Czy rekompensata dla przedsiębiorców wypłacona na podstawie prawa energetycznego podlega VAT?

Wyrok WSA z 17 lutego 2023 r. (sygn. akt III SA/Wa 2440/22)

W związku z niekorzystną sytuacją na rynku gazu w styczniu 2022 r. zostały uchwalone szczególne rozwiązania mające na celu ochronę odbiorców paliw gazowych. Taki skutek miało przynieść wprowadzenie mechanizmu cen maksymalnych dla określonych grup odbiorców taryfowych.

Wspomniana pomoc wiązała się również z przyznaniem na określonych zasadach prawa do rekompensat dla przedsiębiorstw energetycznych w związku z zamrożeniem cen.

Wraz z nowymi przepisami zaczęły pojawiać się wśród podatników wątpliwości, jak potraktować otrzymane rekompensaty na gruncie podatku VAT.

W związku z tym jedna ze spółek zajmująca się obrotem paliwami gazowymi, w tym m.in. dostawami gazu sieciowego do klienta końcowego [dalej: Spółka] – wystąpiła z wnioskiem o interpretację indywidualną w tym zakresie.

Niekorzystna interpretacja indywidualna

Spółka postanowiła upewnić się, czy otrzymana przez nią rekompensata na podstawie prawa energetycznego[1] nie stanowi dotacji, subwencji lub innej dopłaty o podobnym charakterze, o których mowa w ustawie o VAT[2].

Istotny wydaje się tu przepis art. 15 ust. 2 ustawy o ochronie odbiorców paliw gazowych, w którym ustawodawca wprost wyłączył tego typu rekompensaty z podstawy opodatkowania VAT.

Spółka powołała się również na ugruntowaną, korzystną dla podatników linię orzeczniczą, odnoszącą się do różnych form dotacji. Przywołano przykład przewoźników świadczących usługi na podstawie przepisów ustawy o publicznym transporcie zbiorowym, dla których przyznana rekompensata ma pokrywać straty wynikające z różnicy pomiędzy ustaloną na sztywno ceną za usługę a ceną rynkową. Nie ma ona bezpośredniego wpływu na cenę usługi, a w związku z tym nie wlicza się jej do podstawy opodatkowania VAT.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej [dalej: Dyrektor KIS] w wydanej interpretacji z 1 września 2022 r. (sygn. akt 0111-KDIB3-1.4012.104.2022.4.ICZ) uznał jednak stanowisko Spółki za nieprawidłowe.

Dyrektor KIS argumentował, że przyznana Spółce rekompensata ma bezpośredni wpływ na cenę paliwa gazowego. Brak tego dofinansowania spowodowałby bowiem, że odbiorca musiałby zapłacić wyższą cenę za gaz. A zatem wypłacana rekompensata stanowi dotację do ceny, a co za tym idzie – powinna być wliczona do podstawy opodatkowania VAT.

Dodatkowo Dyrektor KIS wskazał, że zgodnie z art. 4 ustawy o VAT ulgi i zwolnienia podatkowe udzielone na podstawie odrębnych ustaw nie mają zastosowania do podatku od towarów i usług.

WSA uchyla interpretację

Spółka nie zgodziła się z zaprezentowanym w interpretacji stanowiskiem organu i wniosła skargę do WSA w Warszawie. Sąd uchylił zaskarżoną interpretację.

WSA nie podzielił stanowiska Dyrektora KIS co do braku możliwości zastosowania wyłączenia z art. 15 ust. 2 ustawy o ochronie odbiorców paliw gazowych. Dodatkowo podkreślił, że z przepisu tego jasno wynika, że kwota wskazanej rekompensaty nie jest dotacją w świetle ustawy o VAT, a zatem dalszy etap analizy nie ma uzasadnienia.

Znaczenie w VAT

Ten korzystny wyrok WSA, choć jeszcze nieprawomocny, potwierdza ogólne założenia dla wprowadzenia przez ustawodawcę mechanizmu rekompensat. Poza ochroną wskazanych grup odbiorców paliw gazowych narażonych na podwyżki cen uregulowania te mają na celu również zapewnienie rentowności działalności prowadzonej przez przedsiębiorstwa energetyczne. Wyłączenie tych rekompensat z podstawy opodatkowania VAT niewątpliwie służy temu celowi.

___

[1] Art. 62g ust. 1 ustawy prawo energetyczne w zw. z art. 1 pkt 3 oraz art. 15 ustawy o ochronie odbiorców paliw gazowych.

[2] Art. 29a ust. 1 ustawy o VAT.