjęcie stanowiska Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach za prawidłowe byłoby naruszeniem zasady neutralności podatku od towarów i usług. Zasada ta ustanowiona w art. 1 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE  z dnia 28 listopada 2006 roku jest podstawową cechą podatku od towarów i usług i oznacza, że ciężar podatku ma obciążać konsumenta (a więc ostatecznego odbiorcę towarów i usług). Nie ma przy tym znaczenia, że złożona przez podatniczkę korekta deklaracji VAT-7 otworzy jej możliwość ewentualnego zwrotu nadpłaty. Jak bowiem słusznie zauważył sąd administracyjny, celem korekty deklaracji jest nie tylko ochrona podatnika przed niekorzystnymi skutkami powstania zaległości podatkowej.

Sądy administracyjne w analizowanej sprawie, słusznie wyszły poza granice wykładni językowej. Przecież utrata statusu podatnika VAT czynnego nie powinna ograniczać materialnych uprawnień za okresy, w których podatnikiem VAT się było. A zatem ponowna rejestracja nie jest warunkiem koniecznym do złożenia korekty deklaracji. W tym zakresie NSA również słusznie zauważył, że skoro organ podatkowy ma możliwość wszczęcia wobec osoby fizycznej nie będącej już podatnikiem VAT, bo wyrejestrowanej z rejestru czynnych podatników, kontroli podatkowej czy postępowania podatkowego, to druga strona musi mieć również prawo do złożenia korekty deklaracji VAT-7 na mocy art. 81 §1 Ordynacji podatkowej.

I choć może trochę więcej wątpliwości, może budzić przyzwolenie do wystawienia korekty faktury przez podmiot wykreślony z rejestru podatników VAT. To jednak i w tym względzie sąd administracyjny był konsekwentny -> dla korekty deklaracji istotny jest dokument źródłowy (podobnie uznał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w wyroku z dnia 28 maja 2014 roku, sygn. akt I SA/Gd 328/14). A skutek wystawienia korekty faktury, powinien być taki sam, jakby to zrobił podatnik czynny.

Reasumując, wykreślenie z rejestru podatników czynnych VAT nie jest uzasadnieniem dla pozbawienia podmiotu będącego stroną prawa do złożenia korekty deklaracji VAT-7, ani dla odmawiania mu prawa do sporządzenia korekty faktury.