Ceny transferowe to nie tylko przepisy

Ważnym, ale rzadko poruszanym i analizowanym aspektem cen transferowych są kwestie statystyczne: wskaźniki finansowe, stosowane miary (np. tendencja centralna), rozpiętość przedziału rynkowego czy liczebność próby analizy porównawczej.

Aspekty statystyczne w obszarze cen transferowych mają największe znaczenie podczas procesu ustalania cen transferowych oraz – w szczególności – podczas doszacowania podstawy opodatkowania i zobowiązania podatkowego przez organy kontrolujące. W praktyce doszacowanie takie najczęściej odbywa się poprzez ustalenie przez organ wyższej wartości przychodów, jakie podatnik powinien osiągnąć na transakcji kontrolowanej, lub niższej wartości kosztów poniesionych przez niego w takiej transakcji.

Obowiązkowe faktury elektroniczne dołożą pracy działom księgowości i rozliczeń

Komisja Europejska zgodziła się, by wystawianie faktur elektronicznych przez Krajowy System e-Faktur było obligatoryjne dla wszystkich polskich podatników. Pomysły Ministerstwa Finansów doprowadzą jednak do sytuacji, że wiele firm będzie musiało prowadzić podwójne systemy do fakturowania. Problemem jest także to, że w e-fakturach trzeba będzie przekazywać dużo więcej szczegółowych informacji.

Do korzystania z KSeF trzeba się przygotować
Janina Fornalik, doradca podatkowy i partner w MDDP Michalik Dłuska Dziedzic i Partnerzy, zwraca uwagę, że konieczne będzie wprowadzenie nowych i modyfikacja istniejących procedur wewnętrznych, np. w zakresie nadawania i odbioru uprawnień do KSeF, weryfikacji faktur przed wysyłką do KSeF, weryfikacji faktur odrzuconych przez KSeF i ponownej ich wysyłki. – Trzeba pamiętać, że organy podatkowe będą mieć wgląd w każdą fakturę przesłaną do systemu, nie będzie możliwości jej wycofania czy anulowania. W przypadku tzw. wysyłki wsadowej, czyli wysyłki paczek faktur, wystarczy błąd w jednej fakturze, aby cała paczka została odrzucona – zauważa nasza rozmówczyni.

Jej zdaniem, już na podstawie obecnie funkcjonującego systemu dobrowolnego można wskazać szereg kwestii problematycznych. Przykładem takim jest chociażby data wystawienia faktury, która jest pierwotnie wpisana w momencie przygotowania e-faktury w systemie firmy. Jednak nie zawsze jest ona zgodna z datą wystawienia określoną w przepisach jako data przesłania faktury do KSeF.

Cyfrowe dokumenty warto testować

Na czwartek 7 kwietnia Ministerstwo Finansów zapowiedziało uruchomienie „Aplikacji Podatnika KSeF”. To oprogramowanie ma służyć testom wystawiania elektronicznych faktur ustrukturyzowanych. To nowy typ faktur, które mają trafiać do administracji skarbowej już w momencie wystawienia i za pośrednictwem tejże administracji będą docierały do odbiorcy. Także na czwartek MF zapowiedziało wirtualne szkolenie dla podatników na ten temat. Podatnicy VAT powinni zacząć przygotowania do e-faktur już dziś, zanim ich wystawianie będzie za rok obowiązkowe.

Janina Fornalik, doradca podatkowy, partner w MDDP

Przygotowanie do procesu wdrożenia e-faktur w firmie, zwłaszcza dużej, jest procesem wieloetapowym, dlatego warto zacząć przygotowania już teraz, na rok przed prawdopodobnym terminem, od którego ten system będzie obowiązkowy. To nie jest tylko kwestia systemu informatycznego, ale też gromadzenia danych z różnych miejsc w firmie: magazynów, księgowości, agentów handlowych itd. Dlatego warto powołać zespół wdrożeniowy, który ustali m.in., jak zidentyfikować wszystkie miejsca w firmie, skąd będą pochodziły informacje używane do wypełnienia wszystkich pól w fakturze, które pola e-faktury trzeba wypełnić, a które warto, mimo że nie są obowiązkowe. Należy w związku z tym wprowadzić również zmiany w procedurach wewnętrznych, np. procedurze obiegu dokumentów, weryfikacji faktur przed ich wysyłką do KSeF, weryfikacji faktur odrzuconych przez KSeF. Konieczne będzie też ustalenie, które osoby w firmie otrzymają uprawnienia do wystawiania i odbioru e-faktur, zapewnić procedurę wycofywania tych uprawnień w związku ze zmianami kadrowymi.

