Jak podatki wspierają innowacje i rozwój w branży IT?

Przedsiębiorcy działający w branży IT mogą korzystać z szerokiego wachlarza ulg i preferencji podatkowych, które mają na celu wspieranie innowacyjności oraz rozwoju technologicznego. Przeznaczenie  licznych rozwiązań konkretnie dla tej dynamicznie rozwijającej się gałęzi gospodarki nie dziwi, biorąc pod uwagę jej kluczową rolę w tworzeniu nowoczesnych rozwiązań dla firm.

Wśród najbardziej popularnych i dostępnych w branży IT instrumentów podatkowych można wymienić:

1. 1. ulgę badawczo-rozwojową (umożliwiającą odliczenie kosztów związanych z działalnością B+R),
   2. preferencyjną 5% stawkę podatku dla dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej (tzw. IP Box),
   3. ulgę na innowacyjnych pracowników czy
   4. możliwość stosowania 50% kosztów uzyskania przychodu przez pracowników twórczych.

Wyliczenie to nie zamyka jednak listy dostępnych rozwiązań preferencyjnych dla branży IT (np. w niektórych przypadkach podatnicy będą mogli skorzystać ze zwolnienia z opodatkowania CIT lub PIT w ramach Polskiej Strefy Inwestycji, czy przyśpieszonej amortyzacji środków trwałych poddanych szybkiemu postępowi technicznemu).

Odpowiednie połączenie tych rozwiązań może znacząco obniżyć obciążenia podatkowe zarówno przedsiębiorców, jak i ich pracowników oraz współpracowników. Poniżej przedstawiamy charakterystykę najczęściej stosowanych preferencyjnych rozwiązań podatkowych w branży IT.

Ulga badawczo-rozwojowa

Działalność badawczo-rozwojową (na potrzeby ulgi B+R) należy rozumieć jako prace rozwojowe lub badania naukowe spełniające łącznie trzy warunki: twórczości, systematyczności oraz zwiększenia zasobów wiedzy lub wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. Ta definicja często jest spełniona przez kreatywne działania w branży IT, np. tworzenie nowego oprogramowania, aplikacji lub skryptów.

W praktyce z ulgi B+R będzie mógł skorzystać zasadniczo każdy software house, który tworzy nowe rozwiązania.

Na czym polega ulga B+R?

Ulga B+R umożliwia nawet dodatkowe odliczenie od podstawy opodatkowania określonych kosztów uzyskania przychodów poniesionych na działalność badawczo-rozwojową, np.:

• • 200% kosztów osobowych (wynagrodzeń pracowników wraz ze składkami na ubezpieczenia społeczne w takim zakresie, w jakim angażują się oni w projekty badawczo-rozwojowe),
  • 100% pozostałych kosztów kwalifikowanych (np. kosztów nabycia materiałów i surowców lub sprzętu specjalistycznego bezpośrednio związanych z prowadzoną działalnością badawczo-rozwojową).

W firmach IT największe korzyści z ulgi B+R wynikają z odliczeń kosztów pracowniczych, przede wszystkim wynagrodzeń programistów. W ramach wydatków innych niż na wynagrodzenia dla pracowników podatnicy mogą odliczyć również koszty koniecznych zasobów do prowadzenia prac B+R, w tym m.in. kosztów komputerów, urządzeń peryferyjnych do komputerów, licencji na oprogramowanie.

Skorzystanie z ulgi badawczo-rozwojowej, co do zasady, nie wymaga ukończenia prac nad danym projektem ani uzyskania w związku z nim przychodów. Możliwe jest bowiem, że prace badawczo-rozwojowe skończą się niepowodzeniem.

Ulga na innowacyjnych pracowników

Ulga ta stanowi uzupełnienie powyżej opisanej ulgi B+R. Jest ona ekwiwalentem zwrotu gotówkowego, służącego szybszemu rozliczeniu kosztów kwalifikowanych ulgi B+R w przypadku zbyt niskiego w danym roku podatkowym dochodu lub osiągnięcia straty – w miejsce przenoszenia tych kosztów do odliczenia w kolejnych 6 latach podatkowych.

Z ulgi na innowacyjnych pracowników mogą skorzystać przedsiębiorcy będący płatnikami PIT, którzy prowadzą działalność badawczo-rozwojową. W ramach ulgi podatnik odlicza od zaliczek na PIT – pobieranych od pracowników zatrudnionych m.in. na podstawie umowy o pracę lub umów cywilnoprawnych – iloczyn kosztów kwalifikowanych, których nie odliczył od swojego dochodu w zeznaniu rocznym w ramach ulgi B+R i stawki podatku obowiązującej podatnika w danym roku podatkowym. Możliwość odliczenia kosztów działalności badawczo-rozwojowej od zaliczki na PIT występuje w odniesieniu do pracowników poświęcających co najmniej 50% swojego czasu pracy w poszczególnych miesiącach na zadania z zakresu B+R.

IP Box

IP Box jest ulgą pozwalającą na zastosowanie 5% stawki podatku do dochodów uzyskiwanych z komercjalizacji kwalifikowanych praw własności intelektualnej,  uzyskanych w ramach prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej czyli np. zbycia prawa, udzielenia licencji lub uwzględnienia danego IP w cenie danego produktu oferowanego na rynku. Ulga IP Box znajduje zastosowanie zarówno w przypadku podatników CIT, którzy są opodatkowani na zasadach ogólnych, jak i podatników PIT opodatkowanych według skali podatkowej lub podatkiem liniowym.

Jednym z kwalifikowanych praw własności intelektualnych podlegających 5% stawce podatku w ramach IP Box jest autorskie prawo do programu komputerowego. Oznacza to, że to ustawodawca wprost wskazał, że IP Box może mieć zastosowanie w branży IT.

