Hipotetyczne odsetki w Polsce – jak obniżyć podatek CIT?

Wielu przedsiębiorców w Polsce chciałoby mieć niższe zobowiązania podatkowe. Warto przyjrzeć się możliwościom, które wprowadził ustawodawca.
Jednym z takich mechanizmów, który może pomóc w obniżeniu podatku CIT, są hipotetyczne odsetki od kapitału własnego.

Czym są hipotetyczne odsetki?

Hipotetyczne odsetki to kwota, którą spółka potencjalnie zapłaciłaby w formie odsetek, gdyby zamiast finansować swoją działalność kapitałem własnym, skorzystała z zewnętrznego finansowania, np. kredytu. Polski system podatkowy pozwala jednak na uwzględnienie tych odsetek jako koszt podatkowy, co w efekcie prowadzi do obniżenia zobowiązań podatkowych.

Jak działa mechanizm hipotetycznych odsetek?

Mechanizm hipotetycznych odsetek pozwala spółkom na zaliczenie do kosztów uzyskania przychodu określonych kwot związanych z zatrzymanym zyskiem lub dopłatami wniesionymi przez wspólników. Kluczowe zasady działania tego mechanizmu są następujące:

• hipotetyczne odsetki dotyczą kapitału zapasowego lub rezerwowego, utworzonego z zysków spółki lub z dopłat wniesionych przez wspólników;
• koszt podatkowy oblicza się na podstawie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego (NBP) powiększonej o 1 punkt procentowy;
• odsetki można rozpoznawać jako koszt podatkowy przez maksymalnie trzy lata, przy czym limit roczny wynosi 250 000 zł.

Przykład obliczeń odsetek dla 2024 roku

Dla lepszego zobrazowania działania tego mechanizmu, warto spojrzeć na poniższy przykład.

Załóżmy, że spółka w 2024 roku podjęła uchwałę o zatrzymaniu 3 mln zł zysku na kapitale zapasowym.

Dla 2024 roku stopa referencyjna NBP wynosiła 5,75%, co oznacza, że do obliczenia hipotetycznych odsetek stosujemy wartość 6,75% (5,75% + 1%).

Obliczenia wyglądają następująco:

3 000 000 zł x 6,75% = 202 500 zł

Spółka będzie mogła zatem wykazać w swoim zeznaniu podatkowym koszt w wysokości 202 500 zł, co przełoży się na obniżenie podstawy opodatkowania. Co więcej, koszt ten można rozpoznać także w dwóch kolejnych latach podatkowych, stosując aktualne stopy referencyjne NBP, przy czym należy pamiętać o rocznym limicie wynoszącym 250 000 zł.

Korzyści podatkowe z zastosowania mechanizmu i obowiązki spółki

Korzyści wynikające ze stosowania mechanizmu hipotetycznych odsetek:

• obniżenie podatku CIT – spółka może obniżyć swoją podstawę opodatkowania uwzględniając w kosztach dodatkowe 250 000 zł, co prowadzi do powstania realnych oszczędności (nawet 47 500 zł rocznie);
• motywacja do zatrzymywania zysków – korzystając z tego mechanizmu, spółki mogą budować własne rezerwy kapitałowe zamiast wypłacać zyski w formie dywidendy;
• zmiana finansowa – możliwość wykorzystania wewnętrznego finansowania w sposób podatkowo efektywny.

Obowiązki i ograniczenia wynikające z mechanizmu:

• okres korekty wynoszący 3 lata – po skorzystaniu z omawianego mechanizmu spółka musi monitorować swoją sytuację przez trzy lata, aby uniknąć konieczności korygowania kosztów lub rozpoznawania dodatkowych przychodów;
• limit roczny 250 000 zł – oznacza to, że duże spółki mogą nie być w stanie wykorzystać pełnego potencjału tego mechanizmu, ze względu na wyższe koszty;
• zmiany w stopie referencyjnej – trzeba pamiętać o bieżącej weryfikacji aktualizacji stopy referencyjnej NBP, ponieważ będzie ona wpływała na wysokość możliwych do rozpoznania kosztów.
• strata bilansowa – przepisów o hipotetycznych odsetkach nie stosuje się do dopłat i zysków przeznaczonych na pokrycie straty bilansowej.

Kto może skorzystać z hipotetycznych odsetek?

Mechanizm ten jest dostępny dla spółek, które:

• zatrzymały zyski na kapitale zapasowym lub rezerwowym;
• otrzymały dopłaty od wspólników zgodnie z obowiązującymi przepisami;
• rozliczają podatek CIT;
• z omawianej preferencji można skorzystać również za poprzednie lata i wykazać koszty dokonując korekty zeznania CIT-8.

Czy warto skorzystać z mechanizmu hipotetycznych odsetek?

Hipotetyczne odsetki to atrakcyjny, aczkolwiek wciąż niedoceniony mechanizm pozwalający na obniżenie podatku CIT. Dzięki niemu spółki mogą legalnie obniżyć swoje zobowiązania podatkowe, jednocześnie wzmacniając kapitał własny.