Budynki na cudzym gruncie poza podatkiem minimalnym?

W interpretacji indywidualnej z 18.06.2019 r., znak: 0114-KDIP2-1.4010.121.2019.1.JC, Dyrektor KIS stwierdził,  że na podmiocie, który nie jest właścicielem budynku, od którego dokonuje on odpisów amortyzacyjnych, w związku z poniesieniem nakładów na jego budowę, nie ciąży obowiązek podatkowy w zakresie podatku od przychodów z budynków (tzw. podatek minimalny). Zgodnie z art. 24b ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT (art. 30g ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT)  podatkiem minimalnym objęte są „środki trwałe będące budynkami, które stanowią  własność albo współwłasność podatnika”. Taki zapis prowadzi do wniosku, że obowiązek podatkowy ciąży na podmiocie, który łącznie spełnia dwie przesłanki:

• przyjął do ewidencji środek trwały w postaci budynku (potwierdzają to również dalsze przepisy, z których wynika, że podstawą opodatkowania jest wartość początkowa środka trwałego);
• jest właścicielem budynku (wobec braku dodatkowych zapisów należy rozumieć to w znaczeniu z kodeksu cywilnego).

W przypadku budynków wybudowanych na cudzym gruncie różne podmioty spełniają każdą z tych przesłanek:

• środek trwały przyjmowany jest do ewidencji przez podmiot, który poniósł nakłady;
• właścicielem budynku jest natomiast właściciel gruntu (zgodnie z kodeksem cywilnym; nie dotyczy to przypadków użytkowania wieczystego).

Powyższe dotyczy stanu prawnego od 2019 r. W 2018 r. nie było wątpliwości, że obowiązek podatkowy w podatku minimalnym obciąża  zawsze podmiot  dokonujący odpisów amortyzacyjnych. Językowa wykładnia przepisów prowadzi zatem do wniosku, że w przypadku budynków wybudowanych na cudzym gruncie na żadnym podmiocie nie ciąży obowiązek podatkowy w podatku minimalnym. Do tej pory Ministerstwo Finansów sygnalizowało że w takich przypadkach obowiązek podatkowy spoczywa na podmiocie, który poniósł nakłady na budowę (co było zgodne z pierwotnymi założeniami wprowadzenia podatku minimalnego). W ww. interpretacji Dyrektora KIS uznano inaczej. Z drugiej strony Dyrektor KIS nie odniósł się do ewentualnego obowiązku podatkowego po stronie właściciela gruntu. Niemniej, takie podejście stałoby w sprzeczności nie tylko z wykładnią językową, ale również z celem regulacji. Podatnicy mają mocne podstawy do interpretacji opartej na literalnym brzmieniu przepisów (brak obowiązku podatkowego po stronie podmiotu, który poniósł nakłady, jak i właściciela gruntu). Nie można jednak wykluczyć działań  ze strony fiskusa, np. zmiany ww. interpretacji czy zainicjowania korekty regulacji ustawowej. Możliwe jest również, że zagadnienie będzie rozstrzygane przez sądy administracyjne. W MDDP śledzimy zdarzenia mające wpływ na zakres opodatkowania podatkiem minimalnym i o kluczowych kwestiach będziemy informować, a w szczególnych sytuacjach zapraszamy do kontaktu.