Czy wypłata zysku spółki osobowej generuje obowiązek dokumentacyjny z perspektywy cen transferowych?

Zbliża się termin na przygotowanie sprawozdań finansowych za 2020 r., który dla znaczącej części podatników upłynie z dniem 30 czerwca 2021 r. Wielu wspólników spółek osobowych podejmie decyzję o przeznaczeniu wypracowanych przez spółki zysków na poczet wypłaty na rzecz wspólników. Warto przyjrzeć się niniejszemu zagadnieniu również z perspektywy cen transferowych. Zgodnie z przepisami obowiązującymi od 1 stycznia 2019 r. wprowadzona definicja transakcji kontrolowanej jest szeroka i oznacza identyfikowane na podstawie rzeczywistych zachowań stron działania o charakterze gospodarczym. W praktyce wielokrotnie pojawiają się rozbieżności, czy wątpliwości dotyczące uznania niektórych zdarzeń gospodarczych za transakcje kontrolowane. Jednym z takich przykładów jest wypłata zysku przez spółkę niebędącą osobą prawną na rzecz wspólników tej spółki. Umowa spółki osobowej reguluje warunki współpracy pomiędzy wspólnikami, w tym określa przysługujące im prawa do udziału w zyskach lub stratach tej spółki. W przypadku spółek osobowych powszechnie stosowanym przez wspólników sposobem na zagospodarowanie wygenerowanych zysków jest przeznaczenie ich do podziału pomiędzy samych wspólników. Pomimo objęcia przepisami TP spółek osobowych, co wynika wprost z przepisów podatkowych, nadal niejasne pozostają kwestie dotyczące identyfikacji obowiązków dokumentacyjnych dla transakcji wypłaty / otrzymania zysku. Od 1 stycznia 2019 r. za podmiot powiązany obowiązany do sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych uznaje się m.in. spółkę niemająca osobowości prawnej i jej wspólników. Przez wiele lat w przepisach Ustawy o CIT samo zawarcie umowy spółki osobowej wiązało się z obowiązkiem przygotowania dokumentacji TP po przekroczeniu określonych progów. Wielu podatników mogło łączyć samo zawarcie umowy spółki osobowej, z wypłatą zysku. Warto zwrócić uwagę, iż w TP-R za 2019 r.^[1] wyszczególniono jako odrębną kategorie transakcji – Wypłatę  z zysku przez spółkę niebędącą osobą prawną dla wspólników tej spółki (kategoria 2505) oraz odpowiednio 1505 – Otrzymanie przez wspólnika spółki niebędącej osobą prawną odpowiedniej części zysku tej spółki. W związku z tym, biorąc pod uwagę szeroką definicję transakcji kontrolowanej obowiązującą od 2019 r. oraz obowiązującą wersję formularza TP-R za 2019 r. podatnicy nie mogli wykluczyć braku obowiązku dokumentacyjnego dla przedmiotowej transakcji. Natomiast podejście to zaczęło się zmieniać w ramach zmian do TP-R, wprowadzonych za 2020 r., wspomniane powyżej kategorie transakcji zostały wykreślone z obowiązku raportowania. Ponadto, w najnowszych interpretacjach podejście do wypłaty zysku spółki osobowej również nie jest traktowane jako transakcja kontrolowana. Przykładowo zgodnie z najnowszym stanowiskiem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (interpretacja indywidualna z dn. 12 lutego 2021 r., sygn. 0113-KDIPT23.4011.891.2020.1.MS) zdarzenie polegające na wypłacie zysku przez spółkę osobową nie stanowi transakcji kontrolowanej, w związku z tym nie podlega obowiązkowi sporządzenia dokumentacji cen transferowych. Przedmiotowa interpretacja wskazuje na kilka ważnych aspektów dotyczących wypłaty zysku. Istotne jest, że wypłata zysku wypracowanego przez spółkę osobową wiąże się z funkcjonowaniem spółek osobowych. Oznacza to, że zysk wypłacany przez spółkę osobową stanowi wynagrodzenie m.in. za powierzony kapitał, ale wypracowany zysk i jego wypłata jest konsekwencją działalności gospodarczej np. produkcyjnej, usługowej, handlowej, nie zaś takim działaniem sensu stricto. Zdaniem podatnika, z którym zgodził się organ, wypłata zysku nie stanowi zatem działania o charakterze gospodarczym, a tym samym transakcji kontrolowanej podlegającej obowiązkowi dokumentacyjnemu. W podobnym duchu została wydana została inna interpretacja podatkowa[2], stanowiąca, że otrzymanie środków pieniężnych (zaliczek na poczet zysku) z tytułu przypadającego wnioskodawcy udziału w zyskach spółek komandytowych, również nie stanowi transakcji kontrolowanej. W raporcie z konsultacji publicznych do projektu ustawy CIT (projekt z dnia 15 lipca 2018 r.), w odpowiedzi na interpelacje poselską nr 9368 w sprawie statusu wypłaty dywidendy na gruncie cen transferowych MF wskazało, że transakcje wypłaty dywidendy nie podlegają co do zasady obowiązkowi dokumentacyjnemu. Więcej na ten temat w naszym wpisie LINK. Warto zauważyć, że transakcja wypłaty zysku stanowi transakcję analogiczną do transakcji wypłaty dywidendy. Stanowiska zaprezentowane w ramach ostatnich interpretacjach podatkowych, potwierdza również opublikowany w kwietniu 2021 r. projekt interpretacji ogólnej w sprawie definicji transakcji kontrolowanej, o którym pisaliśmy TUTAJ. Co więcej, przygotowanie wyjaśnień MF dotyczących definicji transakcji kontrolowanej jest krokiem długo wyczekiwanym przez podatników, którzy musieli mierzyć się z różnym podejściem identyfikacji obowiązków dokumentacyjnych dla transakcji wypłaty / otrzymania zysku na przestrzeni lat. Warto zatem monitorować status projektu interpretacji, do którego uwagi można zgłaszać do 30 kwietnia br. [1] Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 21 grudnia 2018 r. w sprawie informacji o cenach transferowych w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych [2] Interpretacja indywidualna z dnia 17 listopada 2020 r. Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB1-1.4010.355.2020.2.ŚS