Dyrektywa CSRD wdrożona w Polsce – dowiedz się, kogo dotyczy obowiązkowe raportowanie ESG i jak się przygotować

13 grudnia 2024 r. Prezydent podpisał nowelizację ustawy o rachunkowości, biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz niektórych innych ustaw. Oznacza to, iż dyrektywa CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) została zaimplementowana do polskiego porządku prawnego.

Cel wprowadzenia nowych przepisów

Dyrektywa CSRD została przygotowana w celu ujednolicenia procesu raportowania danych z zakresu zrównoważonego rozwoju. Wprowadzone przepisy pozwolą na to, aby opublikowane raporty były wiarygodne i łatwe do weryfikacji, a zakres danych był bardziej szczegółowy i oparty na określonych zasadach. Dzięki wprowadzeniu jednolitych standardów będą one również łatwo porównywalne.

Zakres podmiotowy

Sprawozdawczość zrównoważonego rozwoju nie jest nowym obowiązkiem, ponieważ zgodnie z art. 49b ustawy o rachunkowości spółki giełdowe spełniające kryterium zatrudnienia (powyżej 500 osób) oraz sumy aktywów (powyżej 85 000 000 zł) są zobowiązane do sporządzanie informacji niefinansowych. Zobligowane są do tego na podstawie dyrektywy NFRD (Non-Financial Reporting Directive) uchwalonej w 2014 r. 

Zgodnie z nowymi przepisami te właśnie podmioty jako pierwsze będą zobowiązane do złożenia sprawozdania zrównoważonego rozwoju (raportowania ESG) z trzech obszarach: środowiskowym, społecznym oraz ładu korporacyjnego. Raporty te mają być przygotowane już za 2024 r.

W dalszej kolejności obowiązkiem raportowanie zostaną objęte duże spółki spełniające 2 z 3 kryteriów: zatrudnienie ponad 250 pracowników, suma bilansowa powyżej 25 mln EUR i/lub roczne przychody powyżej 50 mln EUR. Te podmioty złożą swoje raporty za 2025 r.

Kolejną grupą będą małe i średnie przedsiębiorstwa notowanie na rynkach regulowanych. W Polsce będą to podmioty notowane na Giełdzie Papierów Wartościowych. Raporty będą dotyczyły 2026 r. Jednakże w tym przypadku dopuszczone jest skorzystanie z opcji opt-out, dzięki której jednostki nie będą musiały przygotowywać informacji w niektórych obszarach, natomiast działanie to będzie wymagało uzasadnienia takiego wyboru.

Ostatnią grupą, która złoży swoje raporty są spółki spoza Unii Europejskiej, posiadające przynajmniej jeden oddział na terenie UE a ich przychody netto będą przewyższać kwotę 150 mln EUR.

Standardy raportowania

Dyrektywa CSRD ustanawia jednolite unijne standardy raportowania – ESRS (European Sustainability Reporting Standards). Są to wytyczne na podstawie których podmioty zobligowane do gromadzenia i raportowania danych. Obejmują one standardy ogólne – ESRS1 i ESRS 2, oraz 10 standardów tematycznych – 5 z zakresu środowiskowego (E1, E2, E3, E4 i E5), 4 z zakresu społecznego (S1, S2, S3, S4) oraz jeden dotyczący ładu korporacyjnego (G1). Dodatkowo do 2026 r. zostaną opublikowane standardy sektorowe np. dotyczące sektora MŚP.

Atestacja raportów

Przepisy dyrektywy CSRD zostały również zaimplementowane do ustawy o biegłych rewidentach firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym. Oznacza to, iż atestacja raportów będzie obowiązkowa dla wszystkich zobowiązanych do tego podmiotów. Będzie ona dokonywana przez uprawnionych do tego biegłych rewidentów w następującym zakresie:

• oceny podwójnej istotności (tj. czy firma przeprowadziła analizę zgodnie ze standardami oraz ocena procesu)
• zgodności ujawnień z ESRS,
• zgodność z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 z 18 czerwca 2020 roku w sprawie ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje, tzn. taksonomia,
• poprawność przygotowania raportu (w formacie XHTML) oraz tagowania.

Atestacja będzie dokonywana na podstawie wytycznych krajowych, ale Komisja Europejska zapowiedziała, iż do 2026 r. zostaną przedstawione standardy atestacji dającej ograniczoną pewności, a do 2028 r. – standardy atestacji dającej racjonalną pewność.

Co to oznacza?

Wejście w życie ustaw wdrażających dyrektywę CSRD oznacza, iż sprawozdawczość zrównoważonego rozwoju (raportowanie ESG) stanie jest faktem i codziennością. Proces przygotowywania raportu to nie lada wyzwanie w wielu zakresach – począwszy od konieczności gromadzenia danych np. w łańcuchu wartości czy pochodzących od interesariuszy, poprzez dokonanie poprawnej analizy podwójnej istotności, zapewnienia spójności danych, a kończąc na atestacji raportu. Ale dzięki zebranym informacjom przedsiębiorstwa będą miały możliwość na zrozumienie ich wpływu na środowisko i otoczenie, poprawienie wizerunku w relacjach biznesowych oraz przygotowanie modeli i strategii biznesowych na przyszłość.

W przypadku zainteresowania powyższymi informacjami i ich wpływem na Państwa działalność, prosimy o kontakt z:

lub z Państwa doradcą ze strony MDDP.

Niniejszy Tax Alert nie stanowi porady prawnej ani podatkowej. MDDP Michalik Dłuska Dziedzic i Partnerzy spółka doradztwa podatkowego spółka akcyjna nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie informacji zawartych w komunikacie bez wcześniejszego zasięgnięcia opinii doradców prawnych lub podatkowych.