Kolejne zwolnienie nie dla transakcji rajowych

Obecnie podatnicy po raz pierwszy mierzą się z identyfikacją ewentualnych obowiązków cen transferowych, wynikających z tzw. pośrednich transakcji rajowych. W tym zakresie pojawia się nadal wiele wątpliwości. Jedna z nich została przedstawiona w interpretacji indywidualnej z dnia 15 czerwca 2022 r. (sygn. 0111-KDIB1-2.4010.676.2021.1.DP).

Trudności w określeniu obowiązków transakcji rajowych

Według organów transakcje rajowe (bezpośrednie i pośrednie) nie mogą korzystać z żadnych ze zwolnień dostępnych dla pozostałych transakcji, objętych obowiązkami cen transferowych.

Taki wniosek organu dotyczył obowiązków podatnika, który nabył usługi od podmiotu niepowiązanego w ramach przetargu nieograniczonego. Ze względu na wysoką wartość transakcji podatnik sprawdził kontrahenta i otrzymał od niego informację, że ten posiada przedstawicielstwo prawne w Hongkongu.

Na tej podstawie podatnik określił, że transakcja została dokonana pośrednio z podmiotem rajowym, ale może skorzystać ze zwolnienia z obowiązków dokumentacyjnych. Jako argument za zwolnieniem podatnik wykorzystał fakt, że wynagrodzenie zostało ustalone w drodze przetargu nieograniczonego.

Doprecyzowanie czy rozszerzenie obowiązków?

Kwestią sporną pomiędzy podatnikiem a organem było rozumienie połączenia przepisów dotyczących obowiązków transakcji rajowych i tych dotyczących zwolnień dokumentacyjnych.

W trakcie 2021 r. brzmienie przepisów wskazywało, że wszystkie wymienione w nich transakcje podlegają zwolnieniu ze sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych. Dopiero w nowelizacji na 2022 r. wskazano, że zwolnieniu nie podlegają transakcje rajowe.

Podatnik uznał więc, że usunięcie zwolnień dla transakcji rajowych ma miejsce dopiero od 1 stycznia 2022 r. Zdaniem Organu nowelizacja przepisu miała jednak charakter jedynie doprecyzowujący, a nie zmieniający dotychczasowy sens. Przez to, według organu, zwolnienia ze sporządzania dokumentacji nie dotyczyły transakcji rajowych jeszcze przed nowelizacją.

W tym miejscu organ przytoczył uzasadnienie do poprzedniej nowelizacji przepisów (z 2021 r.), według którego dokonano rozszerzenia obowiązków dokumentacyjnych dla transakcji rajowych. Rozszerzenie to polegało jednak na objęciu dokumentacją także transakcji sprzedażowych i transakcji pośrednich, a ustawodawca nie odniósł się do możliwości wykorzystywania zwolnień do tych transakcji. Także w uzasadnieniu nowelizacji z 2022 r. (tzw. Polski Ład) ustawodawca nie odniósł się do intencji usunięcia zwolnień dokumentacyjnych dla transakcji rajowych.

W związku z tym, rozumienie nowelizacji na 2022 r. jako wyłączenia ze zwolnienia dla transakcji rajowych lub jedynie doprecyzowania wcześniejszych intencji może budzić wątpliwości podatników.

Dostępne zwolnienia

Na podstawie omówionej interpretacji podatnik nie może skorzystać z żadnego z dostępnych zwolnień dokumentacyjnych i powinien sporządzić dokumentację cen transferowych za 2021 r. dla transakcji z podmiotem niepowiązanym oraz raportować ją w formularzu TP-R.

Jednocześnie, dla transakcji rajowych realizowanych już od 2021 r. możliwe jest wykorzystanie zwolnienia ze sporządzania analiz cen transferowych, co wprowadziła nowelizacja przepisów cen transferowych w ramach Polskiego Ładu. Jest to obecnie jedyne zwolnienie przysługujące pośrednim transakcjom rajowym, których obowiązki zostaną najprawdopodobniej zliberalizowane w ramach zaproponowanej ostatnio przez Ministerstwo Finansów kolejnej nowelizacji przepisów.

Abstrahując od samych przepisów, których wprowadzenie nadal pozostaje dla nas niezrozumiałe, założenie, że transakcje rajowe nie mogą skorzystać ze zwolnień dokumentacyjnych powoduje, że w przypadku transakcji z podmiotami niepowiązanymi mamy do czynienia z bardziej rygorystycznymi obowiązkami niż w przypadki transakcji z podmiotami powiązanymi. Na takie założenie ustawodawcy będące dużym obciążeniem dla podatników wskazuje wprost samo skonstruowanie przepisów, które trudno interpretować inaczej. Naszym zdaniem nie jest to właściwe podejście do obowiązków cen transferowych polskich podatników.

***

Zachęcamy do zapoznawania się z naszymi publikacjami w tym temacie.