Interpretacja indywidualna dotycząca kryptowalut może mieć skutki także dla innych fundacji rodzinnych

W opublikowanej 16 września 2024 r. interpretacji indywidualnej o sygnaturze 0111-KDIB1-2.4010.340.2024.1.BD Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: „Dyrektor KIS”) uznał, że zbycie przez fundację rodzinną kryptowalut nie będzie korzystać z podmiotowego zwolnienia z podatku.

Zarys stanu faktycznego

Fundacja rodzinna planowała inwestować posiadane środki pieniężne w różne aktywa inwestycyjne, w tym także kryptowaluty. Inwestycje miałyby na celu ochronę posiadanego przez fundację majątku, a także, przede wszystkim, zwiększenie jego wartości.

Zdaniem fundacji nabywanie mienia nie było motywowane wyłącznie jego przyszłą odsprzedażą. Fundacja nie przewidywała ani minimalnego ani maksymalnego okresu przetrzymywania tych aktywów, a ewentualna sprzedaż miała wynikać jedynie z zaistnienia zdarzeń losowych, takich jak osiągnięcie przez dane aktywo oczekiwanego poziomu wzrostu wartości.

W związku z powyższym fundacja zwróciła się do Dyrektora KIS z pytaniem, czy sprzedaż nabytych przez nią kryptowalut będzie korzystać ze zwolnienia podmiotowego zawartego w art. 6 ust. 1 pkt. 25 Ustawy o CIT. Zdaniem fundacji sprzedaż kryptowalut stanowi dozwoloną działalność gospodarczą fundacji rodzinnej i dochodu fundacji rodzinnej z tego tytułu będą podlegać zwolnieniu od CIT.

Stanowisko Dyrektora KIS

Dyrektor KIS uznał stanowisko fundacji za nieprawidłowe i orzekł, że dochody ze sprzedaży nabytych przez nią kryptowalut nie będą korzystały ze zwolnienia podatkowego i w rezultacie powinny być opodatkowane 25% CIT.

W ocenie organu interpretacyjnego nadrzędnym celem nabywania składników majątku była ich późniejsza sprzedaż związana ze wzrostem wartości. Nabycie przez fundację rodzinną mienia w antycypacji wzrostu jego wartości jest równoznaczne z nabyciem w celu dalszego zbycia, a jako takie, wprost wyłączone jest z zakresu dozwolonej działalności fundacji rodzinnej.

Przepisy ustawy o fundacji rodzinnej nie pozostawiają wątpliwości: nabycie przez fundację mienia wyłącznie w celu jego dalszego zbycia nie może być uznane za dozwoloną działalność gospodarczą tej instytucji.

Literalnie więc, niezależnie od okresu przez jaki fundacja posiadać będzie takie aktywo, dochód z jego przyszłej sprzedaży związanej ze zwiększenia wartości będzie podlegać podwyższonej, 25% stawce CIT, o ile tylko mienie zostało nabyte wyłącznie w celu dalszego zbycia.

Potencjalne problemy fundacji rodzinnych

Przepis ten jest kłopotliwy o tyle o ile w istocie uderza we wszystkie (inne niż specyficznie zeń wyłączone inwestycje, jak np. w papiery wartościowe) inwestycje fundacji rodzinnej opierające się na założeniu wzrostu wartości mienia. A mogą to mogą być także inne składniki, takie jak waluty obce, tokeny NFT, metale i kamienie szlachetne, dzieła sztuki, zabytkowe pojazdy, nieruchomości, itd. Pamiętajmy, że głównym celem fundacji rodzinnej jest gromadzenie mienia i zarządzanie nim w interesie beneficjentów. Poprzez zarządzanie naszym zdaniem należy rozumieć ochronę przed utratą tego mienia oraz ochronę przed utratą wartości przez to mienie. Prawidłowo funkcjonująca (zarządzana) fundacja rodzinna powinna te cele realizować i – wydaje się – iść także dalej i powierzone jej mienie pomnażać.

Kiedy sankcyjną stawką CIT nie będzie miała zastosowania?

We wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej fundacja rodzinna wprost wskazała, że głównym celem inwestowania w kryptowaluty jest zwiększenie posiadanego przez nią majątku w wyniku wzrostu ich wartości. W rezultacie Dyrektor KIS wskazał na to, co wprost wynika z przepisu. Naszym zdaniem ocena sytuacji byłaby jednak inna, gdyby posiadane przez fundację aktywa nie zostały nabyte wyłącznie w celu dalszego zbycia. Istotny zatem i decydujący jest cel przyświecający fundacji rodzinnej, gdy nabywa określone mienie. Do wyobrażenia jest sytuacja, w której fundacja rodzinna nabywa mienie w celu np. osiągania przychodów z najmu tego mienia czy regulowania zobowiązań.

Podobne stanowisko zostało wyrażone w interpretacji indywidualnej z 23 lipca 2024 r., sygn., 0111-KDIB1-1.4010.351.2024.1.KM, w której Dyrektor KIS uznał, że osiągane przez fundacje rodzinną przychody z tytułu wymiany walut są zwolnione z opodatkowania, gdy do sprzedaży waluty dochodzi w celu uregulowania płatności, a nie celu osiągnięcia zysku.

Wnioski

Pomimo że opisywana sprawa na pierwszy rzut oka dotyczy rzadko poruszanego problemu, jakim jest nabywanie przez fundację rodzinną kryptowalut, może ona mieć istotny wpływ na wiele innych fundacji rodzinnych, które zdecydowały się chronić mienie poprzez dokonywanie inwestycji opartych o wzrost wartości.

Zarówno fundatorzy jak i zarządzający fundacjami rodzinnymi powinni ostrożnie podchodzić do obierania metod ochrony powierzonego fundacji mienia. W MDDP pomagaliśmy utworzyć i pomagamy na bieżąco wielu fundacjom rodzinnym. Nasi eksperci chętnie podzielą się z Państwem swoim doświadczeniem.