Jak pokazać samofakturowanie w JPK_FA?

Co do zasady to podatnik dokonujący sprzedaży jest zobowiązany do wystawienia faktury dokumentującej tę sprzedaż. Następnie taką fakturę powinno się przekazać nabywcy. Możliwa jest jednak zamiana tych ról, czyli tzw. samofakturowanie. W takim przypadku to nabywca, w imieniu sprzedawcy, wystawia fakturę dokumentującą sprzedaż dostawcy. Najczęściej można spotykać się z taką sytuacją w przypadku transakcji transgranicznych (WDT, WNT), ale nic nie stoi na przeszkodzie, aby takie rozwiązanie wdrożyć również do lokalnych transakcji.

Oczywiście, aby fakturowanie sprzedaży odbywało się przez nabywcę, muszą być spełnione pewne, dość proste, warunki. Po pierwsze konieczna jest umowa pomiędzy stronami (teoretycznie w dowolnej formie, jednak z racji dowodowych w praktyce najlepiej zawrzeć umowę na piśmie), po drugie dostawca musi zatwierdzić takie faktury (dopuszczalna jest tzw. „milcząca” zgoda), oraz po trzecie, faktura musi, oprócz spełnienia standardowych wymagań, zawierać słowo „samofakturowanie”.

Przyjmijmy więc, że wszystkie warunki są spełnione i nabywca dokumentuje sprzedaż dostawcy. Oczywistym jest, że w JPK_VAT faktury takie wykazuje sprzedawca, gdyż dokumentują one jego sprzedaż. Powstaje jednak pytanie, kto powinien przedstawić te faktury w strukturze JPK_FA? Nabywca, dostawca, a może obaj?

Kwestia ta jest istotna, gdyż w JPK_FA w polu P_17 należy wskazać wartość „true” albo „false” w zależności od tego, czy dana faktura jest wystawiona w trybie samofakturowania czy też nie. Wydaje się, że właściwym podejściem powinno być wykazanie tych faktur przez sprzedawcę, gdyż w JPK_FA powinny być ujmowane tylko faktury sprzedaży, a nie zakupu, zaś nabywca wykonuje w tym przypadku jedynie czynność techniczną związaną z wystawieniem faktury, działając w imieniu dostawcy. Dostawca może mieć jednak problem z wygenerowaniem takich danych w swojej strukturze JPK_FA bezpośrednio z systemu, bo tych faktur nie wystawił.

Podobnej odpowiedzi udzieliło Centrum Kompetencyjnym Usług Elektronicznych – „w związku z tym, że w JPK_FA należy raportować wyłącznie faktury sprzedaży podatnika, do którego zostało skierowane żądanie przekazania tych faktur to faktury wystawione za pomocą programów komputerowych w imieniu innego podatnika VAT (tzw. „samofakturowanie”) powinny być dostępne i przekazane w formie pliku JPK_FA temu podatnikowi, jeśli organ podatkowy zwróci się do niego z żądaniem dostarczenia jego faktur sprzedaży.”

Oznacza to, że jako nabywca dokonujący samofakturowania nie musimy wykazywać w strukturze JPK_FA faktur, które wystawiliśmy w imieniu naszego dostawcy. Jednak w przypadku gdyby dostawca został poproszony o przekazanie pliku JPK_FA, to może zwrócić się do nabywcy o przekazanie danych o tych fakturach w formie JPK_FA. Pytanie czy istnieje faktyczna możliwość przygotowania takiego pliku JPK_FA przez system nabywcy i czy to oznacza, że sprzedawca powinien przekazać dwa pliki JPK_FA – jeden swój, a drugi otrzymany od nabywcy? W tym zakresie trzeba jednak poczekać jaka praktyka się wykreuje, choć w zasadzie w każdym momencie organy podatkowe mogą zażądać pliku JPK_FA od sprzedawcy.