Działalność społecznie odpowiedzialna – czy może być korzystna podatkowo?
- 3 minuty
Zgodnie z definicją Komisji Europejskiej corporate social responsibility [dalej: CSR] oznacza „koncepcję, zgodnie z którą przedsiębiorstwa dobrowolnie uwzględniają problematykę społeczną i środowiskową w swojej działalności gospodarczej i stosunkach z zainteresowanymi stronami”. Ze względu na rosnącą świadomość społeczną zagadnienia z zakresu projektów dotyczących społecznej odpowiedzialności biznesu coraz częściej są przedmiotem wniosków o wydanie indywidualnych interpretacji.
CSR to koszt podatkowy - utrwalona linia interpretacyjna
W wydawanych przez Dyrektora Krajowej Administracji Skarbowej interpretacjach utrwalony jest pogląd, zgodnie z którym wydatki na CSR zasadniczo mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Dyrektor KIS zwraca jednak uwagę, że wydatki te muszę spełnić ogólne zasady uznania ich za koszt – zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych [dalej: ustawa CIT] kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.
W interpretacji z 1 lipca 2020 r. [1] Dyrektor KIS zgodził się ze stanowiskiem podatnika, zgodnie z którym koszt uzyskania przychodu stanowią wydatki poniesione na działania CSR, polegające na budowaniu i wyposażaniu placów zabaw dla najmłodszych mieszkańców i przekazaniu go na użytkowanie gminom, w których podatnik prowadzi działalność. We wniosku o wydanie interpretacji wskazano, że „cele polityki CSR realizowane przez wnioskodawcę obejmują takie aspekty, jak zwiększenie rozpoznawalności priorytetów i działań społecznych spółki, zwiększenie świadomości roli społecznej spółki wśród mieszkańców regionu oraz aktywne uczestnictwo w zrównoważonym rozwoju społeczności i regionów, z którymi spółka jest związana. W ramach podejmowanych działań prospołecznych spółka inwestuje w relacje z otoczeniem firmy, co ma przyczynić się do wzrostu konkurencyjności przedsiębiorstwa wnioskodawcy oraz uwidocznić zaangażowanie spółki w lokalne działania społeczne”.
Z kolei w interpretacji z 18 sierpnia 2021 r. [2] wnioskodawca wskazał, że ponosi wydatki z zakresu CSR, polegające m.in. na finansowaniu stażów dla studentów i absolwentów, programów mentoringowych, a ponadto finansuje działania związane z ochroną środowiska, w tym ponosi wydatki na systemy monitorujące ptaki, sadzenie lasów czy wynoszenie gniazd ponad linie elektroenergetyczne. Dyrektor KIS potwierdził stanowisko podatnika, zgodnie z którym wydatki te stanowią dla niego koszt uzyskania przychodów.
Odliczenie możliwe, ale nie dla darowizn i reprezentacji
Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 14 ustawy CIT zasadniczo nie uważa się za koszty uzyskania przychodów darowizn i wszelkiego rodzaju ofiar. Darowizną jest świadczenie o nieekwiwalentnym charakterze, które cechuje bezinteresowność. W konsekwencji wydatki na CSR muszą charakteryzować się dwustronnością, aby mogły zostać zaliczone do kosztów podatkowych. W przywołanych interpretacjach wnioskodawcy wskazywali, że ponoszenie wydatków na CSR przyczynia się m.in. do budowania długotrwałych relacji z partnerami biznesowymi i społecznymi oraz do osiągania długoterminowego wzrostu dochodów. Takie uzasadnienia przekonały organ do uznania stanowisk wnioskodawców za prawidłowe.
Z drugiej strony ważnym jest odróżnienie wydatków na CSR od wydatków na reprezentację. Te drugie – podobnie jak darowizny – również nie stanowią kosztów uzyskania przychodu zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy CIT. W tym zakresie kluczowe jest dostrzeżenie różnicy pomiędzy wydatkami, mającymi na celu zbudowanie korzystnego obrazu przedsiębiorstwa, a wydatkami cechującymi się rzeczywistą społeczną odpowiedzialnością.
W praktyce dochodzi do sytuacji, w których organy dokonują odrębnej analizy poszczególnych wydatków związanych z realizacją projektu CSR. Wówczas może dojść do sytuacji, w której zakwestionowana zostaje poprawność zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów niektórych wydatków poniesionych w ramach projektu (np. wydatków związanych z organizacją atrakcji podczas wydarzenia, uznanych przez organy za koszty reprezentacji). Jednocześnie nie jest kwestionowany społecznie odpowiedzialny charakteru całego projektu i ujęcie pozostałych wydatków związanych z projektem jako kosztu podatkowego. Takie różnicowanie kosztów przez organy wydaje się nazbyt restrykcyjne.
Ujęcie w kosztach
Jako że wydatki na CSR nie mogą zostać przypisane bezpośrednio do uzyskania konkretnego przychodu, ale pozostają w pośrednim związku z przychodami uzyskiwanymi przez podatnika powinny one zostać ujęte w kosztach podatkowych w momencie ich poniesienia.
W praktyce dla celów odpowiedniego wyodrębnienia i dokumentowania kosztów poniesionych na CSR pomocne mogą okazać się wewnętrzne regulaminy projektów CSR czy zasady postepowania z partnerami biznesowymi i społecznymi.
Nowa ulga – na niektóre działania CSR
Od 2022 r. do ustawy CIT zostanie dodany art. 18ee, wprowadzający nową ulga podatkową (nazywaną także „ulgą na CSR”), pozwalającą dodatkowo ująć w kosztach podatkowych 50% kosztów poniesionych na działalność sportową, kulturalną i wspierająca szkolnictwo wyższe i naukę.
[1] Interpretacja indywidualna z 1 lipca 2020 r., sygn.: 0111-KDIB1-2.4010.186.2020.1.BD
[2] Interpretacja indywidualna z 18 sierpnia 2021 r., sygn.: 0111-KDIB1-2.4010.226.2021.1.MZA
Zachęcamy do bieżącego śledzenia publikacji naszych ekspertów w cyklu „MDDP dla Ziemi”
Powiązane treści
Paweł Wyciślik
Konsultant
Tel.: (+48) (22) 322 68 88