Ulgę dla klasy średniej trzeba nadal stosować

Tzw. ulga dla klasy średniej to jedna z kluczowych zmian wprowadzonych do przepisów ustawy o PIT w ramach Polskiego Ładu od stycznia 2022 r. Jej celem miało być złagodzenie negatywnych skutków finansowych wynikających z likwidacji możliwości odliczenia składki zdrowotnej od podatku.

Zastosowanie ulgi dla klasy średniej od początku jej stosowania rodziło liczne kontrowersje zarówno po stronie pracodawców, jak i samych podatników. W związku z tym Ministerstwo Finansów opublikowało podręcznik omawiający zasady Polskiego Ładu, wskazując w nim m.in., jak stosować tę ulgę.

W styczniu 2022 r. pojawiły się propozycje zmian w stosowaniu ulgi dla klasy średniej. Celem miało być rozszerzenie tej ulgi na inne grupy podatników, m.in. zleceniobiorców, emerytów czy rencistów. Ostatecznie do tej zmiany nie doszło. Co więcej, na podstawie opublikowanego projektu ustawy z 24 marca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw pojawiła się propozycja likwidacji tej ulgi. Jak czytamy w uzasadnieniu do projektu, taki krok wynika z postrzegania ulgi dla klasy średniej jako niespójnej i komplikującej system podatkowy oraz różnicującej podatników.

Niewielkie zainteresowanie dobrowolnym Krajowym Systemem e-Faktur

W Krajowym Systemie e-Faktur zanotowano na razie 258 uwierzytelnień – wynika z danych Ministerstwa Finansów przekazanych w odpowiedzi na pytanie DGP.

To niewiele, jeśli wziąć pod uwagę, że w systemie może się uwierzytelnić kilka osób z jednej firmy i to zarówno po stronie wystawiających faktury, jak i je odbierających.

Powodzeniem cieszy się natomiast system testowy Dane MF pokazują, że w systemie udostępnionym do testowania (w tzw. środowisku testowym) odnotowano do tej pory aż 1 009 827 uwierzytelnień. Wystawiono 6 844 374 faktur testowych.

Nikłe na razie zainteresowanie systemem nie dziwi Janiny Fornalik, doradcy podatkowego i partnera w MDDP Michalik, Dłuska, Dziedzic i Partnerzy.

– Dostosowanie systemów finansowo-księgowych, procesów i procedur wewnętrznych do wysyłania ustrukturyzowanych faktur to bardzo skomplikowana i kosztowna operacja, szczególnie dla tych firm, które codziennie wystawiają tysiące faktur – wyjaśnia ekspertka. Dodaje, że obecne zachęty są niewystarczające, szczególnie dla firm, które nie mają zwrotów VAT.

Dlatego – zdaniem ekspertki – podatnicy zdecydują się wdrożyć u siebie system dopiero, gdy stanie się on obowiązkowy i rozwieją się liczne wątpliwości. – Na razie jest jeszcze zbyt wiele niewiadomych – mówi Janina Fornalik.

Firmy: co z VAT od 40 zł za goszczenie Ukraińców

Domaganie się podatku od pomocy Ukraińcom byłoby wizerunkową porażką fiskusa, jednak eksperci zastanawiają się jak podejść do tej kwestii Wątpliwości pojawiają się w związku z art. 13 ustawy z 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (Dz.U. poz. 583; ost. zm. Dz.U. poz. 683). Zgodnie z tym przepisem podmiotowi, który zapewni zakwaterowanie i wyżywienie obywatelom Ukrainy, którzy przybyli do Polski w związku z działaniami wojennymi w ich ojczyźnie, może być przyznane świadczenie pieniężne z tego tytułu. Część podatników i obsługujących ich biur zastanawia się, czy w związku z uzyskaniem tego świadczenia przedsiębiorca powinien rozliczyć VAT bądź opodatkować nieodpłatne świadczenie usług noclegowych oraz nieodpłatne świadczenie usług związanych z wyżywieniem.

