Informatykom coraz trudniej skorzystać z 8,5-proc. stawki ryczałtu

Informatycy prowadzący własną działalność gospodarczą mogą, co do zasady, dokonać wyboru zryczałtowanego podatku dochodowego jako formy opodatkowania uzyskiwanych przez nich przychodów z tej działalności, o ile spełnią warunki zastosowania ryczałtu określone w ustawie[1]. Powinni jednak mieć na uwadze, że nie zawsze będą uprawnieni do 8,5-proc. ryczałtu.

Co wynika z przepisów?

Co do zasady, stawka zryczałtowanego podatku dochodowego zależy od rodzaju usług sklasyfikowanych w PKWiU 2015.

Ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym wskazuje, że przychody z działalności usługowej podlegają opodatkowaniu 8,5-proc. stawką, chyba że dla danej kategorii przychodów przewidziana została odmienna stawka ryczałtu[2].

Wyższa, 12-proc. stawka, ma zastosowanie m.in. do przychodów ze świadczenia usług związanych z oprogramowaniem (PKWiU ex 62.01.1)[3].

Zmiana stanowiska Dyrektora KIS

Ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym nie zawiera wskazówek, co należy rozumieć pod pojęciem usług związanych z oprogramowaniem. W szczególności nie odpowiada na pytanie, czy chodzi tu wyłącznie o usługi programistów, czy również innych specjalistów z branży IT, którzy, choć nie przygotowują czy też nie modyfikują kodów źródłowych, uczestniczą w procesie tworzenia programów komputerowych.

W tych okolicznościach nie może dziwić ogromna liczba składanych przez informatyków wniosków o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej, celem potwierdzenia prawidłowości stosowanej stawki ryczałtu.

Dyrektor KIS akceptował w przeszłości rozliczanie świadczonych przez specjalistów IT usług niezwiązanych bezpośrednio z programowaniem, korzystniejszą – 8,5-proc. stawką ryczałtu.

Od końca 2022 r. obserwujemy jednak zmianę podejścia Dyrektora KIS do stosowania stawek ryczałtu do wynagrodzeń informatyków. Coraz częściej w wydawanych interpretacjach podatkowych Dyrektor KIS odmawia prawa do korzystania z 8,5-proc. stawki ryczałtu wychodząc z założenia, że usługami związanymi z oprogramowaniem są nie tylko usługi tworzenia kodów źródłowych przez programistów, ale wszelkie usługi związane z projektowaniem i rozwojem technologii informatycznych dla sieci i systemów komputerowych.

Przykładowo w interpretacji z 21 listopada 2023 r.[4] Dyrektor KIS wskazał, że:

Przepis art. 12 ust. 1 pkt 2b lit. b ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, w przypadku PKWiU ex 62.01.1 wskazuje na związek świadczonych usług z oprogramowaniem, nie zawężając tych czynności wyłącznie do kwestii programowania. Przy czym przepis ten nie odwołuje się ani do bezpośredniego, ani też pośredniego związku z oprogramowaniem. W tej regulacji nie ma też mowy o usługach polegających na programowaniu (tworzeniu kodów źródłowych programów komputerowych), a związanych z oprogramowaniem. Zgodnie bowiem z wykładnią literalną słowo „związany z” oznacza „dotyczy czegoś, mający związek z czymś lub kimś”. Tym samym, usługi związane z oprogramowaniem to usługi, które dotyczą oprogramowania, przy czym sformułowanie „oprogramowanie” ma tu znaczenie szersze niż „program komputerowy”. Usługi związane z oprogramowaniem nie polegają jedynie na programowaniu, czyli tworzeniu kodów źródłowych przez programistów, są to wszelkie inne usługi związane z projektowaniem i rozwojem technologii informatycznych dla sieci i systemów komputerowych[5].

Stanowisko Dyrektora KIS jest o tyle kontrowersyjne, że nie wynika z żadnej zmiany przepisów podatkowych. Niemniej to stanowisko znajduje uznanie w aktualnie wydawanych wyrokach sądów administracyjnych. Tak przykładowo WSA w Poznaniu w wyroku z 26 września 2023 r.[6] wskazał, że:

Wszystkie usługi mające związek nawet pośredni z oprogramowaniem powinny zostać zaliczone do usług związanych z oprogramowaniem. Podkreślić również należy, że systemy, systemy informatyczne i aplikacje wchodzą w zakres pojęcia „oprogramowanie” zatem wszelkie usługi z nimi związane spełniają przesłankę wykluczającą możliwość zastosowania stawki podatku w wysokości 8,5 proc.[7].  

Co to oznacza dla rozliczeń informatyków?

Znaczący wpływ na praktyczne podejście do opodatkowania przychodów z szeroko pojętych usług IT będą miały w przyszłości wyroki NSA ze skarg podatników na niekorzystne rozstrzygnięcia sądów I instancji.

Niemniej, negatywne dla podatników aktualne stanowisko prezentowane w interpretacjach Dyrektora KIS oraz wyrokach sądów administracyjnych sprawia, że informatycy stosujący 8,5-proc. stawkę ryczałtu mogą mieć coraz więcej wątpliwości, odnośnie do prawidłowości swoich rozliczeń. Nie można bowiem wykluczyć, że pod wpływem niekorzystnego orzecznictwa fiskus będzie baczniej przyglądał się rozliczeniu przychodów z działalności gospodarczej, prowadzonej w sektorze IT.

Na ten moment specjaliści IT mają kilka możliwych scenariuszy działania. Zanim jednak zostaną postawieni przed wyborem odpowiedniego rozwiązania, powinni przyjrzeć się realizowanym przez siebie usługom oraz postanowieniom zawieranych umów B2B i ocenić ryzyko zakwestionowania przez organy podatkowe stosowanej stawki ryczałtu.

*****

[1] Ustawa z 20 listopada 1998 r. ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. z 2022 r., poz. 2540 ze zm.).

[2] Art. 12 ust. 1 pkt 5 lit. a) ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

[3] Art. 12 ust. 1 pkt 2b lit. b) ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

[4] Sygn. 0112-KDSL1-1.4011.346.2023.2.AK.

[5] Podobne stanowisko Dyrektor KIS wyraził w innych interpretacjach indywidualnych, m.in. z 20 listopada 2023 r. sygn. 0113-KDIPT2-1.4011.609.2023.3.ID, z 31 października 2023 r. sygn. 0113-KDIPT2-1.4011.531.2023.4.DJD, z 18 września 2023 r. sygn. 0113-KDIPT2-1.4011.499.2023.2.HJ, z 23 sierpnia 2023 r. sygn. 0114-KDIP3-2.4011.615.2023.3.MR.

[6] Sygn. I SA/Po 567/23.

[7] Podobnie orzekł m.in. WSA w Gliwicach w wyroku z 25 września 2023 r. sygn. I SA/Gl 581/23, WSA w Gdańsku w wyroku z 23 sierpnia 2023 r. sygn. I SA/Gd 278/23, WSA w Krakowie w wyroku z 11 sierpnia 2023 r. sygn. I SA/Kr 504/23.