Kontrole w cenach transferowych

Zgodnie z informacjami udostępnionymi MDDP przez Ministerstwo Finansów, w 2021 roku organy podatkowe przeprowadziły łącznie 368 kontroli w obszarze cen transferowych (w I kwartale 2021 było to 90 kontroli, w II kwartale 2021 – 94, w III kwartale 2021 – 91, zaś w IV kwartale 2021 – 93). Porównując zatem do 2020 roku, kiedy to przeprowadzono ich 395, liczba ta nieznacznie zmalała. Najwięcej z nich dokonanych zostało przez urzędy z województwa mazowieckiego, podległych Izbie Administracji Skarbowej w Warszawie. Dodatkowo, na ostatni dzień 2021 roku w toku postępowania pozostało 239 kontroli.

Jak wskazuje Ministerstwo Finansów typowanie podatników do kontroli odbywa się na podstawie danych z deklaracji TPR, raportowania MDR oraz analiz prowadzonych przez jednostki analityczne Krajowej Administracji Skarbowej.

Przechodząc do bardziej szczegółowych danych, w 2021 roku kontrole w obszarze cen transferowych obejmowały okresy z przedziału lat 2015-2019. W ich ramach kontrolujący korzystali zarówno z analiz sporządzonych przez podatników, jak i własnych, opracowanych z wykorzystaniem baz danych. Przedmiotem kontroli były transakcje dotyczące:

• sprzedaży dóbr,
• zakupu dóbr,
• świadczenia usług,
• zakupu usług,
• udostępnienia wartości niematerialnych i prawnych,
• korzystania z wartości niematerialnych i prawnych,
• udzielania finansowania,
• korzystania z finansowania.

Niestety Ministerstwo Finansów nie prowadzi szczegółowych statystyk odnośnie liczby kontroli w zakresie poszczególnych rodzajów transakcji.  

Najczęściej wykrywane nieprawidłowości dotyczyły wyceny wartości niematerialnych i prawnych oraz restrukturyzacji. W efekcie przeprowadzonych w 2021 roku kontroli kwota doszacowanego dochodu wyniosła prawie 782,7 milionów złotych. Wartość ta jest aż o ponad 40% niższa w porównaniu z rokiem 2020, kiedy suma doszacowanego dochodu wyniosła około 1 336,4 milionów złotych.

Dane dotyczące liczby podmiotów wytypowanych do kontroli ze względu na występujące ryzyko nieprawidłowości wskazują, że z kwartału na kwartał podejmowane działania są intensyfikowane. W IV kwartale 2021 roku wyselekcjonowano do przeprowadzenia czynności kontrolnych 31 podmiotów, natomiast w I i II kwartale 2022 roku liczba ta wyniosła odpowiednio 66 podmiotów oraz 93 podmioty.

Zaprezentowane statystyki pokazują, że ceny transferowe wciąż budzą zainteresowanie organów podatkowych. Sam 2021 rok, ze względu na sytuację pandemiczną, być może nie był w tym zakresie przełomowy, jednakże po wstępnych danych za pierwsze półrocze 2022 roku można spodziewać się, że temat ten jest obecnie pod lupą urzędów.

Niestety tematyka cen transferowych stanowi dość szerokie pole do dyskusji interpretacyjnych i nie jest jednoznaczna stąd też organy podatkowe mogą kwestionować przyjęte w dokumentacji podejście. Z naszych obserwacji wynika, że w trakcie trwania kontroli urzędy zadają coraz bardziej szczegółowe i merytoryczne pytania, co znacznie wydłuża ich przebieg. Ponadto praktyka pokazuje, że często podatnicy, aby wywalczyć swoje racje, muszą skierować sprawę na drogę postępowania sądowego.

W naszych wpisach kilkukrotnie poruszaliśmy już zagadnienie orzecznictwa z zakresu cen transferowych: (np. https://www.mddp.pl/warto-walczyc-o-swoje-z-organami-podatkowymi-korzystne-orzecznictwo/)

Zagadnienie to jest o tyle istotne, że ewentualne kontrole mogą wiązać się ze znacznym zaangażowaniem czasowym ze strony podatników, a w przypadku wykazanych nieprawidłowości również z nałożeniem na nich sankcji. Warto zatem odpowiednio wcześniej zadbać o to, aby dokumentacja była przygotowana w sposób kompletny i bez żadnych wątpliwości udowadniała, że transakcja pomiędzy podmiotami powiązanymi została ustalona na warunkach rynkowych.