Janina Fornalik, doradca podatkowy i partner w Zespole VAT MDDP:

Skutki VAT nieodpłatnego świadczenia usług w ramach pomocy dla obywateli Ukrainy należy rozpatrywać pod kątem dwóch aspektów – (1) czy świadczenia pieniężne otrzymywane przez przedsiębiorców w związku z tymi działaniami powinny stanowić podstawę opodatkowania VAT jako dopłata mająca bezpośredni wpływ na cenę świadczonych usług, bądź ewentualnie jako płatność za usługi otrzymana od osoby trzeciej (art. 29a ust. 1 ustawy o VAT), oraz (2) czy samo nieodpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu VAT (art. 8 ust. 2 ustawy o VAT).

Chociaż interpretacja przepisów w kontekście tych zagadnień nie jest całkowicie jednoznaczna, w mojej ocenie odpowiedź na obydwa pytania powinna być negatywna. Świadczenia pieniężne otrzymywane przez firmy, które zapewniają Ukraińcom noclegi lub wyżywienie nie mają związku z ceną usług, gdyż taka cena w ogóle nie jest określona. Nie stanowią one również wynagrodzenia za usługi płaconego przez osobę trzecią (gminę), ponieważ mają jedynie na celu pokrycie części kosztów ponoszonych przez podatników w związku z udzielaną pomocą. Mają więc charakter dopłaty do kosztów, która pozostaje poza zakresem opodatkowania VAT. Świadczy o tym chociażby ryczałtowa kwota świadczenia (40 zł za osobę dziennie), która może być dodatkowo podwyższona przez wojewodę.

Również samo świadczenie nieodpłatnie usług nie powinno w tym przypadku podlegać opodatkowaniu VAT, ponieważ są to usługi świadczone na cele związane z działalnością gospodarczą podatnika w ramach szeroko rozumianej społecznej odpowiedzialności biznesu (ang. CSR – Corporate Social Responsibility). Firma buduje w ten sposób pozytywny wizerunek wśród klientów, co pośrednio wpływa na zwiększenie jej sprzedaży. Jednocześnie podatnikowi przysługuje pełne prawo do odliczenia VAT od ponoszonych na te cele wydatków, oczywiście pod warunkiem, że prowadzi działalność opodatkowaną VAT. Dobrze byłoby, gdyby taka wykładnia przepisów została potwierdzona przez resort finansów w formie objaśnień podatkowych lub interpretacji ogólnej, co z pewnością dałoby firmom większą pewność prawa, a tym samym zachętę do podejmowania tego typu działań pomocowych.

Polski Ład: Podatek z pracy na etacie niższy o 850 zł miesięcznie

Po zmianach wprowadzonych Polskim Ładem od 2022 r. kwota wolna od podatku wynosi 30 tys. zł. W praktyce jednak kwota wolna od podatku funkcjonuje w skali podatkowej jako kwota zmniejszająca podatek i rocznie wynosi 5100 zł (30 000 zł x 17 proc.). W przypadku dochodów ze stosunku pracy przy obliczaniu miesięcznych zaliczek na PIT możliwe jest ich zmniejszenie o kwotę 425 zł (5100 zł : 12). Pracodawca może pomniejszyć wyliczoną zaliczkę na podatek dochodowy pracownika o tę kwotę pod warunkiem, że ten złoży oświadczenie PIT-2.

W niektórych przypadkach, począwszy od 2022 r., pracownik może upoważnić swojego pracodawcę, aby obliczając zaliczki na podatek podwyższył kwotę zmniejszającą podatek dwukrotnie, tj. do 850 zł miesięcznie (10 200 zł rocznie).

