Zwolnienie z długu wymusza korektę podatku naliczonego
Czytelniku wyobraź sobie, że jesteś czynnym podatnikiem VAT lub osobą zarządzającą podatkami w firmie, która rozliczyła fakturę zakupu w rejestrze VAT i oczywiście w deklaracji VAT. Tym czasem w Twojej firmie nastąpiły nieoczekiwane okoliczności finansowe i nie jesteś w stanie uregulować zobowiązań wobec wierzycieli. Jedni Cię ponaglają i wysyłają nieprzyjemną korespondencję windykacyjną, a inni bardziej zaprzyjaźnieni postanawiają po przeprowadzonych negocjacjach zwolnić firmę z długu.
I co wtedy – czy jako podatnik VAT pozbyłeś się Czytelniku problemu w zakresie podatku naliczonego. Co z ulgą na złe długi? Trzeba czy też nie trzeba korygować wcześniej rozliczonej faktury VAT.
Powyższy scenariusz nie jest wymyślony dla potrzeb tego artykułu, to realna sytuacja, z którą zmierzył się podatnik – Spółka najpierw występując z wnioskiem o interpretację podatkową, a następnie przez Sądem Wojewódzkim.
Spółka uważała, że skoro została zwolniona z długu to tym samym odpadła przesłanka zobowiązująca ją do dokonania korekty na podstawie art. 89b ust. 1 ustawy o VAT, ponieważ nie spełniała jednego z warunków wskazanych w przepisie tzn. istnienia należności.
Ze stanowiskiem Spółki nie zgodził się ani Dyrektor KIS ani Sąd Wojewódzki, który w wyroku z dnia 17 maja 2018 r. (sygn. I SA/Łd228/18), oddalił skargę Spółki i w uzasadnieniu swojego stanowiska powołał się na wyrok NSA z dnia 24 kwietnia 2017 (sygn. I FSK 108/17) i podzielił stanowisko tam wyrażone.
WSA – opierając się na uzasadnieniu w/w wyroku NSA – stwierdził, że zwolnienie z długu nie stanowi uregulowania należności w rozumieniu art. 89b ust. 4 ustawy o VAT, jest to bowiem nieefektywna forma wygaśnięcia wierzytelności. Sąd podkreślił także, że skoro dłużnik w wyniku zwolnienia nie ponosi ekonomicznego ciężaru tej transakcji (w tym podatku), tym samym nie ma prawa do odliczenia podatku naliczonego udokumentowanego taką fakturą. W tej sytuacji, jeżeli dojdzie do zwolnienia z długu przed upływem 150 dni od dnia upływu terminu płatności wskazanego w umowie lub na fakturze podatnik (dłużnik) jest zobowiązany do dokonania korekty podatku naliczonego w okresie, w którym doszło do zwolnienia z długu.
Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że od podatków nie ma ucieczki. Trzeba się z nimi zmierzyć w ten lub inny sposób.