Prawo JST do odliczenia VAT od inwestycji w panele fotowoltaiczne zależy od miejsca i sposobu ich wykorzystania

W orzecznictwie organów podatkowych ukształtował się już jednolity pogląd co do sposobu postępowania przez JST będące prosumentami energii elektrycznej w związku z jej produkcją w panelach fotowoltaicznych, przy zastosowaniu systemu rozliczeń net-biling. Organy podatkowe wskazują, że w takich sytuacjach JST:

• są podatnikami VAT, rozliczenie wyprodukowanej energii jest opodatkowane VAT,
• powinny wystawiać faktury na rzecz przedsiębiorstw energetycznych,
• podstawą opodatkowania jest ilości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci (po zbilansowaniu międzyfazowym) pomnożona przez cenę rynkową energii, przy czym jest to kwota brutto,
• depozyt konsumencki nie pomniejsza podstawy opodatkowania VAT, a jedynie kwotę do zapłaty wobec przedsiębiorstwa energetycznego.

Przykładem takiego stanowiska jest niedawna interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 19.09.2024 , sygn. 0114-KDIP4-1.4012.319.2024.3.MK.

Wątpliwości dotyczące depozytu konsumenckiego

Naszym zdaniem można podnieść sporo wątpliwości w odniesieniu do poglądu organów podatkowych o tym, że depozyt konsumencki nie zmniejsza podstawy opodatkowania VAT. Skoro pomniejsza on kwotę do zapłaty na rzecz przedsiębiorstwa energetycznego, w naszej opinii powinien też wpływać na rozliczenia VAT, ponieważ podstawą opodatkowania VAT jest wszystko co stanowi zapłatę za transakcję. Jeśli depozyt prosumencki pomniejsza kwotę do zapłaty, to powinno to znaleźć odzwierciedlenie w rozliczaniu VAT przez JST jako prosumentów. Należy więc spodziewać się sporów z organami podatkowymi w tym zakresie w najbliższych latach.

Sposób zużycia a odliczenie VAT

Wydawać by się mogło, że skoro JST muszą opodatkować VAT energię elektryczną wyprodukowaną jako prosumenci, to wydatki inwestycyjne na montaż paneli fotowoltaicznych powinny dawać prawo do pełnego odliczenia VAT. Organy podatkowe nie podzielają jednak tego stanowiska, a ich zdaniem zakres prawa do odliczenia zależy od sposobu wykorzystania wyprodukowanej przez JST energii elektrycznej. Oznacza to w praktyce konieczność stosowania do odliczenia prewspółczynnika właściwego dla tej jednostki organizacyjnej, na budynku której znajdują się panele fotowoltaiczne. Przykładowo, wydatki na instalacje fotowoltaiczne na świetlicach wiejskich, znajdujących się pod opieką urzędu gminy, wynajmowanych mieszkańcom oraz wykorzystywanych dla potrzeb imprez gminnych, powinny być odliczane prewspółczynnikiem urzędu (interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 12.12.2023 r., sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.575.2023.1.JM). Z kolei prewspółczynnik zakładu budżetowego będzie właściwy, jeśli instalacje fotowoltaiczne wspomagają działalność wodociągowo-kanalizacyjną (interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 14.08.2024 r., sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.427.2024.3.MSU). Jednakże, jeśli instalacje fotowoltaiczne będą wspomagać wyłącznie działalność jednostki niewykonującej czynności opodatkowanych VAT, to nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia. Przykładowo, nie jest uznawane za dające prawo do odliczenia VAT umieszczenie paneli fotowoltaicznych na ogólnodostępnej plaży, która nie będzie generowała obrotu opodatkowanego VAT (interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 12.09.2024 r., sygn. 0114-KDIP1-2.4012.342.2024.2.MW).

W naszej ocenie, również takie stanowisko jest dyskusyjne. Uważamy, że nawet gdyby nie było możliwe uzasadnienie w danej sytuacji prawa do pełnego odliczenia VAT, to powinna być możliwość stosowania własnego prewspółczynnika w stosunku do inwestycji w panele fotowoltaiczne.