Nie zawsze trzeba będzie sporządzać analizy cen transferowych

Wprawdzie Polski Ład rozszerzył katalog transakcji zwolnionych z obowiązku przygotowania analizy porównawczej i analizy zgodności, jednak nadal trzeba składać oświadczenie o rynkowości transakcji, o co nie jest łatwo bez takich analiz.

Uproszczenia wprowadzone w ramach tzw. Polskiego Ładu, zakładające zwolnienie z obowiązku dołączenia do dokumentacji cen transferowych analizy porównawczej lub analizy zgodności, obowiązują z mocą wsteczną, tj. od 1 stycznia 2021 roku. Z perspektywy podatnika wprowadzone zmiany można uznać za korzystne, ponieważ znacząco usprawnią proces raportowania i wypełniania obowiązków w zakresie cen transferowych. Należy jednak pamiętać o obowiązkach sprawozdawczych, których właściwe spełnienie może zależeć od sporządzenia analizy cen transferowych, jak np. w przypadku potwierdzenia rynkowości cen stosowanych w transakcjach wewnątrzgrupowych w oświadczeniu przeniesionym od 2022 roku do formularza TP-R, na co dowodem może być właśnie przeprowadzona analiza cen transferowych.Wprawdzie Polski Ład rozszerzył katalog transakcji zwolnionych z obowiązku przygotowania analizy porównawczej i analizy zgodności, jednak nadal trzeba składać oświadczenie o rynkowości transakcji, o co nie jest łatwo bez takich analiz.

Uproszczenia wprowadzone w ramach tzw. Polskiego Ładu, zakładające zwolnienie z obowiązku dołączenia do dokumentacji cen transferowych analizy porównawczej lub analizy zgodności, obowiązują z mocą wsteczną, tj. od 1 stycznia 2021 roku. Z perspektywy podatnika wprowadzone zmiany można uznać za korzystne, ponieważ znacząco usprawnią proces raportowania i wypełniania obowiązków w zakresie cen transferowych. Należy jednak pamiętać o obowiązkach sprawozdawczych, których właściwe spełnienie może zależeć od sporządzenia analizy cen transferowych, jak np. w przypadku potwierdzenia rynkowości cen stosowanych w transakcjach wewnątrzgrupowych w oświadczeniu przeniesionym od 2022 roku do formularza TP-R, na co dowodem może być właśnie przeprowadzona analiza cen transferowych.Wprawdzie Polski Ład rozszerzył katalog transakcji zwolnionych z obowiązku przygotowania analizy porównawczej i analizy zgodności, jednak nadal trzeba składać oświadczenie o rynkowości transakcji, o co nie jest łatwo bez takich analiz.

Uproszczenia wprowadzone w ramach tzw. Polskiego Ładu, zakładające zwolnienie z obowiązku dołączenia do dokumentacji cen transferowych analizy porównawczej lub analizy zgodności, obowiązują z mocą wsteczną, tj. od 1 stycznia 2021 roku. Z perspektywy podatnika wprowadzone zmiany można uznać za korzystne, ponieważ znacząco usprawnią proces raportowania i wypełniania obowiązków w zakresie cen transferowych. Należy jednak pamiętać o obowiązkach sprawozdawczych, których właściwe spełnienie może zależeć od sporządzenia analizy cen transferowych, jak np. w przypadku potwierdzenia rynkowości cen stosowanych w transakcjach wewnątrzgrupowych w oświadczeniu przeniesionym od 2022 roku do formularza TP-R, na co dowodem może być właśnie przeprowadzona analiza cen transferowych.Wprawdzie Polski Ład rozszerzył katalog transakcji zwolnionych z obowiązku przygotowania analizy porównawczej i analizy zgodności, jednak nadal trzeba składać oświadczenie o rynkowości transakcji, o co nie jest łatwo bez takich analiz.

