Fiskus da prawo do kosztów przy konwersji długu na kapitał

Podatkowe skutki konwersji długu na kapitał wiążą się z wieloma wątpliwościami. Jedna z nich ma być rozwiązana od 2019 r. W najnowszym bowiem projekcie zmian do ustaw o podatkach dochodowych (z 24.08.2018 r.) przewiduje się wprowadzenie przepisów wprost regulujących kwestię kosztów uzyskania przychodów przy przychodzie z aportu wierzytelności pożyczkowych oraz innych wierzytelności zaliczonych do przychodów. Niejednoznaczne jest, czy konwersja długu na kapitał stanowi wkład pieniężny czy niepieniężny. Ten pierwszy jest korzystniejszy, gdyż nie wiąże się z powstaniem przychodu. W ostatnich latach dominuje jednak stanowisko, że taka operacja skutkuje aportem niepieniężnym, który to powoduje powstanie przychodu podatkowego. Przy takim założeniu podatnicy powinni być uprawnieni do rozpoznania kosztów podatkowych w wysokości wartości konwertowanej wierzytelności. Zdarza się jednak, że organy podatkowe i sądy administracyjne odmawiają takiej możliwości (np. w wyroku WSA w Gliwicach z 10.04.2018 r., I SA/Gl 1282/17 czy wyroku WSA w Krakowie z 23.03.2017 r., I SA/Kr 129/17).  Nie ma bowiem przepisu, który wprost odnosiłby się do takich okoliczności. W aktualnym projekcie zmian przewiduje się wprowadzenie nowych art. 15 ust. 1j pkt 2a i 2b ustawy CIT wprost regulujących koszty uzyskania przychodów przy aporcie wierzytelności – w wysokości konwertowanej pożyczki lub innej wierzytelności zaliczonej uprzednio do przychodów należnych. Warto zauważyć, że od początku 2018 r. wprowadzono zasady ustalania kosztów uzyskania przychodów w zakresie aportu wierzytelności pożyczkowych, jednak tylko w stosunku do podatników prowadzących określoną działalność badawczo-rozwojową (art. 15 ust. 1j pkt 2a ustawy CIT).  Aktualnie przewiduje się zastąpienie tej regulacji przepisami obejmującymi wszystkie wierzytelności i bez ograniczeń podmiotowych. W konsekwencji, można zakładać, że od 2019 r. do konwersji wierzytelności na kapitał będą mieć zastosowanie bardziej klarowne regulacje. Niemniej, warto mieć na uwadze, że również aktualnie w przedmiotowej sytuacji podatnicy mają podstawę do rozpoznania kosztów podatkowych. Wynika to z art. 15 ust. 1j pkt 3 ustawy CIT, który to odnosi się do faktycznie poniesionych, niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów, wydatków na nabycie lub wytworzenie aportowanych składników majątku. Wierzytelność własna może być bowiem uznana za wytworzony składnik majątku. W ostatnim czasie takie korzystne stanowisko zaczęły również przyjmować niektóre składy sędziowskie.