Przy rozliczeniu IP Box Istotne jest, że dokonuje się go w zeznaniu rocznym, zatem nie ma możliwości rozliczenia IP Box w zaliczkach na podatek dochodowy (PIT lub CIT). Przed samym rozliczeniem warto przygotować się do takiego rozliczenia, np. poprzez weryfikację prowadzonej ewidencji, czy złożenie wniosku o interpretację indywidualną, w celu potwierdzenia możliwości skorzystania z IP Box.

Warto podkreślić, że zarówno ulgę na działalność badawczo-rozwojową jak i IP Box można rozliczyć wstecz za nieprzedawnione lata podatkowe poprzez korektę zeznań rocznych PIT lub CIT, a następnie złożenie wniosków o stwierdzenie nadpłaty.

Ważne!
Z końcem 2024 r. przedawni się możliwość rozliczenia ulgi B+R za 2018 r. dla podatników mających rok podatkowy zbieżny z rokiem kalendarzowym.

Ryczałt dla informatyków współpracujących na podstawie kontraktu B2B

W ostatnich latach wśród osób fizycznych prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą w branży IT coraz popularniejszy staje się opodatkowanie w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Stanowi on prostszy model opodatkowania działalności gospodarczych niż zasady ogólne czy opodatkowanie podatkiem liniowym. Podstawą opodatkowania jest bowiem przychód, a nie dochód (przychody-koszty uzyskania przychodów). 

Stawka ryczałtu jest uzależniona od faktycznie wykonywanej działalności gospodarczej i kwalifikacji jej do odpowiedniego kodu PKWiU. W branży IT najczęściej stosuje się stawki 8,5%, 12% lub 14%.

Przykładowo przedsiębiorcy świadczący usługi związane z:

• • projektowaniem graficznym – korzystają ze stawki 14%,
  • oprogramowaniem, doradztwem w zakresie oprogramowania i sprzętu komputerowego – korzystają ze stawki 12%.

Natomiast stawka 8,5% dotyczy usług, które nie zostały wprost wymienione w ustawie o ryczałcie od przychodów ewidencjonowanych. Sięgając do linii interpretacyjnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej można założyć, że w określonych sytuacjach uprawnionymi do skorzystania z niej mogą być, np. product manager, project manager, tester aplikacji, architekt IT.

Warto jednak podkreślić, że pojawiają się spory interpretacyjne w zakresie stosowania 8,5% i 12% stawki ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych pomiędzy podatnikami działającymi w branży IT oraz organami podatkowymi. Przed zastosowaniem odpowiedniej stawki ryczałtu warto przeanalizować faktyczny zakres wykonywanych prac, w tym zapisy umów pomiędzy przedsiębiorcami z branży IT i zleceniodawcami. W przypadku pojawienia się wątpliwości, w celu zabezpieczenia pozycji podatkowej podatnika, można rozważyć uzyskanie opinii interpretacyjnej z GUS w zakresie klasyfikacji PKWiU wykonywanej działalności gospodarczej, a następnie interpretacji indywidulanej wydawanej przez Dyrektora KIS.

50% koszty autorskie

To reguła dotycząca pracowników, jak i osób współpracujących na podstawie umowy zlecenia oraz umowy o dzieło wykonujących działalność twórczą i uzyskujących przychody z przeniesienia autorskich praw do stworzonych utworów. Podwyższone koszty uzyskania przychodu mogą być stosowane do przychodów podatników z tytułów określonych w ustawie o PIT, w tym m.in. przychodów z działalności twórczej w zakresie programów komputerowych, gier komputerowych, czy działalności badawczo-rozwojowej. W ramach 50% kosztów uzyskania przychodów podatnicy mogą odliczyć nie więcej niż 120 tys. zł rocznie.

50% koszty uzyskania przychodów może zastosować  zatem np. programista otrzymujący honorarium za stworzenie kodu źródłowego i przeniesienie prawa do niego na pracodawcę. Należy jednak pamiętać, że kwestia przeniesienia praw autorskich (chociaż co do zasady dzieje się to automatycznie) może wymagać odpowiedniego uregulowana w umowie z pracodawcą.  

Podsumowanie

Przedsiębiorcy z branży IT mogą wybierać spośród licznych preferencji podatkowych, jednak bardzo istotne jest kompleksowe podejście i opracowanie strategii implementacji wyżej wymienionych ulg.

Przykładowo z ulgi B+R oraz IP Box można korzystać równolegle obniżając swoje zobowiązania podatkowe. W przypadku nabywania efektów pracy twórczej pracowników można dodatkowo rozważyć weryfikację, czy nie przysługują tym pracownikom 50% koszty uzyskania przychodów.   

Jak MDDP wspiera sektor IT?

W celu wdrożenia  rozwiązań optymalnych dla danego modelu biznesowego oceniamy  charakter działalności, identyfikujemy zakres i zasady rozliczania potencjalnych ulg i przygotowujemy służące temu procedury wspomagające procesy dokumentacyjne i ewidencyjne. Aby zabezpieczyć sytuację prawno-podatkową przedsiębiorcy sporządzamy wnioski o interpretacje indywidualne lub tzw. defence file.

Zapewniamy kompleksowe wsparcie na etapie wdrożenia oraz rozliczania ulg. Przeprowadzamy również okresowe audyty  weryfikujące  poprawność stosowania podatkowych rozwiązań preferencyjnych.

Jeżeli działają  Państwo  w branży IT i zastanawiają się nad wdrożeniem poszczególnych ulg lub weryfikacją poprawności ich rozliczania, zapraszamy do kontaktu.