Uproszczenia wprowadzone w ramach tzw. Polskiego Ładu, zakładające zwolnienie z obowiązku dołączenia do dokumentacji cen transferowych analizy porównawczej lub analizy zgodności, obowiązują z mocą wsteczną, tj. od 1 stycznia 2021 roku. Z perspektywy podatnika wprowadzone zmiany można uznać za korzystne, ponieważ znacząco usprawnią proces raportowania i wypełniania obowiązków w zakresie cen transferowych. Należy jednak pamiętać o obowiązkach sprawozdawczych, których właściwe spełnienie może zależeć od sporządzenia analizy cen transferowych, jak np. w przypadku potwierdzenia rynkowości cen stosowanych w transakcjach wewnątrzgrupowych w oświadczeniu przeniesionym od 2022 roku do formularza TP-R, na co dowodem może być właśnie przeprowadzona analiza cen transferowych.Wprawdzie Polski Ład rozszerzył katalog transakcji zwolnionych z obowiązku przygotowania analizy porównawczej i analizy zgodności, jednak nadal trzeba składać oświadczenie o rynkowości transakcji, o co nie jest łatwo bez takich analiz.

Uproszczenia wprowadzone w ramach tzw. Polskiego Ładu, zakładające zwolnienie z obowiązku dołączenia do dokumentacji cen transferowych analizy porównawczej lub analizy zgodności, obowiązują z mocą wsteczną, tj. od 1 stycznia 2021 roku. Z perspektywy podatnika wprowadzone zmiany można uznać za korzystne, ponieważ znacząco usprawnią proces raportowania i wypełniania obowiązków w zakresie cen transferowych. Należy jednak pamiętać o obowiązkach sprawozdawczych, których właściwe spełnienie może zależeć od sporządzenia analizy cen transferowych, jak np. w przypadku potwierdzenia rynkowości cen stosowanych w transakcjach wewnątrzgrupowych w oświadczeniu przeniesionym od 2022 roku do formularza TP-R, na co dowodem może być właśnie przeprowadzona analiza cen transferowych.Wprawdzie Polski Ład rozszerzył katalog transakcji zwolnionych z obowiązku przygotowania analizy porównawczej i analizy zgodności, jednak nadal trzeba składać oświadczenie o rynkowości transakcji, o co nie jest łatwo bez takich analiz.

Uproszczenia wprowadzone w ramach tzw. Polskiego Ładu, zakładające zwolnienie z obowiązku dołączenia do dokumentacji cen transferowych analizy porównawczej lub analizy zgodności, obowiązują z mocą wsteczną, tj. od 1 stycznia 2021 roku. Z perspektywy podatnika wprowadzone zmiany można uznać za korzystne, ponieważ znacząco usprawnią proces raportowania i wypełniania obowiązków w zakresie cen transferowych. Należy jednak pamiętać o obowiązkach sprawozdawczych, których właściwe spełnienie może zależeć od sporządzenia analizy cen transferowych, jak np. w przypadku potwierdzenia rynkowości cen stosowanych w transakcjach wewnątrzgrupowych w oświadczeniu przeniesionym od 2022 roku do formularza TP-R, na co dowodem może być właśnie przeprowadzona analiza cen transferowych.Wprawdzie Polski Ład rozszerzył katalog transakcji zwolnionych z obowiązku przygotowania analizy porównawczej i analizy zgodności, jednak nadal trzeba składać oświadczenie o rynkowości transakcji, o co nie jest łatwo bez takich analiz.

Uproszczenia wprowadzone w ramach tzw. Polskiego Ładu, zakładające zwolnienie z obowiązku dołączenia do dokumentacji cen transferowych analizy porównawczej lub analizy zgodności, obowiązują z mocą wsteczną, tj. od 1 stycznia 2021 roku. Z perspektywy podatnika wprowadzone zmiany można uznać za korzystne, ponieważ znacząco usprawnią proces raportowania i wypełniania obowiązków w zakresie cen transferowych. Należy jednak pamiętać o obowiązkach sprawozdawczych, których właściwe spełnienie może zależeć od sporządzenia analizy cen transferowych, jak np. w przypadku potwierdzenia rynkowości cen stosowanych w transakcjach wewnątrzgrupowych w oświadczeniu przeniesionym od 2022 roku do formularza TP-R, na co dowodem może być właśnie przeprowadzona analiza cen transferowych.